Su sıkıntısı yokmuş (!)

Edirne İl Genel Meclisi'nin dün gerçekleştirilen toplantısında Çevre ve Sağlık Komisyonu tarafından Edirne'nin su kaynaklarının son durumu ve suyun kullanımı tartışıldı. Çevre ve Sağlık Komisyonu Başkanı Erdoğan Gümülcineli'nin sunduğu raporda, su kaynaklarında kuraklığa bağlı azalma nedeniyle yerel yönetimlerin ve vatandaşların ciddi önlemler alması gerektiği belirtildi. Gümülcineli, raporda Edirne'nin 253 köyünde 43 adet ayaklı depo, 191 adet gömme depo ve 200 adet derin kuyu sondajı bulunduğunu açıklarken; '21 köyümüz doğal kaynaktan, 232 köyümüz ise derin sondaj kuyusundan içme ve kullanma suyu ihtiyacını gidermektedir. 215 köyümüzde Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından işletilen içme suyu tesislerinin kalan 38'i de muhtarlıklar tarafından münferit olarak işletilmektedir. Ayrıca il genelinde 31 adet sulama göleti ve 600'ün üzerinde hayvan sulama göleti bulunduğu tespit edilmiştir' ifadelerini kullandı.

'STANDARTLARI DÜŞÜRDÜ'

İçme suyu tesislerindeki maliyetlerin yüksek olduğunun tespit edildiğini söyleyen Gümülcineli; 'Bazı bölgelerde yeraltı su varlığı olmaması sebebiyle 30-35 kilometre mesafelerden terfi yaptırılarak köylere su temini sağlanmaktadır. Öte yandan içme suyu şebekelerinin isale ve terfi hatlarının büyük bir kısmı 20-30 yıllık gibi süreleri tamamladığından ekonomik ömrünü noktalamış, sık sık arızalanmakta ve bir yandan su kayıplarına sebep olurken, diğer yandan da bakım ve onarım ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Derin içme suyu kuyularından bilinçsiz su çekimi yapıldığından köylerde ve birliklerde yeterli eğitim almamış nitelikli olmayan kişiler tarafından yanlış kullanım yüzünden verimlilik sorunu yaşanmaktadır. Şebeke kaçakları ve kaçak kullanımlar da hemen hemen seviye olarak yüzde 30 boyutlarına ulaşmış ve bunlar içme suyu tesislerinin hem ekonomiklik, hem de verimlilik standartlarının aşağı düşmesine neden olmuştur' dedi.

ELEKTRİK ÜCRETLERİNİ HATIRLATTI

Gümülcineli, Edirne'de Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından inşa edilmiş 36 adet sulama göleti olmasına rağmen çoğunluğunda sulama yapılamadığını söylerken; 'Yıllık yeraltı su potansiyeli 128 metreküp olan Edirne merkezde 4, Havsa'da 16, Enez'de 15 olmak üzere 35 sulama kooperatifinde açılmış kuyulardan 2014 yılına kadar az da olsa sulama yapılmaktaydı. Elektrik fiyatlarından dolayı 2020 yılında bunların 7-8'i çalışır durumdadır' sözlerine yer verdi.

'700 BİN DEKAR SULANABİLİR DURUMDA'

Edirne'de aktif olarak sulanabilir arazilerin 700 bin dekar civarında olduğunu belirten Gümülcineli; 'Planlanmış sulama yatırımları sırasıyla devre sokulmalıdır. Edirne sulamaları pompaj ağırlıklı olduğu için mutlaka daha ucuz enerjili ve verimli sulama sistemleriyle sulama yapılmalıdır. Özellikle iklimsel değişim dolayısıyla kurak periyoda girildiğinden sularımızı tasarruflu ve yeterince kullanmalıyız. Çeltik ekicileri ne yazık ki normalin iki katına yakın su kullanmaktadırlar. İçme ve kullanma suyu açısından sıkıntımız olmaz. Yeraltı su kapasitemizin halen yıllık yüzde 60'ı kullanılmaktadır. Köy içme su isale hatlarının kayıpları da mutlaka giderilmeli ve enerji desteği güneşten sağlanmalıdır. Edirne merkeze su temin eden Kayalıköy ve Süloğlu barajı ile Keşan'a su temin eden Kadıköy barajlarında buharlaşmalar da hesaba katılarak, ihtiyaç olan içme suyu mutlaka baraj rezervuarında bırakılmalıdır. Yoksa bu yılki gibi sulamaya verilirse tekrar aynı sıkıntı yaşanır' dedi.

SU İÇİN ÖNERİLERDE BULUNDU

Gümülcineli, verimli ve ekonomik içme suyuna ulaşılabilmesi için önerilerde bulunurken; 'Kırsal alandaki içme suyu yönetimi profesyonelce gerçekleştirilmelidir. Köy içme suyu şebekeleri yenilenmelidir. İçme suyu tesislerindeki kayıp ve kaçaklar önlenmelidir. Ekonomik ömrünü tamamlamış kuyular yenilenmelidir. Hayvan içme suları için başka su kaynakları ve tesisler meydana getirilmelidir. İçme suyu göletleri oluşturulmalıdır. İlmizde bazı bölgelerde DSİ'nin göletleri bulunmakta olup, buralarda içme suyu temin edilme imkanı bulunmaktadır. Konu ile ilgili DSİ ile işbirliği yapılarak içme suyu kapasitesi bu şekilde geliştirilebilir' ifadelerine yer verdi.

'SU SIKINTIMIZ YOK'

Gümülcineli'nin sunumunun ardından konuyla ilgili açıklamalarda bulunan İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Alaaddin Uğur, İl Özel İdaresi'nin içme ve sulama suyuna ulaşılabilmesi için elinden geleni yaptığını belirtirken; 'İçme suyuyla ilgili sistemin şebekelerinin yenilenmesine ilişkin bir planlamamız var. Fakat bu aşamalı olarak yapılacak. '˜Su yok' deniliyor ama Edirne'de suyu olmayan köy yok. Bu devirde susuz köy de olmaz. Köydeki kişi sayısı belli. Belirli insanların tüketebileceği ortalama su miktarı da belli. Bizim, o köydeki var olan suyumuz da belli. Burada sorun çıkmasının nedenlerinden birisi, insani tüketim amaçlı sularda hayvanlar sulanıyor. İkincisi, kullanma suyu olarak kullanılıyor. Bağ, bahçe suluyorlar. Yüzde 20-25 arasında kaçak oluyor. Biz daha soruna müdahale etmeden ehli olmayan kişilerin müdahale etmesi de daha büyük zarar veriyor. Her seferinde uyarıyoruz. Lalapaşa tarafından biraz su sıkıntımız var. Bunun dışında Edirne'de normal şartlar altında su sıkıntımız yok. Hayvanlara içme suyunu verirseniz, su parasını ödemezseniz, biraz da bilinçli davranmamız gerekiyor' diye konuştu.