Balkanların makus talihi: Göç

 Trakya Üniversitesi'nde Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından 'Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Balkanların Makûs Talihi Göç' isimli çevrim içi konferans gerçekleştirildi. Konferansta konuşan ve çarpıcı tespitlerde bulunan tarihçi-yazar Yıldırım Ağanoğlu, 'Balkan ülkelerinden göç halen devam etmekte ve söz konusu göçün kesintiye uğraması mümkün görünmemektedir' dedi.

Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Nurten Çetin moderatörlüğünde gerçekleşen ve Tarihçi-Yazar H. Yıldırım Ağanoğlu'nun konuşmacı olarak katıldığı konferansta 'Osmanlı'dan Cumhuriyete Balkanların Makûs Talihi' konuşuldu. Konferansın açılış konuşmasını gerçekleştiren Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Nurten Çetin, tarihçi-yazar Yıldırım Ağanoğlu ve yazar tarafından 2001 yılında kaleme alınan 'Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Balkanlar'ın Makûs Talihi Göç' kitabı hakkında bilgiler verdi. Yazar'ın, kitabını Rumeli kökenli bir ailenin çocuğu olması nedeniyle anne ve babasının anlattığı göç hatıralarının ilgisini çekmesi sebebiyle kaleme aldığı bilgisini aktaran Doç. Dr. Nurten Çetin, konferansın tüm katılımcılara faydalı olmasını dileyerek tarihçi ve yazar H. Yıldırım Ağanoğlu'na katılımlarından dolayı teşekkürlerini sundu.

GÖÇ OLGUSU

Konferans kapsamında 'Göç' sözcüğünün dilimiz ve kültürümüzdeki anlamlarından başlayarak göç olgusuna sebep olan ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel şartlara değinen H. Yıldırım Ağanoğlu, göçü toplumdaki diğer yer değiştirmelerden ayıran en temel ölçütün, göç edenin eski sosyal ve ekonomik ilişkilerini değiştirmesi ve yeni yerleşim yerinde yeni sosyal ve ekonomik ilişkilerini kurması olduğunu söyledi. Göçü, kişinin yeni şartlara daha iyi uyum sağlayabilmek maksadıyla ya da tabii, iktisadi, siyasi ve benzeri zorunluluklar sonucunda yaşadığı toplumu ve sosyal çevreyi değiştirmesi, bir başka çevreye ve insan topluluğuna katılma hadisesi olarak açıklayan H. Yıldırım Ağanoğlu, dış göç meselesini ele aldı. Balkanlar'dan Türkiye'ye yönelik göçlerin anlatıldığı konferansta, 1877-1878 Harbi'nden Balkan Harbi'ne kadar olan dönem ve tarihimize '93 Harbi' olarak geçen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra yaşanan göç hadiseleri ve mezâlimleri üzerinde duran yazar, Rumeli'den göçen Müslüman tebaa arasında en önemli üç unsurun Türkler, Arnavutlar ve Boşnaklar olduğunu ifade etti. Balkan Harbi sonrasında yaşanan göçlerden söz eden yazar, Türklerin nerelere yerleştirildiği ile Arnavut, Boşnak ve diğer unsurların iskânları hakkında bilgiler paylaştı.

AĞANOĞLU'NDAN ÇARPICI TESPİTLER

1913 Türk-Bulgar Mübadelesi ve 1914 Osmanlı-Yunan Mübadelesi ile devletin muhacir meselesinde yaşadığı zorluklar ve uygulanan politikalar hakkında da açıklamalarda bulunan H. Yıldırım Ağanoğlu, Cumhuriyet Dönemi Balkan göçleri ile ilgili olarak 'Balkan ülkelerinden göç halen devam etmekte ve söz konusu göçün kesintiye uğraması mümkün görünmemektedir. Göç meselesinde ülkemizde yeterince ilmi araştırmalar yapılmamaktadır. Bu çerçevede Türkiye'nin Balkanlarla ilgilenmesi gerekmektedir. Balkanlar'daki Türk ve Müslüman unsurları barış zamanında himaye edici politikalar uygulanmalı, onların ekonomik, kültürel, siyasi örgütlenme ve diğer alanlardaki gelişmeleri sağlanmalıdır' ifadelerini kullandı.