Geçmişin acısı geleceğin barışı

Bulgaristan'da baskıcı rejim tarafından Türklere karşı 1984 yılı Aralık ayında başlatılan asimilasyon kampanyasında Bulgar askerler tarafından annesinin kucağında 17 aylıkken katledilen Türkan Feyzullah ve protesto gösterilerinde hayatlarını kaybedenler törenlerle anıldı.Şükrüpaşa Mahallesi'nde Türkan bebeğin anısını yaşatmak amacıyla yaptırılan park ve heykelin bulunduğu alanda düzenlenen anma törenine; Edirne Valisi Ekrem Canalp, Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, İl Emniyet Müdürü Ali Kemal Kurt, İl Jandarma Komutanı J. Alb. Alpaslan Doğan, İl Genel Meclisi Başkanı Mehmet Geçmiş, İl Müftüsü Emrullah Üzüm, İl Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Hacıoğlu, İl Milli Eğitim Müdürü Dr. Önder Arpacı, Kırcaali Belediye Başkan Yardımcısı Mümin Ali, CHP Edirne Merkez İlçe Başkanı Nedim İşcan, Trakya Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Cevat Güneş, Edirne Balkan Türkleri Federasyonu Başkanı Erhan Pekkan, Belene gazileri ve şehit yakınları, Bulgaristan'da yaşayan Türkler, vatandaşlar ve öğrenciler katıldılar.

Edirne Balkan Türkleri Federasyonu, Belene Gazileri, Kırcaali Belediyesi, Halk ve Özgürlükler Hareket Partisi Mestanlı İlçe Başkanlığı, Edirne Trakya Balkan Türkleri Derneği ve Büyükkarıştıran Bulgaristan Türkleri Derneği'nin Türkan Bebek Anıtı'na çelenk sunması ile başlayan törende Edirne Belediye Bandosu eşliğinde Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve tüm şehitler anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulunularak İstiklal Marşı okundu.

Törenin açılış konuşmasını Trakya Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Cevat Güneş yaptı. Güneş, konuşmasında 1984 yılının Aralık ayında Bulgaristan'da totaliter baskıcı rejim tarafından Türklere karşı başlatılan asimilasyon kampanyasındaki protesto gösterilerinde hayatlarını kaybeden şehitler ve gaziler için Türkan Bebek Parkı'nda bir araya geldiklerini belirterek; 'Bugün Balkan Türkleri için önemli bir gündür. 24 Aralık'ı Edirne'de 6 yıldır kutlamakta ve hatırlatmaktayız. Bundan tam 34 sene evvel önce bizlere karşı girişilen asimilasyon kampanyasına karşı çıkarken, annesi Fatma'nın ardında şehit düşen Türkan'ımızı unutmadık, unutturmayacağız. Bizler; Türklük, din ve kimlik için barışçıl eylemlerle hak savunurken, bize bu uğurda mukavemet gösteren zamanın totaliter ve baskıcı rejim milisleri bu olayı yaptıklarında Türkan bebeğimizi şehit vermiştik' ifadelerine yer verdi.

'Davaya sahip çıkılmasını istiyoruz'

Güneş,  rejim milislerinin mukavemetine rağmen canlarını ortaya koyarak karşı durduklarını belirterek; 'Bir anne ve kundağında bir bebek vardı. Bu bebek, Türkan bebekti. Türkan bebek, anne kucağında bir kurşunla şahadeti tattı. Ne için ve neden? Bizim için önemli bir sorudur. Türklük, din ve kimlik için. Derneğimizin amaçları doğrultusunda Bulgaristan özelinde ve Balkanlar genelinde bizler yek düzen içinde birlik, beraberlikle davaya sahip çıkılmasını ve dökülen şehit kanlarımızın boşuna olmadığını görmek istemekteyiz. Bu, bizim en doğal hakkımızdır. Bulgaristan'dan gelerek ülkemizde şehit olanlara da Allah'tan rahmet diliyorum. Anıtımızı yapan Behçet Danacı ve şiirimizi yazan Halil Türkan'a, anma etkinliğimizi düzenlememizde emeği geçen Edirne Belediye Başkanı ve Edirne Valimize teşekkürlerimi arz ediyorum' dedi.

'Katliam siyasal ve kültürel alanda devam ediyor'

Güneş'in konuşmasının ardından törende bir konuşma da Edirne Balkan Türkleri Federasyonu Başkanı Erhan Pekkan yaptı. Pekkan, konuşmasında Bulgaristan'daki totaliter rejim döneminde isimleri ve dinleri değiştirilerek asimilasyona uğrayan Türklerin direnişi sırasında, Kırcaali'nin Kırkovo ilçesine bağlı Mogilany Köyü'nde askerlerin güdümündeki milis kuvvetlerin açtığı ateş sonucu 17 aylık Türkan Feyzullah'ın annesinin kucağında şehit olduğunu söyleyerek; 'Asimilasyona karşı çıkan 20 civarındaki soydaş şehit edilirken, Türkan bebek de direnişin simgesi haline geldi.  Özellikle son yıllarda Bulgaristan ve Avrupa'nın diğer ülkelerinde açık veya gizli yapılan ırkçı saldırılar, Türk ve Müslümanlar üzerinde büyük baskı oluşturmaktadır. Baskı ve şiddet ile bir Türk'ün dilini, dinini değiştirdiği, milliyetini inkâr ettiği nerede görülmüştür? 1989 yılı öncesi Bulgaristan'dan zorla ve açık bir şekilde dilimize, dinimize, ismimize, kültürümüze yapılan saldırılar zamanla ılımlı hale dönüşmüş ve başta Türk nüfusun yoğun olarak yaşadığı Bulgaristan, Yunanistan olmak üzere katliam siyasal ve kültürel alanda devam etmektedir. Sivil toplum kuruluşları ve vatandaşları olarak atacağımız adımlar kendi benliğimizi korumamız adına uluslararası boyutta olacaktır. Yeni Türkan bebek acıları yaşamamak için geçmişten ders alarak geleceğimizi belirleyeceğiz' sözlerine yer verdi.

Semerdzhiev ve Kubadinski anıtlarına tepki

2018 yılında, Türkan bebeğe kurşun sıkan dönemin genelkurmay başkanı General Atanas Semerdzhiev için Türk Belediye Meclis Üyelerinin imzası ile anıt dikilmesinin üzüntüsünü yaşadığını belirten Pekkan; 'Maalesef Bulgaristan Meclis Üyelerinin çoğunluğunu Türk ve Müslüman üyelerin oluşturmasına rağmen Bulgaristan'da Türk ve Müslümanlara uygulanan asimilasyon projesinin 3 mimarından biri olan Pencho Kubadinski adına anıt dikilme kararı alınmasında imzası olanları da buradan kınıyorum. Adı, 34 yıl önce Bulgaristan'daki asimilasyona karşı bayraklaşan yavrumuzu ve katledilen şehitlerimize Allah'tan rahmet dilerken, aynı acıların yaşanmamasını dilerim' dedi.

'Hepimizin hafızalarında canlı'

Pekkan'ın konuşmasının ardından törende bir konuşma da Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan yaptı. Gürkan, konuşmasında dünyanın neresinde olursa olsun, kime karşı yapılırsa yapılsın bir insanın dinine, diline, insan haklarına karşı yapılan saldırıların kabul edilemez ve bağışlanamaz olduğunu söyleyerek; 'Bulgaristan'da dönemin Jivkov yönetimi tarafından soydaşlarımıza, din kardeşlerimize karşı 1984'te başlatılmış olan öncelikle isim değiştirme, ardından milliyet değiştirme, ardından din değiştirme zulmünün, oradaki kardeşlerimiz tarafından nasıl kabul edilmediğini ve karşı konulduğunu, bütün bunların bir barışçıl eylemlerle yapılırken dönemin yönetiminin o masum kardeşlerimizin üzerine coplarla, silahlarla, tanklarla nasıl yok etmek üzere geldiği hâlâ hepimizin hafızalarında canlıdır' ifadelerine yer verdi.

Büyük göçte görevliymiş

1989'daki büyük göç sırasında Edirne'de kayıt görevinde bulunduğunu hatırlatan Gürkan; 'Dolayısıyla o dönemin hatıraları hafızalarımızda canlı duruyor. Bugün geldiğimiz noktada Bulgaristan Türkleri, özellikle kendi aralarında güçlü birlik ve dayanışma ile o yılları çabuk atlattılar. Tarih bize şunu öğretiyor; nerede olursak olalım Türk asla esir olmaz; dinini, milliyetini, ırkını inkâr etmek ve sonuna kadar sahip çıkar. Bu bazen 17 aylık Türkan bebek, bazen 77 yaşındaki Halil amca olur. Ama Türkler asla mülteci olmazlar. Bugün Bulgaristan'daki soydaşlarımız, dünden daha fazla birlik ve beraberlik içerisinde, haklarına daha çok sahip çıkmalı diye düşünüyoruz. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, zaman zaman farklı iktidarlarla tanışır, farklı partiler iktidar olurlar. Bu, Türkiye'nin bir iç meselesidir, demokrasi yolculuğudur. Demokrasilerde bugün bir parti olur, yarın başka bir parti olur. Ama Türkiye Cumhuriyeti'nde hangi parti iktidar, hangi parti muhalefet olursa olsun bizim yurt dışındaki soydaşlarımıza, dindaşlarımıza, kardeşlerimize karşı bakış açımız asla değişmez. Türkiye Cumhuriyeti, dünyanın neresinde olursa olsun her daim bir Müslüman, Türk ile omuz omuza olmuştur, onun davasına gönül vermiştir ve vermeye de devam edecektir' dedi.

'Gelecekte güzel şeyler yaşamak istiyoruz'

Gürkan'ın konuşmasının ardından bir konuşma da Edirne Valisi Ekrem Canalp, Osmanlı'nın Balkanlara, Anadolu'ya yaptığı yatırımdan çok daha fazlasını yaptığını belirterek; 'Çünkü Balkanlar'ın özelliklerini gayet iyi biliyordu. Bugün bizler de Balkanlar'ın bu gücünün farkındayız. Edirneliler olarak da bunun da çok güzel yansımalarını alabiliyoruz. Balkanlar'da bu şekilde olumlu şeyler yaşanırken, aynı zamanda çok olumsuz özellikleri kendi bünyesinde barındırabiliyor. Ne zaman ki Balkan halkları birbiriyle uyumu bıraktıkları ve dost olarak görmek yerine rakip ve düşman olarak görmeye başladıkları zaman Balkanlar; kanın, barutun, gözyaşının da coğrafyası haline geliyor. I. Dünya Savaşı, Balkan coğrafyasından çıkmıştır. Osmanlı yıkılış döneminde hepimizin hüzünle adlandırdığı pek çok hikâye Balkan kökenlidir. Jivkov döneminde Bulgaristan'da yaşayan soydaşlarımızın yaşamış oldukları acılar, Türkan bebeğin bu anıtı bunları sembolize ediyor. Hüznü, gözyaşını ve olmaması gereken şeyleri ifade ediyor. Bir defa olmuştur ve bir daha olmamasını hepimizin anlaması ve hissetmesi gerekiyor. Biz bunları geçmişte yaşadık ve bir daha yaşamamak için gereken ne varsa beraber neler inşa etmemiz gerekiyor. Geçmişte bu zulmü, soydaşlarımıza yaşatmış olanlar vardı. Onlar şu anda bir şekilde elimine oldular. Şu anda geleceğe ümitle bakabileceğimizi, bu coğrafya içerisinde kardeşçe yaşayabileceğimizin çok güzel örnekleri çıkıyor. Bulgaristan'dan rekor sayıda vatandaş ve soydaşımız Türkiye'ye geliyor. Türklerle iletişim kurabiliyor ve hatta Edirne esnafımıza bir sonraki hafta ödemek üzere borç bile yazdırabiliyor. Bugünkü yaşamış olduklarımız bunlar ve gelecekte de böyle güzel şeyler yaşamak istiyoruz. Bulgaristan'daki kardeşlerimizin de bu şekilde acıları hiçbir zaman yaşamamasını arz ediyoruz. Bunun için de yapmamız gereken şey, bütün Balkan coğrafyasında yer alan devletler ve milletlerle çok iyi ilişkiler kurmak, bu ilişkileri geleceğe taşımak ve yaşatmaktır. Burada yer alan çocuklar, aziz milletimizin geleceğinin teminatıdır. Biz bir milletiz. Türk milleti, dünyanın her tarafına yayılmış ve gelecek vadeden büyük bir millettir. Bu millet, geçmişte yaşamış olduğu acıları gelecekte bir daha yaşamayacak. Hepimiz bu acıların yaşanmaması için gereken ne varsa el birliğiyle yapacağız' dedi.

Gözyaşlarını tutamadılar

Canalp'in konuşmasının ardından törende Kirkovo ilçesine bağlı Çakırlı ve Killi Köyü Ortaokulu öğrencileri, Türkan bebek anısına yazılan şiirleri okudular. Şiirlerin okunması sırasında Bulgaristan'dan törene katılan Türkler duygusal anlar yaşarken; gözyaşlarına hâkim olamadılar. Şiir dinletisinin ardından öğrenciler ve tören katılımcıları, Türkan bebek anıtına kırmızı karanfilleri bıraktılar. Tören, İl Müftülüğü Duahanı Nuri Böcekbakan'ın yönetiminde dualar okunması ve pilav dağıtımı ile sona erdi.