Kum heykel festivali önerisi
Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Görevlisi ve heykeltıraş Fırat Uysal, Türkiye'deki kum heykel alanında çalışmalar gerçekleştiren 3 sanatçıdan biri. Uysal, 2006 yılında Antalya'da başladığı kum heykel festivali sanatçılığında ABD, Fransa, Portekiz gibi ülkelerden davet alırken, Edirne'ye de Kum Heykel Festivali kazandırılması amacıyla kurumlarla görüşme gerçekleştireceğini açıkladı.
Trakya
Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Görevlisi ve heykeltıraş Fırat
Uysal, Türkiye'nin önemli turizm şehirlerinden biri olma yolunda adımlar atılan
Edirne'de Uluslararası Kum Heykel Festivali düzenlenmesi amacıyla kurum ve
kuruluşlarla proje görüşmeleri gerçekleştireceğini açıkladı. 2006 yılında
başladığı kum heykel yapımına dünyanın çeşitli ülkelerinde katıldığı kum heykel
festivalleri ile geliştiren Uysal, Türkiye'deki 3 kum heykel sanatçısından
biri. 2006 yılında Antalya'da düzenlenen Uluslararası Kum Heykel Festivali'nde
ilk kez kum heykel yapımına başlayan Uysal, festivaldeki başarısının ardından
Portekiz, Amerika, Fransa gibi ülkelerin turizm ve sanat merkezi şehirlerinde
düzenlenen festivallere davet edilmiş. Uysal, 2010 yılında Trakya Üniversitesi
Güzel Sanatlar Fakültesi'nde Öğretim Görevlisi olarak çalışmaya başlamasının
ardından Edirne'de de kumdan heykel denemesi gerçekleştirirken, fakültede
seçmeli ders olarak da eğitimini vermiş. Türkiye'nin en önemli turizm
şehirlerinden biri olan Antalya'da 2006 yılında düzenlenen ilk kum heykel
festivalinin ilk yılında 100 bin ziyaretçiyi ağırladığına dikkat çeken Uysal,
Edirne'nin de turizmde marka şehirlerden biri olması amacıyla kumdan heykel
festivalinin düzenlenebileceğini önerdi. Kumdan heykel yapımında nehir kumunun
da önemli bir yer edindiğini belirten Uysal, nehirler şehri Edirne'nin
festivalin düzenlenmesinde şansına dikkat çekti. Anadolu Üniversitesi Heykel
Bölümü'nden mezun olmasının ardından Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar
Fakültesi Heykel Bölümü'nde tamamladığı yüksek lisansı ile memleketi Antalya'da
2006 yılında düzenlenen Uluslararası Kum Heykel Festivali'nde ilk kez kum
heykel yapımını öğrendiğinisöyleyen Uysal; 'Kum heykel yapımında iyi işler
ortaya çıkarınca da yurtdışından teklifler gelmeye başladı. Antalya'da da
ayrıca Uluslararası Kum Heykel Festivali'nin devamı da oldu. 2007 yılında da
Portekiz'de düzenlenen ve dünyanın en büyük 2 festivalinden biri olan kum
heykel festivaline sanatçı olarak katıldım' ifadelerine yer verdi.
'Etkileyici sonuç alınıyor'
Kum
heykel yapımının, heykel yapımında en eğlenceli alan olduğunu belirten Uysal;
'Ayrıca şaşırtıcıdır. İnsanlardan yıllardır en çok duyduğumuz soru, '˜Bunun
içinde başka bir şey var mı? Nasıl ayakta duruyor?' oldu. Biz yaparken insanlar
saatlerce izliyorlar. Diğer materyallerin aksine kısa sürede çok büyük ebatta
heykeller yapılabiliyor ve etkileyici sonuç alınıyor' dedi.
'Fransa, ABD ve Portekiz'de görev aldım'
2008
ve 2009 yıllarında Fransa'nın Cannes kentinde ve ABD'de düzenlenen Kum Heykel
Festivallerine sanatçı olarak davet edildiğini söyleyen Uysal; '2008-2009
yıllarında Fransa'dan bir teklif geldi. Cannes şehrinde Yahoo firmasının ana
sayfasını kumdan heykel olarak yaptık. Amerika'da bilim kurgu konulu bir
yarışmadan teklif geldi ve orada çalıştım. ABD ve Portekiz'de düzenlenen
festivallere düzenli olarak katılmaya devam ettim. 2010 yılında da Trakya
Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü'nde de öğretim görevlisi
olduktan sonra daha çok üniversite odaklı çalışmaya başladım. Üniversiteye
geldikten sonra da 2011 yılında ABD'de ve 2013 yılında Portekiz'de festivallere
katıldım' sözlerine yer verdi.
'Nehir kumu çok kullanışlı'
Trakya
Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'ndeki ilk kumdan heykel çalışmasını da
gerçekleştirdiğini açıklayan Uysal;'Heykel Bölümü'nde de öğretim görevlisi
olduğum için burada da bir kez kumdan heykel yapmıştım. Ayrıca seçmeli ders de
düzenlemiştim. Güzel Sanatlar Fakültesi eski Dekanı Prof.Dr.Ahmet Sınav çok
destek vermişti. Kumdan heykel yapmak için gerekli malzemeler dünyanın her yerinde
bulunabilir. Fakat biraz çaba sarf etmek gerekiyor. Çünkü kumun partiküllerinin
yuvarlak değil de köşegen olması lazım ki sıkıştırınca birbirini tutsun. Kumun
en önemli özelliği budur. Edirne'de de yapmadan önce kum ocaklarını gezerek
bulmuştum. Nehir kumu bu konuda çok kullanışlı. Kumun içine kesinlikle hiçbir
şey karıştırılmıyor. Sadece kum olması yeterli. Kumu ıslatarak ve
sıkıştırıyoruz. Geriye kalan kısmı tamamen sanatçının kabiliyetine kalıyor.
Heykel bittikten sonra da yağmurdan, doludan korumak için su ile karıştırılmış
tutkal sıkıyoruz. Tutkal da su bazlı bir organik olduğu için doğaya zararlı bir
materyalden yapılmıyor' dedi.
'Trakya kültürünü ve tarihini yansıtabiliriz'
Edirne'de
de kum heykel festivali düzenlenmesi amacıyla gerekli kurumlarla görüşerek
Edirne için yeni bir adım atmak istediğini söyleyen Uysal;'Festivalin
büyüklüğüne göre katılacak sanatçı sayısı, yapım süresi değişir. Teması da
Edirne ve Trakya kültürü ile alakalı olabilir. Tema konusunda her şeyi
kullanabiliyoruz. Örneğin; daha önce '˜Hollywood' temasında çalışmıştım. Dünya
harikaları, çocuk masalları temaları işlendi. Özellikle çocuk masalları teması
çok rağbet görmüştü. Çizgi film karakterlerinden tutun da Osmanlı padişahlarına
kadar her şey yapılabilir. Trakya kültürünü ve tarihini geçmişten günümüze
yansıtacak unsurlar olabilir. Heykel boyutları organizasyon ile alakalı oluyor.
Yüksekliği 4-5 metreye kadar çıkabilir ve bunun içerisinde yüzlerce heykel
olabilir. Çünkü heykel sadece tek olarak yapılmıyor, etrafında çeşitli ayrıntıları
da yapılıyor. Örneğin; Antalya'daki festivalde Truva Atı yapmıştık. Etrafında
savaşan onlarca asker vardı. Ayrıntı işlemek çok dikkat çekici oluyor. Halkın
en çok şaşırdığı şey de hiçbir şeye benzemeyen bir kum tepesinden detaylı
heykeller çıkartılması oluyor' ifadelerine yer verdi.
'3 Türk sanatçıdan biriyim'
Normal
ebatlı bir kum heykelin yapımında yaklaşık 30 ton kum kullanıldığını söyleyen
Uysal; 'Yaptığım büyük ebatlı eserlerden olan King Kong, Hulk ya da Cengiz Han
gibi kumdan heykellerde 250 ton kuma kadar çıkabilir. Kumdan heykel
sanatçılığını tüm dünyada yapan toplam sanatçı sayısı şu anda 50. Bu
sanatçıların arasından 3 kişi de Türk ve 3 sanatçıdan biri de benim.
Antalya'daki festivalin de organize edilmesinde görev aldım' dedi.
'Halka çok çabuk ulaşan bir metot'
Kum
Heykel Festivali'nin Edirne'de düzenlenmesi durumunda sanatsal açıdan halkta
çok tatmin edici olacağını söyleyen Uysal;'Halka çok çabuk ulaşan bir metot.
İnsanların çok ilgisini çektiği için herkes izlemek isteyecektir. Kültürel
açıdan da heykelleri ve heykelde anlatılan hikâyeleri öğrenecekler. Alanın
içerisinde konserler, çocuklar için atölye çalışmaları oluyor. Ayrıca alanı
müze olarak da kullanabiliyorsunuz. Dünyanın pek çok ülkesinde düzenlenen
festivallerde bir kafe alanı oluyor ve insanlar yoruldukları zaman da orada
dinleniyorlar. Festival alanı, 4 ay boyunca izleyicilere açık olabiliyor.
Burada en önemli unsurlar güvenlik, iyi özellikte kum ve organizasyonu yapacak
ekiptir. Kum heykeller uzun süre dayanaklı olduğu için yapım aşamasındaki
maddiyatı, yoğun ziyaretçi trafiği ile de çok kısa sürede karşılayabiliyor.
Düzenlenen festivallerin sponsorları da oluyor. Ulaşım, barınma, catering
firmaları sponsor oluyorlar. Kumdan heykeller dayanaklı oldukları kadar,
istenildiği takdirde bozularak yeni bir tema ile farklı bir heykel de
yapılabiliyor. Bunun için ekstradan malzemeye de gerek yok. Sonsuza kadar
heykeli bozarak yeni bir tema ile yeni bir heykel ortaya çıkarılabilir. Her
sene festivalin teması değişebilir ve insanlar yeni heykeller görmek için
tekrar ziyaret edebilirler' sözlerine yer verdi.
'İlk sene 100 bin ziyaretçi giriş yaptı'
Antalya'da
düzenlenen Uluslararası Kum Heykel Festivali'ne ilk yılında 100 bin kişinin
giriş yaptığına dikkat çeken Uysal;'Antalya'nın nüfusu Edirne'nin 10 katı ama
Edirne'ye yurtiçi ve yurtdışından gelen her turistin ve Edirne halkının mutlaka
girmek isteyeceği bir festival olur. Edirne turizmine ciddi bir katkı
vereceğine eminim. Eğer ciddi bir organizasyon olursa daha önceki festival
deneyimlerimde tanıştığım sanatçıları Edirne'ye davet ederek festivali
gerçekleştirebilir ve kente yeni bir festival kazandırabiliriz. Dünyada bu
sanatı 50 kişi yapıyor ve birbirimizi tanıyoruz. Başlangıçta daha küçük ölçekli
başlayarak zamanla daha da geliştirebiliriz. Edirne'de de bu festivali belirli
tarihler arasında düzenleyebiliriz.İlk kez düzenlenen kumdan heykel
festivalleri çok ilgi çekici olduğu için bir sonraki sene tekrar yapılması
isteniyor. Hem halktan hem de yüklenici firma çok memnun kaldığı için tekrar
yapmak için talep ediyor. Heykellerin yapım süresi de boyutuna göre 5 ile 10
gün arasında değişiyor. Örneğin; Cengiz Han heykelini yapmam bir hafta
sürmüştü. Hulk heykelini yapmam ise 5 gün sürmüştü. Ama Güzel Sanatlar
Fakültesi'nde yaptığım heykeli 2 günde tamamladım. Normal bir figür, 2 günde
ortaya çıkabiliyor. Farklı materyallerde gerçekleştirilen heykel sempozyumları
bir ay sürerken, kumdan heykel festivalleri 15 gün sürüyor. Tabi alan
hazırlanması için yapılan çalışma da 15 gün sürüyor' dedi.
'Yaz boyunca ziyaretçi çekiyor'
Kum heykellerinin dünyada
yaklaşık 30 yıldır yapıldığını söyleyen Uysal; 'Kum heykel festivalleri ise
genellikle Mayıs ve Haziran aylarında düzenleniyor. Böylece turistin bol olduğu
yaz döneminde izleyicilere açık oluyor. Kapanış da Ekim ya da Kasım aylarında
oluyor. Alanın korunması için etrafının çevrilmesi ve bir güvenlik görevlisinin
olması da önemlidir. Heykeller zarar görse bile onarımı konusunda da sorun
olmuyor' ifadelerine yer verdi.