Pandemi kadınları daha çok etkiledi

Trakya Üniversitesi Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi,  '˜Pandemide Kadın Olmak' konulu panel gerçekleştirdi. Trakya Üniversitesi'nin '˜Geleceğe Köprü' adlı sosyal medya hesaplarından canlı yayınlanan panele; Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu, Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Edirne Milletvekili ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK) Başkanı Dr. Fatma Aksal, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı (TÜRGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Fatmanur Altun ile Sabah Gazetesi yazarı Hilal Kaplan video konferans yöntemiyle katıldılar.

Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Esma Mıhlayanlar ve Proje Koordinatörü Uzm. Dr. Nilgün Tabakoğlu'nun açılış konuşmalarıyla başlayan panelin yönetimini ise Rektör Tabakoğlu gerçekleştirdi. Panelde, Trakya Üniversitesi tarafından hazırlanan '˜Pandemide Kadın Olmak' konulu videonun gösterimi de gerçekleştirilirken; videoda ev kadınlarından çeşitli meslek sahibi kadınlara kadar birçok kadnının pandemi sürecindeki yaşam koşulları dile getirildi.

'EDİRNE, KADIN İSTİHDAMININ EN YÜKSEK OLDUĞU İL'

'˜Pandemide Kadın Olmak' video gösteriminin ardından panelde ilk konuşmayı Milletvekili Aksal yaptı. Aksal, konuşmasında kadın ve sağlık denildiğinde akla gelen ilk kentlerden birinin Edirne olduğunu söylerken; 'Kadın istihdamının en yüksek olduğu illerin başında Edirne geliyor. Edirne'de Sultan II. Bayezid Külliyesi Darüşşifa'mız var. Osmanlı'ya 92 yıl başkentlik yapmış Edirne aynı zamanda Balkanlar'da bir sağlık üssü olmuş' ifadelerini kullandı.

'İSTİHDAM KAYBINA EN ÇOK UĞRAYAN KADINLAR'

Aksal, korona virüsü salgınının toplumun her kesimini etkilediğini belirtirken; 'Ailenin direği olan kadınlarımızı, sağlık, eğitim, ekonomi, psikolojik anlamda etkiledi. Pandemide '˜Evde Kal' çağrısı ile çocuklarımız uzaktan eğitime geçtiler ve kadınlarımız birden kendilerini öğretmen pozisyonunda buldular. Evde daha çok zaman geçiriyoruz ve birden yemek, temizlik yükü arttı. İstihdam anlamında kısa çalışma konusu belki bir avantaj oldu ama istihdam kaybına en çok uğrayanın da kadınlarımız olduğunu görüyoruz. Dünyada pandemi sürecinde kadına karşı şiddetin arttığını görüyoruz. Ama bizim ülkemizde yapılan çalışmalar gösteriyor ki gerek kadın cinayetlerinde, gerekse kadına karşı şiddet anlamında ülkemizdeki rakamlarda bir düşüş var' dedi.

'865 BİN KADIN İŞTEN AYRILMIŞ'

Aksal'ın konuşmasının ardından panelde TÜRGEV Başkanı Dr. Fatmanur Altun açıklamalarda bulundu. Altun, pandemi sürecinin kadınlara etkisi konusunda Birleşmiş Milletler Kadın Birimi'nin gerçekleştirdiği çalışmaya dikkat çekerken; 'İnsanlar, dünya üzerinde her yıl 16 milyar saat ücretsiz iş yapıyor. Bu işler, ev işleridir. Pandemi öncesi bu işlerin zaten 4'te 3'ünü kadınlar yapıyormuş. Şu anda kadınların bu iş yükü 2 katına çıkmış. Bunun dışında işten ayrılmalar da kadınlar için çok ciddi şekilde artıyor. Çünkü bir kısım iş kolu hem evde bakım, hem de online çalışmaya müsait değil. Bu nedenle yalnızca Eylül ayında ABD'de bakım yükü nedeniyle 865 bin kadın işgücünden ayrılmış' sözlerine yer verdi.

'RUH VE AKIL SAĞLIĞINI ETKİLEDİ'

Pandemi sürecinde 8,5 milyon göçmen kadının da işsiz kaldığını açıklayan Altun; 'Akademide kadınların makale oranları yüzde 50 azalırken, erkeklerin makale oranları yüzde 50 artmış. Meselenin cinsiyetle ne kadar alakalı olmasını görmemiz açısından çok iyi bir örnek olduğunu düşünüyorum. Sadece bunlar da değil; bu durumun insanların ruh ve akıl sağlığına da etkileri var. Özellikle belirli kısıtlamalarla birlikte depresif hissetmeye başlayanların oranı erkeklerde yüzde 40, kadınlarda yüzde 57 şeklinde gerçekleşmiş. Kadın sağlık çalışanları, koruyucu giysi giymeye ortalama 45 dakika harcıyorlar.  Çünkü bütün koruyucu giysi ve materyaller erkek vücudu standartlarına göre yapılmış. Kadınlar o giysiyi giymeye çalışırken çok ciddi zaman harcıyorlar. Hatta bu kıyafetleri giyme ve çıkarma sorunu nedeniyle tuvalet ihtiyaçlarını bile erteliyorlarmış' dedi.

'EVDE EĞİTİME GEÇİLMEMESİNİ SAVUNDUM'

Altun'un sunumunun ardından panelde bir konuşma da Sabah Gazetesi yazarı Hilal Kaplan yaptı. Kaplan, evde eğitimin verimsiz olduğunu savunurken; 'Pandeminin başından beri anaokulu ve kreşlerin kapatılmaması gerektiğini, evde eğitime asla geçilmemesi gerektiğini yazan birisiyim. Çünkü evde eğitim gören çocukların çalışan anneleri var. Bu çalışan anneler, genelde çocuklarını anneanneye ya da babaanneye bırakıyorlar. Onlar da en risk altındaki grup oluyorlar. Dolayısıyla kadınlar böyle bir hadikap da yaşadı' ifadelerine yer verdi.

'ÇALIŞAN ANNELERE HADİKAP OLDU'

Kaplan, pandemi sürecinde yaşananların klinik depresyon vakalarının artmasına neden olduğunu belirtirken; 'Bir taraftan korona endişesi, bir taraftan sosyalleşememenin getirdiği ıstırap üst üste binince 65 yaş üstü nüfusta önemli etkileri olduğunu düşünüyorum. Çalışan anneler eve kapandılar. Bir yandan ev işi, diğer yandan çocuk yükü oldu. Bir kadın için bu çok fazla bir handikap oldu. Bu durum, gün içinde nefes alacağı 10 dakikasının kalmadığı anlamına geliyor. Dolayısıyla çok zorlayıcı bir süreci beraberinde getirdi' dedi.

'YEREL VE GENELİN DAYANIŞMASI GEREKİYOR'

Kaplan'ın konuşmasının ardından panelde son konuşmayı Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin yaptı. Şahin, pandeminin kadın belediye başkanlarına olan etkisini değerlendirirken; 'Pandemide sosyal devletin ne anlama geldiğini gördük. '˜İnsanı yaşat ki devlet yaşasın' anlayışının aslında nasıl olduğunu gördük. Sosyal güvenlik ağının gücü çok daha iyi anlaşıldı. Ayrıca genel ve yerelin koordinasyonunun gücü görüldü. Çünkü en büyük uygulayıcı yerel yönetimlerdir. Yerel ve genel yönetimlerin kendi içinde dayanışması gerekiyor. Sadece şikâyet eden ve devletten bekleyen bir anlayış değil; tamamen valisi, belediye başkanı ve halkıyla bu süreci yöneten bir anlayışın ne kadar önemli olduğunu gördük. Fakat sonradan biz, '˜Yeni Normal' dönemini '˜Her şey Normal' anladık. İnsanımızın yaşam şeklini oluşturamadık. Taziyeler, düğünler derken bu çok normal çünkü sosyal bağlılığımız var. Akdeniz iklimindeyiz ve komşuluk, akrabalık ilişkilerimiz var. Fakat bu bize dezavantaj olarak döndü. Sonucunda da güçlü başladığımız pandemide rakamlarımızda ciddi oranda yükselme oldu. Ama alınan ikinci tedbirle çok hızlı kontrol edilebilir hale dönüştü' sözlerine yer verdi.

'GAZİANTEP'TE KADIN BAKIŞ AÇISI VAR'

Yeni dünya düzenin toprağa dayalı yaşamın ortaya çıkacağını savunan Şahin; 'Artık akıllı tarım, gıda, toprak çok daha önemli hale geldi. Bunun ekonomisi ne kadar güçlendirilirse dünya da o kadar doğru yönetilecek. Dolayısıyla Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler, bu başlıklara proje üretilmesini söylüyor. Şehrimizi evimiz olarak gördük ve evimizi temiz tutmayı en önemli başlık olarak kabul ettik. Maskeyi kendimiz ürettik. Pandemide okul açılacağı zaman hem dezenfeksiyon malzemelerini verdik, hem de 1150 okul güvenli hale dönüştü. Sanayi Bakanımız ve Milli Eğitim Bakanımız, bunu tek yapan şehir olduğumuzu söyledi. Çünkü burada kadın bakış açısı var. Çocuk ve okul güvende değilse şehri nasıl güvende tutacaksınız? Toplu taşımada, 1,5 milyon kişi tarafından kullanılan Gaziantep Kartı, kullanan kişi şüpheli ya da temaslıysa blokladık. Ankara ve İstanbul hâlâ bunu yapmaya çalışıyor ama başaramadı' dedi.

TEPKİLİ YORUMLAR SİLİNDİ

Panelde konuşmalar sırasında yorumlar da dikkat çekti. Ortalama 50 kişinin izleyici olarak katıldığı panelde bazı kadınlar, AK Parti hükümetine tepki gösterdi. Tepkilerin dile getirildiği yorumlar silinirken; panelle ilgili olumlu yorumların silinmemesi ise dikkat çekti. Panel, soru ve cevap bölümü ile sona erdi.