Selimiye'ye esaslı restorasyon
Edirne'de Mimar Sinan'ın ustalık eseri Selimiye Camisi, 36 yıl aradan sonra restore edilecek. Edirne Valisi Günay Özdemir 'Bizim de şu anda gözümüz gibi baktığımız önemli bir eserimiz. Biz bunun projesini hazırlarken de restorasyon aşamasında da bu hassasiyeti, bu önemi koruyacağız ki daha sağlam ve sağlıklı şekilde gelecek nesillere aktaralım' dedi. Edirne Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren ise Selimiye'deki muvakkithane ve güneş saatinin hala özgün bir şekilde korunduğunu söyledi.
Mimar Sinan'ın "ustalık eserim" dediği Edirne'deki Selimiye Camisi, kapsamlı bir restorasyondan geçirilecek. Osmanlı Cihan Devleti'nin, sanat ve medeniyetinin zirvesi kabul edilen, Mimar Sinan'ın serhat boyundaki imzası, UNESCO Dünya Kültürel Mirası Selimiye Camisi, gelecek nesillere taşınması amacıyla Vakıflar Genel Müdürlüğünce restore edilecek. En son 1982 yılında kapsamlı bir restorasyondan geçirilen Selimiye Camisi'nin restorasyon projeleri Edirne Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nca onaylandı, proje ihalesinin de tamamlanması sonrası restore çalışmalarına başlanacak. Edirne Valisi Günay Özdemir, yaptığı açıklamada, Selimiye Camisi'nin dünyanın en değerli eserlerinden biri olduğunu hatırlattı. Selimiye'yi gelecek nesillere daha güzel bir şekilde aktarmak istediklerini ifade eden Özdemir, "Bizim de şu anda gözümüz gibi baktığımız ve kesinlikle gelecek nesillere daha güzel bir şekilde aktarmayı düşündüğümüz önemli bir eserimiz. Biz bunun projesini hazırlarken de restorasyon aşamasında da bu hassasiyeti, bu önemi koruyacağız ki daha sağlam ve sağlıklı şekilde gelecek nesillere aktaralım. Bu sene inşallah ihalesi yapılacak. Selimiye'yi tamamen ibadete ve ziyarete kapatmadan bölüm bölüm restorasyon çalışmaları devam edecek" dedi.
Restorasyon çalışmalarının başlamasıyla iklimsel nedenlerden dolayı az da olsa dış cephedeki taşların yıprandığını ifade eden Vali Özdemir, caminin en son 36 yıl önce restore edildiğini anlattı.
Çalışmaların başlamasıyla yapılacak değişikliklerin ve eksikliklerin daha net ortaya çıkacağını vurgulayan Özdemir, şöyle devam etti:"Tabii zaman içinde yıpranmalar olmuş. Restorasyon sırasında neler yapılacağı daha net görülecek. Özgün olmayan harçlar, niteliğini kaybetmiş taşlar değiştirilecek. İhtiyaç duyulması halinde kurşun ve alçılar yenilenebilir. Cami içinde mahfilde bir kayma söz konusu. Tabii yıllardan beri burası kullanılıyor. Öne doğru eğim oluşmuş. Bu rölöve ile ortaya konuldu. Uygulamada mahfil daha sağlıklı duruma getirilecek."
'Muvakkithane güneş saati özgün'
Vakıflar Edirne Bölge Müdürü Osman Güneren ise yaptığı açıklamada, Selimiye'de yer alan muvakkithane ve güneş saatlerinin özgün şekilde korunduğunu söyledi. Muvakkithanelerin dönemin namaz ve ramazan imsak vakitlerinin belirlenmesinde kullanıldığını ifade eden Güneren, şunları kaydetti:
"Muvakkithaneler önceden modern teknolojinin kullanılmadığı, modern hesaplamaların yapılamadığı zamanlarda özellikle namaz vakitlerinin belirlenmesi için çalışmaların yapıldığı bir bölümdü. Büyük camilerdeki özel görevlilerin özel astronomik aletleri kullandıkları ve bu vesileyle ilk etapta namaz vakitlerini günlük olarak belirlemeye çalıştıkları çeşitli gözlemlerle ramazan imsakiyelerini çıkardıkları, halkın ibadetini doğru zamanda yapması için çalışmaların yapıldığı yerler. Selimiye Camisi de Osmanlı cami mimarisinin zirve yapısı. Böyle bir yapının da Selimiye'de yapıldığını görüyoruz. Muvakkithanede çalışan kişilere de zamanı belirleyen kişi manasında gelen 'muvakkit' denirdi. Sultan 2'inci Abdülhamid döneminde özellikle şehirlerde saat kulelerinin yapılması ve yaygınlaşmasıyla birlikte halk zamana ve saate daha kolay ulaşmaya başladı. Bu zamandan itibaren muvakkitlerin çalışma alanı daraldı ve muvakkithanelerin fonksiyonları kayboldu. Selimiye Camisi Külliyesinde yer alan muvakkithane ise özgün haliyle korunmakta ve günün şartlarına uygun olarak fonksiyonunu sürdürmekte."
Güneren, zamanın doğru şekilde belirlenmesinde muvakkithanelerin yanı sıra güneş saatlerinin de kullanıldığını belirtti.
Selimiye Camisi
Edirne'nin ve Osmanlı'nın simgesi Selimiye Camisi, şehrin merkezinde, eskiden Sarıbayır ve Kavak Meydanı denilen alanda bulunuyor.
Kanuni Sultan Süleyman'ın oğlu, Osmanlı Cihan Devleti'nin 11'inci Padişahı Sultan II. Selim'in emriyle 1568-1575'te yaptırılan cami, çok uzaklardan göze çarpan eşsiz mimarisi ve kurulduğu yerin seçimiyle, Mimar Sinan'ın aynı zamanda bir şehircilik uzmanı olduğunu vurguluyor.
Kesme taştan yapılan ve iç bölümüyle bin 620 ve toplamda 2 bin 475 metrekarelik bir alanı kaplayan cami, mimarlık tarihinde, en geniş mekana kurulmuş yapı olarak nitelendiriliyor.
Cami, mimari özelliklerinin erişilmezliği yanında, şadırvanı, taş, mermer, çini, ahşap, sedef işçiliği gibi süsleme özellikleriyle dikkati çekiyor. Selimiye Camisi'nin mihrap ve minberi de mermer işçiliğinin şaheserlerinden sayılıyor.
