Sarı serumların kullanımı hakkında uyarı

Son günlerde gündemde olan halk arasında ‘atom’ olarak bilinen sarı serumların hastane dışı kullanımı büyük risk barındırıyor.

Hasta bireylerin bağışıklığını güçlendirmek, enerji vermek için talep ettiği sarı serumlar içeriğinde yüksek dozda vitamin, mineral ve antioksidan bulunduruyor.

Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, söz konusu serumların hastane dışı ve tıbbi olmayan nedenlerle kullanılmaması gerektiği hakkında önemli uyarılarda bulundu. Yorulmaz, yaptığı açıklamada, “Hastane dışı ortamlarda bu serumların içine birtakım vitaminler veya ne olduğunu bilmediğimiz maddeler katılabilir. Bu maddelere bağlı alerjik reaksiyonlar görülebilir, uygulayan kişi dozunu ayarlayamayabilir veya damar açma işleminde zarar verilebilir. “ ifadelerini kullandı.

Halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, daha kısa zamanda iyileşmeyi sağlayacağı düşünülerek sarı serum’un mucizevi etkisi olduğu kanıtlanmadığını dile getiren Yorulmaz;” Halk arasında sarı (Atom) serum tedavisinin, vücut direncini artıracağı, özellikle kışın daha sık görülen solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanmaktan koruyacağı, eğer grip, nezle vb gibi bir enfeksiyon başlamışsa çok daha kısa zamanda iyileşmeyi sağlayacağı, vücuda besin, enerji ve güç sağlayacağı, yorgunluğa, bitkinliğe, hatta keyifsizliğe iyi geleceği, yaşlanmayı geciktireceği gibi mucizevi beklentiler bulunmaktadır, buna Sarı Serum Hastalığı adını verenler de vardır. Ancak yapılan çalışmalar sarı serumun böyle mucizevi etkisi olduğunu kanıtlamamıştır. Aslında içine katılan vitaminler nedeniyle sarı renk alması nedeniyle sarı serum adı verilen bu serumun içinde; B grubu vitaminleri, C vitamini, iltihap giderici (antienflamatuar) ilaçlar, ateş düşürücü ve ağrı kesiciler, alerjiye karşı (antihistaminik) ilaçlar, mide ve barsak koruyucular, antibiyotikler, magnezyum, kalsiyum, bazen öneren kişiye bağlı olarak çok farklı maddeler de bulunabilmektedir.” Dedi

Ülkemiz mevzuatına göre; hastaya teşhis koyma, reçete yazma, hangi tedavinin uygulanacağına karar verme, vücuda herhangi bir müdahale veya damar içi tedavi uygulama, ya da bir hemşireye uygulatma yetkisi hekimlere verildiğin altını çizen Yorulmaz, “ülkemizdeki mevzuata göre; hastaya teşhis koyma, reçete yazma, hangi tedavinin uygulanacağına karar verme, vücuda herhangi bir müdahale veya damar içi tedavi uygulama, ya da bir hemşireye uygulatma yetkisi hekimlere verilmiştir. Buna rağmen internette şöyle bir araştırma  yapıldığında, bir hekim gözetiminde olup olmadığı konusunda bilgi içermeyen, çok sayıda evde sarı serum takma ile ilgili hizmet veren sağlık kabini olduğu görülebilmektedir.” İfade etti.

Yorulmaz, Hekim tavsiyesi olmaksızın Sarı serum uygulanması ile ortaya çıkabilecek sorunları sıraladı:

“Enfeksiyon, Sağlık kurumlarında tüm uygulamalar, kirliliklerden, mikrop bulaşmasından korunacak biçimde yapılır. Özellikle damar içine verilecek ilaçlar steril biçimde hazırlanmışlardır ve uygulama sırasında doğrudan kana mikrop ya da başka bir yabancı madde girmesine yol açmayacak biçimde verilmelidir. Sağlık kurumları dışındaki uygulamada bunun güvencesi yoktur. Allerjik reaksiyonlar : Serum içindeki herhangi bir maddeye karşı kişiler alerjik rekasiyon geliştirebilirler. Sağlık kurumlarında bir alerji durumunda hızla müdahale imkanları bulunmaktadır. Sağlık kurumları dışında, evde bu imkanın sağlanması çok güç hatta kimi ciddi alerjiler için kullanılacak ilaçlar ve malzeme düşünüldüğünde imkansızdır. Allerjik reaksiyonların, serum verilirken ortaya çıkabileceği gibi, verildikten 2-3 saat sonra da ortaya çıkabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle allejik reaksiyonun sonucu kişinin hayatını kaybetmesi olabilir. İçeriği vücudun ihtiyacına göre hazırlanması gereken serumların, bu bilgiye sahip olmayan kişilerce hazırlanması durumunda, vücuda verilen maddelerin vücudun ihtiyaç duyduğu maddeler ve ihtiyaç duyduğu miktarlarda olmayabilir. Verilen maddelerin vücutta olması gerekenden yüksek olması da sağlık açısından risk oluşturacaktır. Vitaminler vücutta depo edilmeyip, alınan ihtiyaçtan fazlası vücuttan atılırken, sodyum, potasyum, kalsiyum gibi elektrolit denilen maddelerin fazla verilmesi başta kalp olmak üzere vücutta çok ciddi sorunlara yol açabilmektedir ”

Serum içine konulan maddelerin, birbirleri ile reaksiyonları da verilen kişilerde olumsuz etkilere yol açabildiğini ifade eden Yorulmaz, “Bunların dışında damar yaralanması, kanama, bulantı, kusma, baş ağrısı, uygulama yerinde reaksiyonlar gibi başka riskler de mevcuttur. Tüm bu nedenlerle, kırgınlık, yorgunluk, halsizlik, keyifsizlik, vücut direncini artırmak, bulaşıcı hastalıklara karşı korunmak, mevcut bulaşıcı hastalıkların kolay ve kısa zamanda iyileşmesi gibi amaçlarla, bir hekime başvurup, gerekli muayene ve tahliller sonucu teşhisten sonra tedavi için tavsiye alınmadan, sarı serum uygulanmasını istemek çok ciddi, hatta ölümcül olabilecek riskler taşımaktadır”. Dedi

Önümüz kış hastalık mevsimi olduğunu mutlaka alanında uzman hekimlere başvurulması gerektiğini vurgulayan Yorulmaz, “Önümüz kış, nezle, grip, soğuk algınlığı gibi pek çok solunum sistemini etkileyen bulaşıcı hastalığın yaygınlaşma mevsimi. Geçtiğimiz yıllarda covid19 gibi başka enfeksiyonları da yaşadık. Böyle bir döneme vücut direncini, bağışıklığı artırmış olarak girmek pek çok bulaşıcı hastalıktan korunmak açısından çok önemli. Bir de zaten bir takım kronik hastalıkları olan, yaşlı, bağışıklık sistemleri zayıf insanlarımızın da yapmaları gereken, mutlaka bir hekime başvurarak, onun önerdiği ilaçları almak, yapmalarını önerdiği davranışları yapmak olmalıdır. Yukarıda sayılan böylesine ciddi sorunlara neden olabilmesi nedeniyle vatandaşlarımızın, kendi başlarına, bir hekim tavsiyesi olmadan ve sağlık kuruluşları dışında serum taktırmaları, sağlıklarını bile bile tehlikeye atmak anlamına gelmektedir.” diye konuştu