Güneren'den esnafa 3 öneri

Selimiye Camii külliyesi içinde yer alan tarihi çarşılardan Selimiye Arastasının esnafının, Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nün 2020 yılı için düzenlediği yeni kira sözleşmelerine basın açıklaması gerçekleştirerek tepki göstermesinin ardından Edirne Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren de dün makamında düzenlediği toplantı ile basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

Güneren, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün asli görevlerinden bir tanesinin akar vasıflı taşınmazların, günün emsal ve rayicini dikkate almak suretiyle en iyi şekilde kiralanmasını sağlamak olduğuna dikkat çekerken; gerçekleştirilen ekspertiz çalışmalarının ardından bedellerin ortaya çıktığını söyledi. Güneren, kira sözleşmeleri ile ilgili Edirne Valisi Ekrem Canalp, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve vakıf kiracılarıyla toplantı düzenlediğini de açıklarken; en yüksek kira artışının yüzde 189 seviyesinde gerçekleştiğini söyledi. Güneren, Selimiye Arastasında düzenlenen basın açıklamasında '˜kiraları yüksek bulan anahtarı teslim etsin, gitsin' şeklinde söylemde bulunduğu iddialarını da yalanlarken; kiralara itiraz için esnaflara yargı, arabuluculuk ve SPK tarafından onaylanmış ekspertiz raporu düzenlemeye yetkili kurum ya da kişilere başvurma yollarını önerdi.

Güneren, açıklamasında taşınmazların vakfının akar olduğunu belirtirken; 'Vakıf sisteminde akar demek; gelir elde etmek amacıyla, kiralanmak suretiyle vakfedilmiş taşınmazlardır. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün asli görevlerinden bir tanesi, sorumluluğu kendisinde bulunan akar vasıflı taşınmazların, günün emsal ve rayicini dikkate almak suretiyle en iyi şekilde, basiretli bir yönetici gibi davranarak kiralanmasını sağlamaktır. Buradan elde edilen gelirler yine bu taşınmazların onarımına, bakımına, ihyasına, benzer nitelikteki hayrat taşınmazların onarımına, bakımına, ihyasına ve vakfiyelerde gelen hayır şartları için kullanılmaktadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü bu manada özel bütçeli bir kuruluştur, bu şekilde elde ettiği gelirlerle kendi harcamalarını yapmaktadır. Herhangi bir şekilde maliye hazinesinden bir destek almıyor ve kendi parasıyla, kendi yağıyla kavrulan bir teşkilattır' ifadelerine yer verdi.

'Ekspertiz çalışmaları yaptık'

Güneren, Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nün kira artışı yapacağı dönemlerde akarların piyasa değerlerini araştırarak ekspertiz çalışmaları yaptırdığını söylerken; 'Bu ekspertiz çalışmalarında çeşitli rakamlar ve bedeller ortaya çıkıyor. İsim isim belirtecek olursak; Edirne Selimiye Arastasında ve Edirne Alipaşa Çarşısı'nda ekspertiz çalışmaları neticesinde dükkanların 3000 '“ 3500 TL aylık kira geliri elde edebileceğini tespit etmiş durumdayız. Bunu aslında sistem kendi içinde de teyit ediyor. Bugün biz Selimiye Arastasında bir ihale yaptığımızda 5 bin 250 TL'den dükkân ihale sonrasında tutuldu. Sistem bu şekilde teyit ediyor. Bu önemli bir veridir' dedi.

Çevredeki dükkânları örnek gösterdi

Tarihi çarşılardan çeşitli dönemlerde devir taleplerinin de geldiğini belirten Güneren; 'Bu talepleri dikkat aldık ve çeşitli bedellerle devirler yaptık. 2017, 2018 ve 2019 yılında bahsettiğimiz bu iki çarşımızda yaklaşık 19 devir gerçekleşti. Bu devirler esnasındaki rakamlar da yine 2500, 2750 ve 3300 TL gibi rakamlardan yapıldı. Bu da yetmiyor, piyasayı da takip ediyoruz. Bugün bahsettiğimiz çarşılar Edirne'nin merkezindeki çarşılardır. Alipaşa Çarşı'mızın hemen bitişiğinde trafiğe kapalı Saraçlar Caddesi mevcuttur. Bugün bu caddede bir dükkânın kirasının ne kadar olduğu biliniyor. Hatta bu konuda açılmış çeşitli kira tespit davaları, mahkemelerin buralarla ilgili almış olduğu kararlar var. Benzer şekilde hemen çıkalım Selimiye Arastamıza. Buranın da çevresinde dükkânlar mevcuttur. Bu dükkânların da piyasa koşullarında hangi rakamlarla kiraya verildiği malumdur' sözlerine yer verdi.

'En yüksek kira artışı yüzde 189'

Değerlendirmelerin ardından Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nün minimum dükkân kiralarının tarihi çarşılarda 2000 TL olması yönünde karar aldığını söyleyen Güneren; 'Bizim yıllarca yaptığımız kira artışları sonrasında kiraları 800, 900, 1100, 1200 TL düzeylerinde kalan kiracılarımız vardı. Biz, kiracıların hiçbir şekilde ismine, unvanına takılmadan tamamını minimum 2000 TL olacak şekilde bir düzenleme yaptık. Tabii ki bu kapsamında 1200 TL olanın kirası yüzde 60 arttı, 800 TL olanın kirası da yüzde 150 arttı. Bu haberler ilk çıktığında yüzde 268 artış yapıldığı yönünde vurgulandı. Bu da doğru değil. Bu yaptığımız değerlendirme sonrasında, yani 2 bin TL'yi baz aldığımızda en yüksek kira artışı yüzde 189 seviyesinde gerçekleşti' dedi.

'Söylem doğru değil'

Güneren, açıklamasında dükkânların stopaja tabii olmadığına da dikkat çekerken; 'Bugün özel bir taşınmaz kiralandığı zaman yüzde 26 stopaj ödenmesi gerekiyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün sorumluluğundaki taşınmazlarda ise herhangi bir stopaj yükümlülüğü yok. Bu şekilde genel bir değerlendirme yaptıktan sonra özellikle vurgulamak istediğim konu şu; biz bunu esnafımızla konuştuk, sayın valimizle konuştuk, genel müdürlüğümüzle bu değerlendirmeleri yaptık. Açıkçası son dönemde özellikle dün Arasta çarşısında yapılan basın açıklaması üzerine bu toplantıyı yapma ihtiyacı da duyduk. Biz kiracılarımızla konuştuğumuz zaman aynen bu söylediklerimi onlara da anlattım. Ancak dünkü basın açıklamasında, '˜kiraları yüksek bulan anahtarı teslim etsin, gitsin' şeklinde bir söylemde bulunduğum iddia edilmiştir. Kesinlikle ve kesinlikle söylüyorum ki böyle bir söylem doğru değildir. Bizim bu şekilde beyanımız kesinlikle olmamıştır. Biz bahsedilen toplantıyı 29 Kasım 2019 Cuma günü Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü makam odasında gerçekleştirdik. Saat 11.00 sularında başlayan toplantı 12.00 sularında bitmiştir. Bu toplantıya Edirne Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği Başkanı Sayın Kemal Cingöz, Arasta Çarşısı'nı temsilen Adem Bayrak, Bedesten Çarşısı'nı temsilen Hakan Fındıklı ve Alipaşa Çarşısı'nı temsilen Yılmaz Sanış katılmıştır. O toplantıda, uygulamamızın ne olduğunu, hangi bakışla hareket edildiğini ve bundan sonra nasıl hareket edileceğini kendilerine anlattım' ifadelerine yer verdi.

'Hukuki olarak yapılması gerekenler var'

Güneren, makamında gerçekleştirdiği toplantının ardından birtakım haberlerin çıkmaya başladığını söylerken; 'Bu yazılı medyada yer aldığı gibi sosyal medyada da şu anda kullanılıyor. Gelinen noktada iş artık iftira atmaya, karalamaya dönüşmüştür. Kişiler elbet haklarını arayacaklar ama hakları ararken, olmamış olayları olmuş gibi, söylenmemiş lafları söylenmiş gibi, yaşanmamış şeyleri yaşanmış gibi anlatmak, kamuoyunu böylece bilgilendirmek fevkalade yanlıştır. Ayrıca burada hukuki olarak da yapılması gereken şeyler var. Elbette ki biz de hem şahsım, hem de kurumumu temsilen bir bölge müdürü olarak bu konuyla ilgili hukuki girişimlerde de bulundum. Peki, taraflar haklarını nasıl aramalı? Devletin dili resmidir, yazıdır. Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü birtakım değerlendirmeler yapmış, bu kira tebligatlarını göndermiş ve bir yazılı ihbarname iletmiştir. Dolayısıyla bundan sonra kiracılarımızın yapması gereken şey, eğer buna bir itirazları varsa idareye yazılı olarak başvurabilirler. Nitekim bize birkaç tane kiracımızdan yazılı olarak başvuru gelmiştir, bunlarla ilgili değerlendirmeleri kendi prensiplerimiz çerçevesinde, ekspertiz raporlarına dayalı şekilde yapıp, cevap veriyoruz' dedi.

'Arabuluculuğa başvurulabilir'

Güneren, açıklamalarında arabuluculuk kurumuna da dikkat çekerken; 'Bugün yargı aşamasına geçmeden önce Türkiye'de birçok müessese tesis edildi. Bugün arabuluculuk kurumu var. Biz bu konuyu detayıyla araştırdık, bu olayı arabuluculuk mekanizması tarafından değerlendirilebilecek, işlenebilecek, sonuca varılabilecek bir konudur. Biz görüşmelerimiz esnasında dedik ki, arabuluculuk mekanizmasına başvurulabilir. İdaremiz, Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü, bu konuda ihtiyari arabuluculuk noktasında hazırdır. Bir ombudsman başkanlığında Ankara merkezli kamu denetçiliği kurumu oluşturuldu. O birimle de konuştuğumuzda, bahsedilen anlaşmazlığın kamu denetçiliği kurumunun faaliyet alanına da girdiğini gördük. Oraya da başvurulabilir' sözlerine yer verdi.  

'Karalamaları yanlış buluyorum'

Güneren, konuyla ilgili SPK tarafından onaylanmış ekspertiz raporu düzenlemeye yetkili kurum ya da kişilere de başvurulabileceğini söylerken; 'Biz ne diyoruz? Ekspertiz raporları yaptık. Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nden başka ekspertiz raporu hazırlayan birim yok mu? Var. SPK tarafından onaylanmış ekspertiz raporu düzenlemeye yetkili kurum ya da kişiler var. Bunlara da başvurulabilir. Gidilir ekspertiz çalışması yapılır ve çıkan netice kamuoyuyla paylaşılır, değerlendirilir ve ona göre netice alınır. Son olarak idarenin yaptığı bütün işlemler yargı denetimine tabiidir. Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü bir karar vermiştir. Bu kararı yanlış olabilir, pek tabii ki yargıya götürülebilir. Burada mahkemeler nezdinde açılacak bir kira tespit davasıyla bu konu net bir şekilde ortaya konulabilir. Dolayısıyla bunların hiçbirisi yapılmadan iftira atarak, karalayarak bir takım değerlendirmeler yapılmasının fevkalade yanlış olduğunu düşünüyorum' dedi.