Saros'ta ÇED iptal

Edirne'nin Keşan ilçesine bağlı Gökçetepe ve Sazlıdere köyleri ile Saros Körfezi'nde yapımı planlanan FSRU likit doğalgaz taşıma ve yükleme limanı hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ÇED olumlu kararı, Edirne İdare Mahkemesi'nce iptal edildi. Kararın açıklanmasının ardından Saros Gönüllüleri Dayanışma Komisyonu, Keşan ilçesi Cumhuriyet Meydanı'nda bulunan Atatürk Anıtı'nda basın açıklaması düzenledi.

Basın açıklamasına Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Edirne Milletvekili Doç. Dr. Okan Gaytancıoğlu, Trakya Platformu Edirne Dönem Sözcüsü Avukat Bülent Kaçar, Saros Dayanışma Gönüllüleri Sözcüsü Mürşide Ertürk Çoban, Keşan Kent Konseyi Başkanı Hasan Karagöz, siyasi parti temsilcileri, sivil toplum örgütleri ve vatandaşlar katıldılar.

Basın açıklamasında konuşma yapan Keşan Kent Konseyi Başkanı Hasan Karagöz, 20 aylık mücadelenin ardından Saros'un, Keşan'ın ve doğaseverlerin yüzünün güldüğünü söylerken; 'Bugün sevinçliyiz ve mutluyuz. Biz, mücadelemize devam edeceğiz. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın onaylamış olduğu 1/5000 ve 1/1000'lik planlar için dava açma süreci başlamıştır. Rahmetli milletvekilimiz Erdin Bircan, bu mücadelelere önder olmuştur. Ruhu şad olsun diyorum. Ayrıca MUÇEV şirketi, sahillerimizi kiralamış durumda. Artık günübirlik ve ücretsiz şekilde tatilimizi yapamayacağız. Bunun mücadelesi başladı. Bunun dava süreci başlayacaktır. Keşan ve bölge halkı olarak el birliği yaparak başarılı sonuç alacağımıza inanıyorum' ifadelerine yer verdi.

'Saros kıyıları korunmalıdır'

Karagöz'ün açıklamasının ardından söz alan Saros Dayanışma Gönüllüleri Sözcüsü Mürşide Ertürk Çoban da bölge halkının itirazlarına rağmen Sazlıdere ve Gökçetepe köyleri arasına yapılması planlanan FSRU likit doğal gaz taşıma ve yükleme limanı ve boru hattı projesine ÇED olumlu kararı veren Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na karşı 2019 yılında iptal davası açtıklarını hatırlatırken; 'Keşif sonucu hazırlanan bilirkişi raporunun açıklanmasından beri heyecanla beklediğimiz gerekçeli mahkeme kararını, Edirne İdare Mahkemesi'nden almış bulunmaktayız. Saros Dayanışma Gönüllüleri olarak başından beri inandık ve savunduk. Danıştay 6. Dairesi Başkanlığı'nın verdiği karara göre; Saros kıyıları Kültür ve Turizm Koruma ve Geliştirme Bölgesi olarak planlandığından, kıyı kuşağının doğal yapısı ve içerdiği ekolojik çeşitliliğin korunması gerekmektedir' dedi.

'ÇED iptal davamızı kazandık'

Çoban, Danıştay kararlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı açısından bağlayıcı olduğunu belirtirken; 'Ama Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 45 bin yurttaşın imzaladığı imza kampanyasını görmezden geldiği gibi, yüzlerce itiraz dilekçesine de itibar etmemiştir. Farklı disiplinlerden 10 bilirkişinin katıldığı Kasım 2019'daki keşifte, 10 bilirkişinin 10'u da ortak akılla; '˜Buraya liman ve boru hattı yapılamaz. ÇED raporu bölgeye verilecek gerçek zararı, tahribatı, etkiyi yansıtmamaktadır' demişlerdir. Bilirkişi raporunu büyük bir umut ve mutlulukla, mücadelemizde hep en önde olan Sazlıdere köylülerinin, bölge halkının, yaşam savunucusu dostlarımızın, değerli sivil toplum kuruluşlarımızın huzurunda sizlerle paylaşmıştık. Edirne İdare Mahkemesi'nden davamızın olumlu sonuçlanmasını bekliyorduk ve yanılmadık. Hukuka ve bilime olan inancımız umudumuz kırılmamıştır. Davamızda haklı olduğumuza dair bölge halkına verdiğimiz umutlar boşa çıkmamıştır. Bir kez daha haklı olmanın gururunu hep birlikte bu kararla yaşıyoruz. Saros'umuzun gözü bir kez daha aydın olsun. Edirne İdare Mahkemesi'nde açtığımız ÇED iptal davamızı kazanmış bulunmaktayız. Bu davamız hakkında verilen karar büyük önem taşımaktadır' sözlerine yer verdi.

'Yeni bir ÇED raporu istemiyoruz'

Çoban, konuşmasında Saros FSRU Liman ve Boru Hattı için onaylanan 1/5000 ve 1/1000'lik alt ölçekli planlara yapılan itirazlara ise cevap verilmediğini açıklarken; 'Alt ölçekli planlara karşı, dava açma süresi başlamıştır. Keşan kamuoyu ve sivil toplum kuruluşları olarak, alt ölçekli planlara karşı, hukuksal mücadele vereceğinize yürekten inanıyoruz. Saros gönüllülerine, Keşan Kent Konseyi'ne ve tüm bileşenlerine, maddi manevi destek olan tüm doğal yaşam savunucularına, Saros kıyılarında yaşayan tüm yazlıkçılara ve her zaman yanımızda olan Keşan halkına ve bize her seferinde ev sahipliği yapan Sazlıdere köylülerine sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz. Bu son olsun, halka ve hakka karşı gelmekten Bakanlık vazgeçmelidir. Yeni bir ÇED raporu daha istemiyoruz. Saros'umuza bir daha dokunmasınlar' dedi.

'Oy birliğiyle karar verildi'

Çoban'ın konuşmasının ardından bir söz de Trakya Platformu Edirne Dönem Sözcüsü Avukat Bülent Kaçar aldı. Kaçar, konuşmasında bilirkişi raporunda yer verilen tespitlerin, Edirne İdare Mahkemesi'nce değerlendirildiğini ve ÇED olumlu kararının iptaline oy birliğiyle karar verildiğini söylerken; 'Mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapıldıktan sonra, davalı idare Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile müdahil BOTAŞ'ın usule dair itirazları haksız bulunmuş ve yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin mahkemece iptal kararı verilmiştir' ifadelerine yer verdi.

İptal kararının nedenlerini açıkladı

Kaçar, Edirne İdare Mahkemesi'nin 2019/943 esas ve 2020 / 270 karar sayılı gerekçeli iptal kararında yer alan maddeleri sıralarken; 'Proje kapsamında inşa edilmesi planlanan 17.121 m uzunluğundaki kara boru hattının 12,92 ha'lık kısmının orman alanları içerisinden geçmekte olduğu; 52,3 ha'lık proje alanının 9,1 ha'lık kısmının karada olduğu, buraların da 5413 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'nun 3/e maddesine göre mutlak tarım arazisi niteliğinde olduğu; projenin boru hatlarının çevresindeki tarımsal kültüre olumsuz etkilerinin değerlendirilmediği; proje alanının yakın çevresinde bulunan birçok duyarlı yörenin projeden olumsuz yönde etkilenmemesi yönünde alınacak önlemlerin bilimsel ve teknik açıdan yeterli olmadığı; ÇED raporunda Ornitoloğun ( Kuş bilimci ) bulunmayışının eksiklik olduğu; raporun ornitoloji ( Kuş bilimi ) bakımdan yeterli araştırma, inceleme ve somut veriye dayanmadığı; raporda fauna türlerinin olmamasının önemli eksiklik olduğu; Saros Körfezi'nde ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından alt ölçekli planları yönlendirecek kıyı alanları yönetim planının hazırlanarak, yürürlükteki çevre düzeni planlarının koruma, gelişme ve planlama ilkelerine, strateji ve plan kararlarına uygun plan değişikliğinin hazırlanmadığı; bu hususlar doğrultusunda alt ölçekli planların hazırlanıp onaylanması sürecinin tamamlanmadığı, bu açıdan projenin şehircilik ilkelerine, üst ölçekli planlara, 3194 sayılı İmar Kanunu'nda belirtilen ilkelere ve imarla ilgili diğer mevzuata uygun olmadığı; proje bölgesinin Ganos Fay Hattı'na yaklaşık 7,8 km mesafede yer aldığı, yıllık 10.220.000.000 m³ gaz transfer kapasitesi olan projenin deprem tehlikesi yüksek olan ve fay hattına bu ölçüde yakın olan bir alana kurulmasının tehlikeli ve riskli olduğu; FSRU gemisi ve LNG tankerlerinden kaynaklı gaz kaçağı, yangın ve patlama risklerinin ve gemilerin kendi yakıtlarının saçılmasından kaynaklı risklerin yeterince değerlendirilmediği; yangın müdahale sistemleri ve donanımına yönelik yeterli bilgi bulunmadığı; iskele müştemilatları, kara üniteleri ve boru hattından kaynaklı riskler ile ekipmanlardan kaynaklanan risklerin yeterince değerlendirilmediği; kantitatif risk değerlendirme yöntemleri ve Büyük Endüstriyel Kazalara (SEVESO direktifleri) yönelik acil durum eylem planlarına yer verilmediği anlaşıldığından, bilirkişi raporunda yer verilen tespitler bağlamında, eksik ÇED raporuna dayalı olarak verilen davaya konu ÇED olumlu kararında hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır' dedi.

'Projeden derhal vazgeçin'

Kaçar, açıklamasında 10 ayrı bilim ve meslek uzmanının hazırladığı 113 sayfalık bilirkişi raporu ve mahkeme kararı ile BOTAŞ şirketinin hazırladığı projenin kamu yararına, hukuka ve bilime birçok sebeple aykırı olduğunun ortaya çıktığını belirtirken; 'Bölge halkının ve Keşan Belediyesi'nin itirazlarına rağmen ANKAÇED şirketi tarafından bilime aykırı hazırlanıp Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri tarafından kabul edilen ÇED raporunun görevi kötüye kullanmak suretiyle hazırlanıp onaylandığı hukuken ortaya çıkmıştır. Hukuka ve bilime aykırı ÇED raporu hazırlamak ve onaylamak suçtur. Hukuksuz, eksik ve hatalı ÇED raporu düzenleyenler hakkında Savcılık şikâyeti yapılmalı ve görevini kötüye kullanarak hukuksuz ÇED raporuna onay veren yetkililer de yargılanmalıdır. Keşan kamuoyu ve yaşam savunucuları tarafından, hukuksuz ve bilime aykırı ÇED raporunu hazırlayan şirket hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyet dilekçesi vermeli ve bu ÇED raporuna onay veren kamu görevlileri hakkında da adli ve idari şikâyetler yapılmalıdır. Saros Körfezi'nde yaşayanların ve bölge halkının itirazlarına rağmen bu hukuksuz ve bilim dışı projeyi ısrarla dayatan Çevre ve Şehircilik Bakanlığını ve BOTAŞ şirketini buradan bir kez daha uyarıyoruz. Mahkeme kararına ve bilirkişi raporuna uyarak bu projeden derhal vazgeçin' sözlerine yer verdi. Konuşmaların ardından basın açıklaması sona erdi.