Kadınların kışlık erzak mesaisi başladı
Kırklareli merkeze bağlı Arizbaba köyünde birçok evin bahçesinde salça, erişte, tarhana, kurutulmuş yufka ve turşu yapımı için hareketli günler yaşanmaya başladı.
Edirne ve Kırklareli’nde kadınların kışlık hazırlık mesaisi başladı.
Kadınlar kışlık için tedarik ettikleri malzemeleri hazırlarken, evin erkekleri de peçka veya odun ateşinde eşlerine yardımcı oluyor.
Genellikle imece usulü kışlık gıda malzemesi hazırlayan kadınlar, büyüklerinden gördükleri geleneksel usullerle göre malzemeyi ölçüsü kullanıyorlar.
BİBER VE DOMATES SALÇASI YAPIYORLAR
Köy halkından Gülhan Tunçel, sabahın ilk ışıklarıyla eşi Rafet Tunçel ile salça yapımına başlıyor. Gülhan Tunçel, ‘’belki de bu işin lezzeti üzerimize güneş doğmadan başlamamamızdan geliyor’’ diye söze giriyor.
40 kilo kame biber ve 30 kilo domatesi salça yapmak üzere doğradıktan sonra odun ateşi üzerindeki kazana bırakarak pişirmeye başladıklarını ifade eden Gülhan Tunçel, ‘’2 saat kadar[NP1] kısık ateşte kaynatma işlemini sürdürüyoruz. Kazanın dibinin tutmaması içinde sürekli karıştırıyoruz. Ta ki biber ve domatesler kabuklarından ayrılmaya başlayana kadar. Malzeme bu kıvama geldiğinde kısa süre soğumaya bırakarak elekten geçirmek suretiyle pasosundan ayırarak tekrar kaynatmaya başlıyoruz. Bu esnada bir miktar zeytinyağı, tuz ve lezzetli olması içinde şeker ilave ediyoruz. İçindeki sıvı azalana ve salça kıvamına gelince ateşin üzerinden alarak cam kavanozlara kışın tüketmek üzere doldurarak işlemi tamamlıyoruz. Yaklaşık yarım kilodan 22 kavanoz salça elde ediyoruz’’ diye konuştu.
Bu arada Gülhan Tunçel, 10 kilo domates, 15 kilo biber, 2 kilo patlıcan, 1 kilo soğan, sarımsak ve zeytinyağdan kahvaltılıkta her yıl hazırladıklarını hatırlattı.
ERİŞTE
Diğer bir ev hanımı Hatice Özer ise kışa tüketmek üzere erişte (makarna) yapımı için günler öncesinden hazırlık yapanlardan. Köyde yaşayan kadınların çoğunluğunun kış için erzak yaptıklarını ifade eden Özer, boş durmayan kırsal kesimdeki kadınların ürettikleriyle ev ekonomilerine katkıda bulunduklarını kaydetti. Nenelerinden, annelerinden gördükleri gibi üretmeye devam ettiklerini ve ömürlerinin sonuna kadar üreteceklerini vurgulayan Özer, ‘’yaptığımız eriştenin lezzetine ve yemesine doyum olmuyor’’ diye konuştu.
LUTENİTSA YAPIMI
Öte yandan Edirne’nin Havsa İlçesine bağlı Cumhuriyet Mahallesi sakinlerinden 72 yaşındaki Nurcihan Kenar da, eşi Şaban ile kış mevsiminde tüketmek üzere kahvaltılık sos (lutenitsa) için kolları sıvayanlardan. Ailesi için kahvaltılık sosun kış ayında mutfaklarının olmazsa olmazları arasında olduğunu ifade eden Nurcihan Kenar, sos yapımı için 10’ar kilo domates ve kame biber, 5 kilo patlıcan aldıklarını hatırlattı.
Biber ve patlıcanları odun ateşinde közleyerek işe başladıklarını anlatan Kenar, ‘’Daha sonra közlediğimiz biber ve patlıcanı soyuyoruz. Ardından biber, patlıcan ve domatesleri odun ateşinin üzerindeki bakır tavaya koyarak kısık ateşte yaklaşık 2 saat kadar kaynatıyoruz. Çıkarmaya yakında bir miktar zeytinyağı ve tuz ilave ederek ateşin üzerinden alarak, önceden hazırlamış olduğumuz cam kavanozlara doldurarak işlemi tamamlıyoruz. Her yıl kahvaltılığımızı ateş başında hazırlarken, (bu yıl son olsun bir daha yapmayalım) diyoruz. Ama bir yıl sonra sonbahara doğru yine kahvaltılık yapmaktan geri kalmıyoruz. Onsuz olmuyor’’ diye konuştu. Fahrettin Baydar
