'İhracat ve lojistik şirketleri sözleşmelerinde vize reddine yer vermeli'
Schengen vizesi için yapılan yaklaşık her 6 başvurudan birinin reddedilmesi ve uzun bekleme süreleri, Türk vatandaşlarına ve şirketlerine ciddi bir ekonomik külfet oluşturuyor. Lojistik şirketlerinin kaybı, çok daha büyük boyutlara ulaşıyor. Uluslararası Ticaret Hukuku Uzmanı Avukat Seda Yılmaz, ret alanların vize ücretlerini sigortadan geri alabileceğini belirtti. Yılmaz, ihracat ve lojistik şirketlerine ise sözleşmelerine, 'vize reddi durumunda karşılaşılacak sorunlara' ilişkin maddeler koymalarını önerdi.
AB ülkelerinin Türkiye’den yapılan Schengen vizesi başvuruları için aylar sonrasına randevu vermesi ve yüksek oranlı ret cevapları, Türk vatandaşlarının maddi kaybını da artırıyor. Avrupa Komisyonu’nca açıklanan istatistiklere göre geçen yıl Türkiye’den yapılan Schengen vizesi başvurularının yüzde 16,1 ile yaklaşık altıda birine ret yanıtı verildi. 2023’ün ortalama Euro kuruyla hesaplandığında, ret yanıtı alanların ödediği vize ücreti yaklaşık 350 milyon lirayı buldu. Vize alamayanların toplam masrafı ise diğer kalemlerle birlikte 500 – 600 milyon liraya çıkıyor.
Avukat Seda Yılmaz, vize başvurularındaki ciddi artış, konsolosluklarda yeterli personel istihdam edilmemesi gibi nedenlerle Schengen vizesi için aylar sonrasına randevu verildiğini hatırlattı.
Evrakların tam hazırlanmaması, talep artışı ve yığılmalara bağlı olarak ret alanların sayısının da arttığını söyleyen Yılmaz, ret yanıtına itiraz edilebileceğini, sonuç alınamazsa o ülkenin yargı makamlarına başvuru yapılabileceğini anımsattı.
“Vize ücreti sigortadan geri alınabiliyor”
Yılmaz, başvurunun reddedilmesi durumunda vize ücretinin seyahat sigortası kapsamında geri alınabileceğine dikkati çekerek, “Bazı seyahat sigortası poliçelerinde ‘vize reddi’ klozu da yer alıyor. Başvuru esnasında istenen tüm dokümanların eksiksiz olmasına ve hukuki engel bulunmamasına rağmen vize alınamaması halinde, vize ücreti sigortadan geri alınabiliyor.” Şeklinde konuştu.
“Uçak bileti ve otel için ‘sınırsız iptal’ hakkı isteyin”
Başvuru yapmadan önce uçak bileti ve otel ücretinin ödenmesinin, Schengen vizesi almayı kolaylaştırdığını hatırlatan Yılmaz, “Ancak vize alınamaması durumunda bu paraların geri alınabilmesi için ‘sınırsız iptal’ hakkı ya da vizenin gecikmesi halinde ‘sınırsız değişiklik’ hakkı tanıyan firmaların tercih edilmesi çok önemli.” uyarısında bulundu.
“İhracat ve lojistik sözleşmelerinde ‘vize reddi’ne yer verin”
Yılmaz, vize sorunundan en çok ihracatçı ve lojistik firmalarının etkilendiğini vurgulayarak, “Aylarca randevu bekleyen tır sürücülerine ya kısa süreli vize veriliyor ya da başvuru reddediliyor. Bu da ihracat ürünlerinin teslimatını geciktiriyor. Gecikme tazminatı ödememek için ihracatçı ve lojistik firmalarının da ‘vize reddi’ konusuna sözleşmelerinde yer vermesi gerekiyor. Aksi halde ‘kusurlu’ sayılacaklardır.” diye konuştu.
İhracat ve lojistik sektöründe, “vize sorunu” ortaya çıkmadan önce yapılmış sözleşmeler bulunduğuna dikkati çeken Yılmaz, bu gibi istisnai durumlarda ise sözleşmenin “düzeltici” yorumla tamamlanabileceğini de sözlerine ekledi. Kumru Öngün
