İnsan sağlığına cıva zararı

Salonum ve sindirim sistemi yoluyla vücuda girdiği takdirde sinir sistemi, böbrekler ve bağışıklık sistemi üzerinde yıkıcı etkilere yol açan cıva, insan sağlığını tehdit ediyor. Uzmanlar ise, uzun süreli cıva ile etkileşimde olan bireylerin sağlık sorunu yaşayabileceğini belirtiyor. Sinir sistemi bozuklukları, hafıza kaybı, konsantrasyon eksikliği ve sinirsel zayıflık böbrek hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen Cıva, en çok da akciğerleri etkiliyor. Cıva buharına maruz kalanlarda solunum sorunu problemi yaşanıyor. Doğum kusurları, hamile kadınların cıvaya maruz kalması, bebeklerde gelişimsel bozukluklara yol açabiliyor. 

Halk Sağlığı uzmanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, cıva kirliliğinin insan sağlığına olumsuz etkilerine dikkat çekti. Ağır metallerin uzun vadede birçok sağlık sorununa yol açtığını aktardı. 

Yorulmaz, “Sağlıklı bir toplum ancak temiz bir çevre ile mümkündür” sözlerini kullandı. 

Doğada serbest halde bulunmayan, insan müdahalesiyle çevreye yayılan cıvanın, başta kömürlü termik santraller olmak üzere, madencilik faaliyetleri, endüstriyel atıklar, piller, kozmetikler, diş dolguları ve kirli sulardan elde edilen deniz ürünleri aracılığıyla insanlara ulaştığı aktarılıyor. 

Özellikle saniyelerde oluşan atıklar nedeniyle kirlenen denizler ve göllerde biriken cıva, balıklar yoluyla insan vücuduna girerek ciddi sağlık sorunları yaratıyor. Solunum, sindirim veya deri yoluyla vücuda giren cıva önemli sağlık problemlerine yol açabiliyor. Solunum, sindirim veya deri yoluyla vücuda giren cıva, zamanla dokularda birikiyor ve sağlık için kalıcı hasarlara neden oluyor. 

Cıva zehirlenmesinin belirtilerini sıralayan Yorulmaz, “Ağızda metalik tat, Mide bulantısı, kusma ve ishal, Kas güçsüzlüğü ve denge kaybı, Görme bozuklukları ve titreme, Sinirlilik, konsantrasyon kaybı ve psikolojik değişiklikler, Solunum sıkıntısı ve böbrek hasarı, yüksek dozda cıva maruziyetinin solunum yetmezliği ve ölüme kadar varan ciddi sonuçlara yol açabilir,” Dedi.

Yorulmaz, “Cıva kirliliğini önlemenin en etkili yolu, sanayi atıklarının kontrol altına alınması ve zararlı ürünlerin kullanımının azaltılmasıdır. Özellikle kömür kullanımının bırakılması, cıva içeren atıkların uygun şekilde toplanması ve bertaraf edilmesi büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı. 

Cıvadan Korunma Yoları.

Evlerde kırılan cıvalı termometre ve ampullerin temizlenmesi sırasında da dikkat edilmesi gerektiğini aktaran Yorulmaz, “süpürge veya sıcak su kullanmanın cıvanın buharlaşmasını artırır. Bunun yerine, cıvanın iğnesiz bir enjektör veya eldivenle dikkatlice toplanarak kapalı bir kap içine konulması ve yetkililere bildirilmesi gerekir.” Dedi.

Cıvanın çevrede uzun yıllar kalabildiğini söyleyen Yorulmaz, “küresel ısınmanın etkisiyle cıva kirliliğinin daha da artmasının bekleniyor. Bu nedenle sanayi atıklarının kontrol edilmesi, doğaya bırakılmaması ve bireylerin bilinçlendirilmesi büyük önem taşıyor.” sözlerine dikkat çekti

Uzmanlar, cıva maruziyetini azaltmak için şu önlemleri almayı öneriyor: Balık tüketimine dikkat Yüksek cıva içerebilen ton balığı, kılıç balığı gibi deniz ürünlerinin aşırı tüketiminden kaçınılmalı. Sanayi atıklarına dikkat edilmeli, cıva içeren atıkların doğaya karışmasını önlemek için atık yönetimi kurallarına uyulmalı. Cıva içeren ürünlerden kaçınılmalı: Bazı termometreler, ampuller ve kozmetik ürünler cıva içerebilir. Alternatif ürünler tercih edilmeli. Havadaki cıvaya karşı önlem alınmalı: Sanayi bölgelerinde çalışanlar, uygun maskeler kullanarak cıva buharına maruziyeti azaltmalı.

“Sağlıklı bir çevre, sağlıklı bir toplumun temelidir” diyen Yorulmaz, cıva kirliliğine karşı herkesin duyarlı olması gerektiğini belirterek çevreyi korumanın insan sağlığını korumakla eşdeğer olduğunu vurguladı.