Tarım ve turizmde mor dayanışma

Edirne'de tarımsal çeşitliliği arttırmak, ekonomik tarımsal girdilere katkı sağlamak, verimsiz arazileri değerlendirmek ve tarım odaklı kültürel gastronomi turizmine destek amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı ile Edirne Valiliği himayesinde Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ve Edirne Tanıtım ve Turizm Derneği işbirliğinde, PEREJA katkılarıyla 2'ncisi düzenlenen Edirne Lavanta Tarla Günleri'nin açılış töreni gerçekleştirildi.

Açılış törenine Edirne Valisi Ekrem Canalp ve eşi Ayten Canalp, Edirne Belediye Başkan Yardımcısı Dr. Ertuğrul Tanrıkulu, İl Genel Meclisi Başkanı Mehmet Geçmiş, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek kurum ve kuruluş müdürleri, Bulgaristan ve Türkiye'den davetli topluluğu katıldılar. Edirne Belediye Bandosu eşliğinde Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve tüm şehitler anısına bir dakikalık saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunması ile başlayan törenin açılış konuşmasını Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek yaptı.

Tülek, konuşmasında tıbbi ve aromatik bitkilerden yararlanma oranının tüm dünyada artış göstediğini söylerken; 'Uluslararası ticarete konu olan bitkilerden bir tanesi de lavantadır. Dünyadaki en büyük lavanta yağı tedarikçi ülkelere baktığımızda komşu ülke Bulgaristan, Fransa ve Çin'in önemli bir rol oynadığını görmekteyiz. Fakat son zamanlarda diğer ülkelerde de lavanta üretiminde artış gözlemlenmektedir. Düşük üretim maliyetleri, yüksek kâr oranı ve kırsal kalkınmadaki rolü, lavanta üretimini çekici ve cazip kılmaktadır. Lavanta, ağır ve taban suyu yüksek topraklar hariç hemen hemen birçok yerde yetiştirilen ve önerilen bir bitkidir. Ekonomik ömrü 10 yıl ve üzerindedir ve bu zaman zarfında 2'nci yıldan sonra ortalama verim elde edersiniz. Dekara ortalama 4-14 litre arasında yağ elde edilmektedir. Bugün lavanta yağı uluslararası piyasada da 80-100 Euro arasında işlem görmektedir' ifadelerine yer verdi.

'Uluslararası aktör potansiyeli mevcut'

Türkiye'de yaklaşık 5 bin 700 dekar civarında lavanta üretimi gerçekleştirildiğini açıklayan Tülek; 'Ancak bunun tamamına yakını lavandin olarak isimlendirilen '˜lavandula intermedia' grubuna ait türlerdir. Söz konusu türde uluslararası piyasada ticari değeri düşüktür. Ancak enstitümüz bünyesinde yürütülen çalışmalar kapsamında '˜lavandula angustifolia' dediğimiz türün performans çalışmalarını yürütüyoruz. Bu tür, uluslararası piyasada da önem arz eden uçucu yağ kalitesine sahiptir. Lavanta üretiminin başta Trakya bölgesi olmak üzere ülkemizde de yaygınlaştırılması hedeflenmiştir. Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde enstitümüzde, lavanta üzerine araştırma çalışmaları yürütülmekte ve yapılan ön çalışmalar, bu bitkinin, bölgemizde başarılı bir şekilde yetiştirilebileceğini göstermektedir. Dolayısıyla lavanta üretiminde uluslararası alanda önemli bir aktör olacak potansiyelimiz mevcuttur' dedi.

'Edirne lavanta kokuyor'

Tülek'in konuşmasının ardından törende bir konuşma da Edirne Valisi Ekrem Canalp yaptı. Canalp, konuşmasında lavantanın tıbbi, aromatik ve endüstriyel bir bitki olduğunu söylerken; 'Bu bitkinin ekimi, ülkemizde gün geçtikçe yaygınlaşıyor. Ama bunun yanı sıra lavanta aynı zamanda turistik bir üründür. Tıpkı kültür turizmini geliştirmeye çalıştığımız Edirne'deki kültür turizmi unsurlarında olduğu gibi lavanta da turistik bir değerdir. Dünyada ve Türkiye'de pek çok örneği var. Lavanta tarlalarını gezmeye gelen yüzbinlerce insan var. Buralarda fotoğraf çektirmek isteyen insanlar var. Bu hafta Edirne lavanta kokuyor. Edirne'yi turizm içinde ziyaret eden insanlar, aynı zamanda lavanta tarlarlarını da ziyaret ediyorlar. Dolayısıyla bizim her zaman için önceliğimiz olan Edirne'de kültür turizmini çeşitlendirmek, geliştirmek, zenginleştirmek ve genişletmek isteğimizin tam hedef noktasında yer alan etkinliklerden bir tanesi de lavantadır. Lavanta da turistik bir değer olarak Edirne'de gelişiyor, Edirne'nin turizmine katkıda bulunmaya devam ediyor' sözlerine yer verdi.

Lavanta balına dikkat çekti

Lavantanın aynı zamanda tarımsal faydaları da bulunduğuna dikkat çeken Canalp; 'Bu faydalardan bir tanesi de esansını çıkardığınız zaman uluslararası piyasalarda çok büyük bir değeri var. Aynı zamanda lavanta, bal üretimi söz konusu olduğu zaman monoflora bal olarak dünyada da ekonomik bir değer olarak son derece iyi bir getiri sağlayabiliyor. Dekarın üzerinden elde edebildiğinize göre 15 kilogramlık lavanta balı, bizim çiftçimize çok büyük bir ekonomik katkı sağlayabiliyor. Lavantada dünyada şampiyon olan ülkeler var. Bir tanesi Fransa ama dünyanın en büyük üreticisi de şu anda Bulgaristan'dır. Bulgaristan'ın 2014 yılında Tarım Bakanı'nın enstitümüze yapmış olduğu ziyaret sonrasında Türkiye'de ve Edirne'de de enstitümüz, yeni lavanta çeşitlerini üretmeye ve denemeye başladı' dedi.

'Ülke ekonomisine katkı sağlayacak'

Canalp, lavanta üretiminde dikkat edilmesi gereken hususları açıklarken; 'Atılacak her adımda belli bir fizibiliteye göre hareket etmek ve sonucuna göre üretim yapmak gerekiyor. Türkiye'de lavanta üretimi 5 bin 700 dekar civarındadır. Bulgaristan'da ise 100 bin dekar civarındadır. Günden güne Trakya bölgesinde de lavanta üretimi artıyor. Ancak burada da dikkatli olmamız gereken bir husus var. En kritik husus, uluslararası piyasalarda geçerliliği olan ve yüksek değer ifade eden lavanta çeşitleri üzerine yatırım yapmak ve dikim alanlarını da lavanta çeşitleri üzerinde şekillendirmektir. Çeşit belirlerken de aynı zamanda dikkat edilmesi gereken şey, o bölgenin iklimine, bitki örtüsüne ve toprak yapısına uygun çeşitleri tercih etmek de çok kritik ve değerlidir. Bizim enstitümüz de bu hususlarla ilgili bütün her şeyi dikkate almak suretiyle Edirne'mize, Trakya'mıza, ülkemize en uygun olan çeşitler ne ise o çeşitlere yoğunlaşarak ve o çeşitlerin üretimini teşvik ederek, ülke ekonomisine de çok büyük bir katkıda bulunuyorlar' ifadelerine yer verdi. Canalp, konuşmasının ardından Edirne Lavanta Tarla Günleri'ne katkı veren kamu kurumları personeline ve dernek temsilcilerine plaket takdim etti.

Lavanta yağı çıkardı

Törenin ardından Canalp ve katılımcılar, lavanta tarımı ve hasadı hakkında arazi bilgilendirmesine katıldılar. Canalp ve eşi, minik öğrencilerle birlikte lavanta tarlasında lavanta hasadı yaptılar. Lavanta temalı el sanatları ve hediyelik ürünler standını da ziyaret eden Canalp, törenin sonunda Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Adnan Tülek ile birlikte lavanta çiçeğinden de yağ çıkardı. Edirne Lavanta Tarla Günleri, hafta boyunca çeşitli etkinliklerle devam edecek ve 16 Haziran Pazar günü sona erecek.