'İSTANBUL'UN FETHİNİN KARARLARI EDİRNE SARAYI'NDAN ALINDI'
Dr. Öğretim Üyesi Yavuz Güner, Edirne Yeni Sarayı'nın Osmanlı'nın beylikten devlete geçiş sürecini yansıtan önemli mimari eserlerden olduğunu söyledi.
Edirne Uygulama ve Araştırma Merkezince, "Edirne Yeni Saray Kazıları" başlıklı konferans düzenlendi. Güner, Üniversitenin Merkez Kütüphanesi Konferans Salonu'nda düzenlenen konferansta, 1450 yılında temelleri atılan sarayın geniş anlamda inşa sürecinin Fatih Sultan Mehmet döneminde yapıldığını ifade etti.
Güner, uzun yıllar Osmanlı padişahlarına ev
sahipliği yapan Edirne Yeni Sarayı'nın büyük anlamlar barındırdığını
belirterek, şunları kaydetti: "Edirne
Yeni Sarayı, Osmanlı'nın beylikten devlete geçiş sürecinin mimari simgesi
olarak gösterilebilir. Edirne'de böyle yapılar çoktur, Edirne tam da beylikten
devlete dönüşmenin vücut bulduğu kenttir. Dolayısıyla saray da bunlardan
birisi, en başat gösterilebilecek eserlerden biridir. Zira devletin
meşruiyetini temsil eder. Saray devletin yönetiminin yani muktedirin
meşruiyetinin simgesi olarak kullanılan bir argümandır."
Güner, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'un fetih
planlarını Edirne Yeni Sarayı'nda yer alan Cihannüma Kasrı'nda yaptığını
anımsattı. Sarayın tarihi bir öneme sahip olduğunu vurgulayan Güner,
"İstanbul'un fethinin kararlarının burada alındığını söylemek yanlış
olmaz. Bu kararların üretildiği bir mekan olması sarayı anlamlı hale
getiriyor." diye konuştu.
Güner, Edirne Yeni Sarayı'nda kazı çalışmalarının
sürdüğünü, toprak altında kalan yapıların gün yüzüne çıkarıldığını sözlerine
ekledi. Konferansa, TÜ Edirne Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr.
Sennur Akansel, TÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama
Merkezi Müdürü Doç. Dr. Nurten Çetin, akademisyen ve öğrenciler katıldı.
Edirne Yeni
Sarayı
1450'de temeli atılan saray, Kanuni Sultan Süleyman
döneminden itibaren pek çok kez tamir gördü, zaman zaman da eklentiler yapıldı.
Bazı padişahların saltanatları boyunca Edirne'ye hiç gelmemesi nedeniyle
kullanılmayan sarayda da tahribat başladı. 1752'deki büyük deprem ve 1776'daki
yangınla tahribat süreci devam eden sarayın, 1827'de bir kısmı tamir edildi.
1829'da Edirne'yi işgal eden Rusların ordugah olarak
kullandığı saray, büyük zarar gördü. Vali Hurşit Paşa ve Hacı İzzet Paşa
zamanlarındaki tamirat döneminde birçok yapı kurtarıldı fakat 1876-77 Rus Savaşı'nda
düşmanın şehre yaklaşması nedeniyle Babüssaade (Saadet Kapısı) civarında
yığılan cephane, düşman eline geçmemesi için patlatıldı, sarayın birçok yapısı
da bu patlamayla yıkıldı.