Mazot biter, kontak kapanır

Türkiye Özel Halk Otobüsleri Birliği Denetim Kurulu Başkanı ve Edirne Toplu Ulaşım Sistemi (ETUS) Başkanı Hakan Giyik'in, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan esnaf destek paketine sosyal medyadan tepki göstermesi üzerine toplu taşıma kooperatiflerinin tepkileri artarak devam ediyor. ETUS Başkanı Giyik, dün Edirne'de Kırklareli Ulaşım Kooperatifi Başkanı Ufuk Kan, Lüleburgaz 105 No'lu Kent İçi Erişimi Motorlu Taşıtlar Kooperatifi Başkanı Ahmet Ersöz ve Uzunköprü SS. San-Ter Minibüsçüler Kooperatifi Başkanı Savaş Özen ile bir araya gelerek basın açıklaması gerçekleştirdi. Giyik, konuşmasında sosyal medya üzerinden gerçekleştirdiği açıklamasına dikkat çekerken; 'Cumhurbaşkanımızın Pazartesi günü esnaf destekleme paketi ile ilgili bir açıklaması oldu. O açıklamadan sonra sosyal medyadan bir paylaşımım oldu. Bu paylaşımımı, esnaf destek paketinden esnafımıza destek çıkmadığı için paylaştım. Paylaşma sebebim de şu şartlarda araçlarımızı çalıştıramayacağımızı öngördük. O yüzden böyle bir paylaşım yapma gereksinimi gördüm. Çünkü çok zor günlerden geçiyoruz. Keşke böyle bir şey yaşanmasaydı. Şu anda herkes sıkıntıda ama bizim, onlardan bir farkımız var. Bizim esnafımız zorunlu çalıştırıldığı için destek almaması, esnafımızı derinden üzdü' ifadelerini kullandı.

'PAKETTE BİZE DESTEK YOK'

Şoför esnafının, zorunlu çalıştırılan ve bazı vatandaşlara ücretsiz hizmet eden tek esnaf grubu olduğunu belirten Giyik; 'Cumhurbaşkanımızın açıkladığı pakette bize gelen bir destek yok. Orada esnafa bin TL destek olacağı söylendi. Ama kriterlerde bizim ismimiz yok. Sıkıntılı günlerden geçiyoruz. Verilen destek de tartışılır. Bugün vergimizi, sigortamızı veya belediyeye olan borcumuzu ödeyemezken yapılacak destek bizim için çok önemliydi. O desteğin de bizim esnafımıza açıklanmaması üzmüştür' dedi.

'ÇALIŞMAYAN CEZA YİYOR'

Giyik, pandemi sürecinde açıklanan kısıtlamalar sonucunda Trakya genelinde toplu ulaşım araç sayılarının düşürüldüğünü söylerken; 'Bazıları yarı yarıya çalışıyor, bazıları tam çalışıyor ama servis aralarını uzatıyor. Biz de yarı yarıya çalışıyor ve servis aralarını uzatmak zorunda kalıyoruz. Yolcu sayısı da düşük olduğu için başka yapabileceğimiz bir şey yok. Çünkü çalışmazsanız karşılığında ceza yiyorsunuz. Kooperatifler olarak mücadelemizi, devletimizin görmesini istiyoruz. Kimseye atıfta bulunmayacağız ama sıkıntılarımızı anlattığımız şekilde yetkililer anlarsa ve bize de destek olurlarsa mutlu oluruz' sözlerine yer verdi.

'MAAŞ VEREMEZ DURUMDAYIZ'

Ankara'da çeşitlik bakanlıklarla görüşmeler gerçekleştirdiklerini söyleyen Giyik; 'Buralardan destek sözleri aldık. Ama bugüne geldiğimizde hiçbir destek olmadı. Olmadığı gibi şu anda araçlarımıza mazot koyamayacak durumdayız. Pandemi ilk başladığında ETUS'ta yolcu sayısı 70 binden 2 bine düştü. Bu süreç 40-45 gün devam etti. Bu sürede ciddi zararlar ettik. Daha sonra biraz düzelmeler oldu. Serbest bırakıldığı süreçte de hastalıklar başladı ve ikinci dalgayı yaşadık. İkinci dalganın olduğu günlerde yolcu sayımız 6-7 bin civarında gidiyor. Bunu yolcu fiyatı ile çarptığımızda çok komik rakamlarla karşı karşıyayız. Bu rakamlar şu anda yaktığımız mazotu karşılamıyor. Aracın arızası, amortismanı ve şoförlerimiz var. Şoförlerimize maaş veremez durumdayız. 10 aydan beri 10 aylık maaşlarının yarısını vermemişizdir. Kısa ödenekten faydalandırıyoruz ama süreler dolduğunda yerlerine şoför bulamıyoruz. 100 şoförü 15 gün çalıştırdıktan sonra diğer 100 şoförü bulamaz durumdayız' dedi.

'10 AYDA 12 MİLYON TL ZARARDAYIZ'

Giyik, ulaşım sektörünün tıkanma aşamasına geldiğini belirtirken; '2 ay önce bir yasa çıkarılmıştı. Özellikle 5393 sayılı olan küçük belediyelere, yasa gereği esnafa destek yapmaları için bir genelde çıkarıldı. O günlerde bize 10-15 gün çare oldular. Ama şu anda 5393'ün yetkisi olmadığı için belediye destek yapamıyor. Vali Ekrem Canalp ile görüştük, elinden geleni yaptı. Ama valilikler özel sektöre katkı sağlayamıyor. O yüzden valilikten de maddi destek almadık. 10 aydan beri yaklaşık 12 milyon TL gibi bir zararla karşı karşıyadır. Bunlar sadece ödeyemediklerimizdir. Çığ gibi büyüyor' ifadelerine yer verdi.

'ARAÇLARIMIZI DURDURMAK ZORUNDA KALACAĞIZ'

Bilim insanlarının, pandemi sürecinin Mayıs ayına kadar devam edeceği öngörüsünde bulunduğunu söyleyen Giyik; 'Ama biz Mayıs ayına kadar dayanamayız. Cumhurbaşkanımızdan acilen KOBİ'leri, bizim gibi kurumsal kooperatiflerini tekrar göz önüne alarak yeni bir paket açıklamasını bekleyeceğiz. Bu destek paketi açıklanmazsa araçlarımızı durdurmak zorunda kalacağız. Biz bugüne kadar tüm kentlerimizde alternatif taşımacılık olmadığı için ne belediye başkanımızı, ne valimizi, ne kaymakamlarımızı hiçbir şekilde zor durumda bırakmadık. Devletimiz bizden ne istediyse yaptık' dedi.

'MAZOT 19 BİN 800, HASILAT 21 BİN TL'

Giyik, 5216 sayılı yasaya bağlı büyükşehirlerin esnafa destek verebildiğini belirtirken; 'Onların da başka sıkıntılar var. Şu anda destek alan ya da almayan tüm esnaf sıkıntıdadır. Şu anda mazotun geldiği rakam belli. İndirim yapan petrol istasyonu 6,50'ye, indirim yapmayan ise 6,64 veya 6,80'e veriyor. Bizim dün yaktığımız mazot 19 bin 800 TL'dir. Bizim hasılatımız ise 21 bin TL'dir. Bunun içinden şoföre maaş, sigorta, vergi, araç arızası verilecek. Mazottan sonra kalan para bin TL. ÖTV'siz yakıt, bu dönemde neden olmasın? ÖTV'siz yakıt olsa belki günümüzü geçiririz ve böyle de isyan etmeyiz. Araç alımlarındaki ÖTV'ler silinebilir. Edirne'de ciddi bir istihdam yaratıyoruz. Yaklaşık 265 çalışanımız var. 480 kişilik bir aileyiz ve devletin istediği her şeyi yapıyoruz. Devletimiz de şu günlerde bize bir el uzatsın. Bizim çok büyük desteklerde gözümüz yok. Ayakta durabilmemiz, halkımızı mağdur etmememiz ve çalışabilmemiz için bize el uzatsınlar. Yarın ETUS çalışmazsa dünkü verilere göre 8 bin 500 vatandaşımız mağdur olacak. Biz zaten mağduruz' sözlerine yer verdi.

'5 BİN TL ÜCRETSİZE, 800 TL DESTEK'

Edirne'de ücretsiz taşımacılığa devletin destek verdiğini de açıklayan Giyik; 'Ücretsiz taşımacılık yapıyoruz ve bunun karşılığını devlet bize veriyor ama bugün Edirne'de bir araç, 5 bin TL'lik ücretsiz taşıyor. Karşılığında ise 800 TL destek alıyor. En azından bunun yarısı verilse ne şoför araçta tartışmaya sebep olacak, ne de vatandaş sıkıntı yaşayacak. Sadece kendi çarkımızı döndürmenin peşindeyiz. Bize vergi, SGK ve belediye borçlarımızı yapılandırma şansı verildi. Hepsini yaptık ama bunları nasıl ödeyeceğiz? Bunlarda da peşin ödediğinizde faydası var. Peşin ödeme şansımız zaten yok. Bugün mazot koyamadığımız arabanın vergisini nasıl ödeyeceğiz. Yapılandırmaları taksitle yaptığımızda hiçbir kârımız olmuyor' dedi.

'OTOMATİK KONTAK KAPATMIŞ OLACAĞIZ'

Giyik, toplantıda; 'Kontak kapatacak mısınız?' sorusunu da yanıtlarken; 'Mayıs ayına kadar gerçekten gidemeyiz. Kontak kapatmaya cesaretimiz yok ama mazot koyamazsak zaten otomatik olarak kontak kapatmış olacağız. Ciddi bir sorunla karşı karşıyayız. 10 ayda 12 milyon TL olan zarar, 20 milyon TL olacak. Pandemi bitse bile bizim sıkıntımız devam edecek' diye konuştu.

'YOLDA GİDERKEN MAZOT BİTECEK'

Kırklareli Ulaşım Kooperatifi Başkanı Ufuk Kan ise Kırklareli'nde de şoför esnafının sıkıntılar yaşadığını söylerken; 'Biz kontak kapatmayacağız, araçlarımız yolda giderken mazot bitecek. Veresiye mazot alıyoruz, itibarımız sarsılıyor. Evde ekmek bekleyen çocuklarımız var. 9 ay oldu; sadece mazotla da bitmiyor, evimize ekmek götürmeliyiz. Bizim de ihtiyaçlarımız var. Vatandaşa hizmet etmek zorundayız. İnşallah bu konuda bizlerin sesini duyarlar' ifadelerini kullandı.

İNDİRİM TALEP ETTİLER

Lüleburgaz 105 No'lu Kent İçi Erişimi Motorlu Taşıtlar Kooperatifi Başkanı Ahmet Ersöz de Cumhurbaşkanı Erdoğan'a seslenirken; 'Sayın Cumhurbaşkanımızdan, bizim esnaf kefalet kooperatiflerimizden çektiğimiz kredilerin tekrar çok cüzi faizle tekrar yapılandırılmasını istiyorum' dedi. Uzunköprü SS. San-Ter Minibüsçüler Kooperatifi Başkanı Savaş Özen ise esnafların giderlerine dikkat çekerek; 'Bizim her yıl bandrol, Bağ-Kur giderlerimiz var. Çalışanlarımızın sigorta giderleri var. Bandrol giderlerinde indirim yapılmasını istiyoruz. Bir aracın sigortası yıllık 3 bin TL civarındadır. En azından bunlarda bir indirim yapılmasını talep ediyoruz. ÖTV alınmazsa tekerleğimizin dönmesi için de faydalı olur' diye konuştu.