Engelliler Meclisi'ne eğitim

Edirne'de Türkiye Engelli Meclisi'nin İl Engelli Meclis Üyeleri için düzenlenen hak temelli savunuculuk ve katılımı güçlendirme eğitimleri başladı. Edirne Barosu toplantı salonunda 2 gün boyunca düzenlenen toplantıların ilki gerçekleştirildi.

Engelliler Konfederasyonu'nun yürüttüğü '˜Aktif Yurttaşlık Hakkımızdır: Türkiye Engelliler Meclisine Doğru' projesi kapsamında 52 ilde sivil toplum örgütlerinin katılımıyla oluşturulan İl Engelli Meclisleri için düzenlenen eğitime Edirne Engelli Gönüllüleri Derneği, Edirne Çocuk Hakları Derneği, Türkiye Sakatlar Derneği Kırklareli Şubesi, Türkiye Sakatlar Derneği Çerkezköy Şubesi, Edirne Gençlik ve Engelliler Dostluk Kulübü Derneği ve Trakya Üniversitesi Kırkpınar BESYO öğrencileri katıldılar.

Hak temelli savunuculuk, kaynak geliştirme, iletişim ve medya, gönüllü yönetimi, uluslararası insan hakları mekanizmaları ve hak temelli izleme konularında 2 gün boyunca sunumların gerçekleştirileceği eğitimde Engelliler Konfederasyonu Başkanı Turhan İçli ve proje koordinatörü Selen Doğan, ilk gün sunumlarını gerçekleştirdiler.

Hak savunuculuğuna yol haritası

Katılımcıların tanışması ile başlayan toplantıda Turhan İçli, '˜Sivil Toplum Örgütlerinin En Önemli Araçları: Savunuculuk ve Lobicilik' konulu sunumu ile eğitimi başlatırken; eğitimde ayrıca '˜Hak Temelli İzleme ve Engelli Örgütlerinin Katılımı' konusunda da sunum gerçekleştirdi. Proje koordinatörü Selen Doğan ise '˜Engellilerin İnsan Hakları için İletişim ve Medya' konusunda sunum yaptı. Eğitimin ilk gününde Doğan ve İçli, katılımcılarla birlikte Edirne İl Engelli Meclisi'nin birinci stratejik planı olan engelli hakları savunuculuğu için yol haritasını hazırlarken; günün değerlendirmesi ile eğitimin ilk günü sona erdi.

Engelliler Yasası'nı örnek gösterdi

Turhan İçli, Sivil Toplum Örgütlerinin En Önemli Araçları: Savunuculuk ve Lobicilik' konulu sunumunda sivil toplum örgütleri ve yapılanmalarına dikkat çekerken; Türkiye'deki aktif dernek sayısı 2019 yılı itibarıyla 118 bin 207 olduğunu açıkladı. Sivil toplum örgütlerinin çalıştıkları alanla ilgili olarak savunucu, denetleyici ve hizmet sunan rolleri bulunduğunu söyleyen İçli; 'Türkiye Körler Federasyonu, 7 Temmuz 2005 tarihinde TBMM'de onaylanarak yürürlüğe giren 5378 sayılı Engelliler Yasası'nın müzakereleri öncesinde ve sırasında etkili bir savunuculuk ve lobicilik yaptı. Önce, çeşitli sivil toplum örgütleriyle görüşerek ve bilgi paylaşarak bir Engelliler Yasa Taslağı hazırlayıp bütün siyasal partilere gönderdi. Daha sonra bu taslağın Meclis'te görüşülmesi için medyayı etkin biçimde kullandı ve Meclis'te gurubu bulunan partilerin grup başkan vekilleri ve diğer yetkilileriyle görüştü. 2005 yılının haziran ayı sonlarında yasa tasarısının görüşülmesi sırasında lobi faaliyetlerine başlayan Türkiye Körler Federasyonu, görme engelli milletvekili Lokman Ayva ile işbirliği yaparak parti gruplarını ziyaret etti, başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Devlet Bakanı Nimet Çubukçu ile görüşmeler gerçekleştirdi. Bu savunuculuk ve lobicilik faaliyetlerinin sonucu olarak Engelliler Yasası, engellilerin taleplerinin önemli bir bölümünü içerecek şekilde Meclis'te grubu bulunan partilerin oybirliğiyle kabul edildi' dedi.

21'inci yüzyılın ilk insan hakları sözleşmesi

İçli, '˜Aktif Yurttaşlık Hakkımızdır: Türkiye Engelliler Meclisine Doğru Projesi'nde de hem çatı örgütleri altında bir araya gelen sivil toplum kuruluşlarının birbirleriyle bağlarını güçlendirmenin hem de bağımsız çalışan sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir ağda birlikte hareket etmenin hedeflendiğini söyledi. İçli, sunumunda 21'inci yüzyılın ilk insan hakları sözleşmesinin ise Engelli Hakları Sözleşmesi olduğuna dikkat çekerken; 'Engelli hakları için uluslararası bir sözleşme hazırlanması ve üye ülkelerin imzasına açılması önerisi, ilk kez 26-30 Ağustos 1996 tarihleri arasında Kanada'nın Toronto şehrinde yapılan Dünya Körler Birliği 4. Olağan Genel Kurulu'nda Türkiye Körler Federasyonu delegasyonunca yapılmıştır. Engelli Hakları Sözleşmesi'nin tüm maddelerine sinmiş ve sözleşmeye ruhunu vermiş olan dört temel ilkeden söz edilebilir: eşitlik, bağımsızlık ve erişilebilirlik, ayrımcılık yasağı, katılım' dedi.

4 temel ilkeyi açıkladı

Engelli Hakları Sözleşmesi'nin dört temel ilkesini açıklayan İçli; 'Eşitlik ilkesi, bütün temel insan hak ve özgürlüklerinin eksiksiz olarak engellilere de tanınmasını içerir. Bağımsızlık ilkesi, engellilerin bilgi kaynaklarına, mekânlara, ürün ve hizmetlere kimsenin yardımına gereksinim duymadan erişebilmelerini, kendi kendilerine yetebilmelerini ve kendileriyle ilgili seçimleri özgürce yapabilmelerini içerir. Ayrımcılık yasağı ilkesi, tarihin en eski ayrımcılığa tabi tutulan kesimi olarak engellilerle ilgili ayrımcı tutum, davranış, değer yargıları ve uygulamalara son vermek amacıyla sözleşmede sıklıkla vurgulanmış ve sözleşmenin ayrımcılıkla mücadele belgesine dönüşmesini sağlamıştır. Katılım ilkesi, engellilerin karar alma süreçlerinin her aşamasına tam ve etkin katılımını öngörmekte ve çeşitli kurullarda temsilini de içermektedir' sözlerine yer verdi.

Savunuculuğun kamu politikalarına etkisi

İçli, sunumunda savunuculuk kavramını da açıklarken; 'Savunuculuk, STÖ'lerin temsil ettikleri kitlenin hak ve çıkarları doğrultusunda herhangi bir kamu politikasını etkileme faaliyetlerinin toplamıdır. Karar vericileri etkileyerek, yasaları veya politikaları toplumdan dışlanmış kesimler lehine değiştirmek için, bilgiyi stratejik olarak kullanma sürecidir. Savunuculuk, politika veya yasa değişiklikleri talep etmeyi veya yapılan değişikliklere katkıda bulunmayı amaçlar. Burada karar vericiler, yani yerel, bölgesel, ulusal veya uluslararası düzeyde atanmış veya seçilmiş kişiler önemli bir konumdadır. Örneğin; bakanlar ve milletvekilleri ulusal düzeyde seçilmiş karar vericiler, valiler ve kaymakamlar yerel düzeyde atanmış karar vericilerdir. Çözmeye çalıştığınız sorun için yerel, ulusal veya uluslararası düzeylerde onları etkilemeniz gerekebilir' dedi. İçli, sivil toplum örgütlerinin savunuculuk araçlarının ise kitle eylemleri, kampanyalar, dayanışma ağı ve lobicilik olduğunu ifade etti.

Bugün devam edecek

Eğitimin ikinci gününde ise Turhan İçli, '˜Fikirlerimiz ve Hayallerimiz için Kaynak Geliştirme' konusunda; Selen Doğan ise '˜Gönüllülüğe Gönlün Var mı?': Engelli Örgütlenmesinde Gönüllü Yönetimi' ve '˜Uluslararası İnsan Hakları Mekanizmaları ve Gölge Raporlama' konularında sunum gerçekleştirecekler. Eğitim, Edirne'de çocuk, genç, kadın ve yaşlı engellilerin özel ihtiyaçları ve sorunları yer alacağı Edirne İl Engelli Meclisi'nin ikinci stratejik planının hazırlanması ile sona erecek.