Gençlerde stres ve sigara kalp hastalıklarına neden oluyor

Kardiyoloji Uzmanı Çetin Gül, hareketsiz yaşam ve düzensiz beslenmenin kişilerde çeşitli rahatsızlıklara neden olabildiğini, bunlardan en riskli olanının da kalp hastalıkları olduğunu söyledi.

Dünya’da artan koroner arter ve kalk krizi vakalarının çeşitli nedenlere bağlı olduğunu ifade eden Gül, “Aslında genç yaş grubundaki en etkili risk faktörleri genetik ailesel yatkınlık, stres ve sigaradır. Genetik ailesel yatkınlıkta doğuştan koroner damarların çıkış anomalileri ve genetik kolesterol yükseklikleri ön plandadır." dedi.

En önemli ve en riskli doğumsal koroner arter anomalilerine ilişkin de bilgi veren Uzman Dr. Gül, "Sol koroner arterin pulmoner  arterden anormal çıkışı, büyük koroner arterio-venöz fistüller ve  aorta-pulmoner aralıkta seyreden bir koroner arter olma durumudur. Bu hastalarda en önemli belirtiler çocukluk yaşlarından itibaren eforla ya da spor yaparken ortaya çıkan göğüs ağrısı, çarpıntı ve bayılma ataklarıdır. Rutin muayene ve EKG-EKO-EFOR testleri sonrası şüpheli olgularda koroner anjiyografi ya da koroner BT anjiyografi yöntemleri ile kesin tanı konulabilmektedir. Tedavisi kesinlikle cerrahi yöntemlerle BY-PASS ya da düzeltme ameliyatları ile mümkündür." ifadelerine yer verdi.

Genetik olarak geçen ve ailesel hiperkolesterolemi denilen hastalıklarda da dikkat edilmesi gerektiğine değinen Uzman Dr. Gül, "Kötü kolesterol, yani LDL’yi vücuttan temizleyen mekanizma da genetik bozulmalar olur ve kanda LDL seviyesi çocukluktan itibaren çok yüksek seyretmeye başlar. Bu yüksek LDL kolesterol (kötü kolesterol) damarlarda birikerek önce damarda plak oluşumuna sonrada darlık ve tıkanmalara yol açabilmektedir. Bu nedenle bu hastalarda kalp damar hastalığı 20 kat daha fazladır. Bu genetik hastalık akraba evliliklerinde daha sık görülmektedir. Bu durumdaki hastalar tespit edildiğinde çok erken yaşta olsa da kolesterol ilacı başlanarak önlem alınmalıdır. LDL kolesterol 325 mg/dL üzerinde olanlar homozigot geçişli genetik grup olup ( milyonda bir sıklıkta ) bunlarda 20'li yaşlarda koroner arter hastalığı ortaya çıkabilmekte iken , LDL kolesterol 190-325 mg/dL arasında olanlar heterozigot geçişli genetik grup olup ( 300 kişide 1 sıklıkta ) bunlarda 40'lı yaşlarda koroner arter hastalığı ortaya çıkmaktadır. Bu hastalar genç yaşlardan itibaren sık kardiyolojik muayene ve testlerle takip edilmeli, koroner arter hastalığı tespit edildiğinde erken müdahale edilerek ilaç, stent ya da BY-PASS yöntemleri ile tedavi edilmelidir" şeklinde açıklamada bulundu.

Özellikle genç kadınlarda hatta bazen gebelikte ortaya çıkan kalp krizlerinin sebeplerini anlatan Uzman Dr. Gül, çok nadir görülen bir sebebinin de spontan koroner arter diseksiyonu (SCAD) denilen koroner kalp damarının aniden ve kendiliğinden sebepsiz olarak yırtılması durumu olduğunu belirtti.

Uzman Dr. Gül, Yine gençlerde görülen çok nadir kalp krizi nedenlerinden birisinin de özellikle pıhtılaşmaya meyilli olanlarda koroner emboli denilen kalp damarına pıhtı atma durumu olduğunu da vurguladı.

Diğer risk faktörlerinin aslında gençlerde de erişkinler gibi benzer olduğuna değinen Uzman Dr. Gül,  "Genel olarak günümüzde gençler internet ve bilgisayar bağımlılığı, hareketsiz yaşam, hava kirliliği, fast food tarzı kötü beslenme, obezite ve insülin direncinin yaygınlaşması, sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı, eğitim ve iş hayatında yarış mantığı, aşırı stres, gelecek kaygısı gibi risk faktörleri ile erken yaşlarda karşı karşıya kalınmaktadır." Dedi.

Genetik yatkınlık durumuna çevresel faktörler, yaşam ve beslenme tarzı eklenince kalp hastalığının erken yaşta ortaya çıkabildiğini belirten Uzman Dr. Gül, "Genç yaşta ortaya çıkan kalp krizinde belirtiler erişkinden farklı değildir. Genelde ağır efor sonrası bazen istirahatta ortaya çıkan uzun süren şiddetli göğüs ağrısı (sırta, kola ve çeneye yayılabilir) , nefes darlığı, terleme, bulantı-kusma , bayılma ve ani ölüm şeklinde karşımıza çıkabilir. Gençlerde görülen ani ölümlerin hepsi kalp krizine bağlı değildir, bunların bir kısmı elektroşok tedavisi gerektiren tehlikeli ritim bozukluklarına, ya da akciğer embolisine bağlı olabilir, genelde otopsi bulguları ile ayırt edilir" ifadelerini kullandı. Ebru Yıldız Günenç