BİNLERCE KEMİK ÇIKACAK

Edirne Yerel Tarih Araştırmacısı Cengiz Bulut, Balkan Savaşları tarihinde önemli mekânlardan biri olan Sarayiçi bölgesinde Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşlerin düzenlenmeye devam etmesine tepki gösterdi. Bulut, Kırkpınar Er Meydanı'nın Edirne Belediye Meclisi kararıyla Gençlik ve Spor Bakanlığı'na Kırkpınar Er Meydanı Modernizasyon projesi kapsamında 25 yıllığına tahsis edildiğine dikkat çekerek, projenin başlamasının ardından alanda binlerce insan kemiğinin çıkacağını söyledi.

Bulut, Kırkpınar Er Meydanı'nın Sarayiçi bölgesinden taşınması gerektiğini belirterek, Balkan Savaşları'nda bölgede yaşananları anlattı. Alanda 20 bin insanın hayatını kaybettiğini söyleyen Bulut, Kırkpınar Er Meydanı Modernizasyon projesinin başlamasının ardından bölgede toplu mezarların ortaya çıkabileceğini ifade etti. Bulut, Kırkpınar Er Meydanı'nın Sarayiçi'nden taşınmasıyla birlikte alanda Balkan Savaşları anlatan görseller kullanılarak Edirne'ye değer katan bir alan kazandırılabileceğini söyledi. Sarayiçi'nin etrafının nehirle çevrili olduğuna dikkat çeken Bulut; 'Bulgarlar, Edirne'yi işgal ettiklerinde 15 yaş üzeri bütün erkekleri istisnasız buraya topluyorlar. İnsanlarımız burada günlerce açlıktan dolayı ağaç kabuklarını kemiriyorlar. Bu konunun gerçek olup olmadığını çok uzun süre araştırdım. Çünkü bazen tarihte abartı da yapılabiliyor. Bu yüzden 1913 Balkan Savaşı'nı Edirne'de izlemiş birçok yabancının kitaplarını çevirttim. Çevrilenleri de temin ettim. Bu konuyla ilgili yaklaşık 35 tane kitap okudum ve çok iyi bir arşiv yaptım. Fazıl Bülent Kocamemi üstadımızın çevirdiği, savaşı Edirne'de gözlemleyen Gustave Cirilli'nin Fransızca yazdığı '˜Edirne Kuşatması Günlüğü' kitabı, en önemli ve tarafsız yazılan bir kitaptır. Bu kitapta, bunların gerçek olduğunu gördük' ifadelerine yer verdi.

'En tarafsız kaynak Gustave Cirilli'

Bulut, konuşmasında Gustave Cirilli'nin '˜Edirne Kuşatması Günlüğü'nde yer verdiği ifadelere dikkat çekerek; 'Cirilli diyor ki; '˜Sarayiçi'ne gittim. Ayakta sallanan ve hasta 5 esir Türk, 4-5 tane arkadaşlarını kireçlemişler ve açtıkları çukura gömüyorlardı. Zavallılar bilmiyorlar ki biraz sonra kendileri ölecek ve onları da yine arkadaşları gömecek'. Cirilli, Osmanlı'nın seferberlik ilan ettiğinde Edirne'de yaşayan Rumları, Bulgarları ve Yahudileri askere almasına sitem ediyor. Bunların savaş başladığı gibi ya karşıya geçeceklerini ya da Osmanlı tarafından verilen silahı Osmanlı'ya karşı kullanacaklarını söylüyor. Kitabın sonuna doğru şöyle bir şey yazıyor; '˜Dediğimde haklı çıktım. Bugün Türk ordusundaki bazı Bulgarlar, silahlarını bırakarak karşı tarafa geçtiler'. Böyle hatalar da yapıyoruz. Bulgarlar, savaş kanunlarına hiç sadık kalmadılar. Edirne Hastanesi'nde işkence edilmiş insanlar var. Kiminin dudağı, kiminin burnu kesilmiş. İnsanlık dışı her şeyi uygulamışlar' dedi.

'Duruer de, Hacıoğlu da gündeme getirmişti'

Sarayiçi'nde Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nin yapılmaması gerektiğini 1989 yılından bugüne gündeme getirdiğini belirten Bulut; 'Edirne'ye gelen hemen hemen tüm valilere de bu konuyu söyledim. Son 2 vali dışında tüm valilerle bu konuyu görüşmüştük. En ilgili Valimiz Hasan Duruer'di. 2012 yılında geldiğinde Adalet Kasrı'nın önünde Sarayiçi'nin önemini anlattım. 3 ay sonra da bu durumu basına açıkladı. Sarayiçi'nden güreşler taşınmasını ve çirkinlik abidesi tribünlerin oradan kaldırılmasını istedi. Arkasından da şu anki İl Kültür ve Turizm Müdürümüz Ahmet Hacıoğlu da durumu gündeme getirdi' sözlerine yer verdi.

'Bir sürü çirkinlik yapıyoruz'

Bulut, Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nin 1923 yılından bu yana Sarayiçi bölgesinde düzenlediğini ifade ederek; 'Güreş her yerde yapılır. Kapalı Cezaevi'nin arkasında, balon hangarı civarında birçok yer var. Ama maalesef bu durum devam edecek. Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Edirne Belediyesi arasında bir anlaşma yapıldı ve alanın kullanım hakkı 25 yıllığına bakanlığa verildi. Alana tekrar bir yenileme yapılacak. Alanda kepçe çalışmaya başladığı an, yapılacak her hafriyatta binlerce insan kemiği çıkacak. O alanda 20 bin insan ölmüş ve hepsi toplu mezarlara gömülmüş. Biz ise orada bir sürü çirkinlik yapıyoruz. Bu konuyu devamlı gündeme getirdim ama maalesef destek bulamıyoruz' dedi.

'Edirne'ye değer katan bir alan olabilir'

Sarayiçi'nde gerçekleştirilebilecek projelerle ilgili önerilerini sunan Bulut; 'Aslında çok küçük paralar ve projelerle bu yapılabilir. Sarayiçi de güzel yürüyüş yolları olan, mesire alanı olan bir yer yapılabilir. 2001-2002 yılında Edirne İl Emniyet Müdürü'müz olan Uğur Gür, bu alanla ilgili duyarlı çıkmıştı. O alana sürekli devriye çıkardı. Günde 4-5 defa devriye gönderiyordu ve alanı temizlemişti. Bu alanda anlatamayacağımız şeyler oluyor. O zamanlar Uğur Gür, bunların ayağını kesti ve bazı tepkiler de almıştı. Ama şu anda Sarayiçi, Edirne'mizin yüz karasıdır. İnsan acıyor. Balkan Savaşları'nı anlatan görseller koyularak şehrimize değer katan bir alan yapılabilirdi' ifadelerine yer verdi.