Ne olacak bu kentsel dönüşüm?

Edirne Kent Konseyi'nin her ayın son Çarşamba günü yaptığı toplantıların Ocak ayındaki konusu yerinde kentsel dönüşüm oldu. Toplantıya yoğun katılım olurken, davetli olmalarına rağmen Edirne Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü'nden katılım olmadı. Toplantıda, yerinde kentsel dönüşümle ilgili vatandaşın aklına gelen sorulara cevap arandı.

TAKİP ET
Fatih Mahallesi, 1. Murat Mahallesi ve Kocasinan Mahallesini kapsayan yerinde kentsel dönüşüm toplantısı mahallelerden katılım ile salona sığmadı. Edirne Belediyesi eski nikâh salonunda yapılan toplantı Edirne Kent Konseyi (EKK) Başkanı Ziya Gökerküçük'ün sunumu ile başladı.
EKK başkanı Gökerküçük 1 Aralık 2013 tarihinde Edirne'de kentsel dönüşümün gündeme geldiğini ve Türkiye Mimar Mühendis Odaları Birliği (TMMO) İl Koordinasyon Kurulu (İKK) ve Edirne Roman Eğitimi Gönüllüleri ile birlikte yaptıkları panel sonrasında kentsel dönüşüm konusunun gündeme gelmediğini belirtti. 2017 yılının Ekim ayı başında Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan'ın basın toplantısı ile kentsel dönüşümün bu kez düzenli ve planlı yapılanmanın olduğu üç mahallede gündeme geldiğini belirtti. Bunun üzerine mahallelerden, bileşenlerden ve danışma kurulundan gelen talep üzerine bu konuyu gündeme getirdiklerini söyleyen Gökerküçük, kentsel dönüşümün uluslararası sermaye tarafından üçüncü dünya ülkelerine eğitim ve sağlık ile birlikte kentlerin yeniden yapılanması olarak dayatıldığını bilim insanlarının söylediğini ve ülkemizde de emlakçilerin kontrolü ve yönlendirmesi ile kentlerde gündeme getirildiğini belirtti.
Cevap bekleyen sorularDünyada, ülkemizde ve kentimizde kentsel dönüşüm hakkında bilgiler veren Gökerküçük kentlinin bilgi eksikliği olduğunu ve mahallelerdeki sohbetlerden edinilen sorulara cevap bulunmasını talep ederek bu soruları şöyle sıraladı: Bugünkü altyapı ile nüfus yoğunluğu nasıl karşılanacak? Eğitim, sağlık, yeşil alan ve sosyal donatı alanları yeterli olacak mı? Artacağı söylenen yeşil alanlar bugünkü nüfusa göre mi artacak nüfusa göre mi hesaplanmaktadır? Üç mahallenin demografik yapısı değişecek mi? Artacak trafik yoğunluğu nasıl çözülecek? Kentlilere vaat edilen konut fiyatlarının artışı nasıl olacak?
Rant aracı olma endişesiTMMOB adına Kent Konseyi eski başkanı Yılmaz Eren, Edirne'de kentsel dönüşüm projelerinden bahsetti. Eren; ülkemizdeki kentsel dönüşüm tarihçesini anlattıktan sonra Edirne'deki öyküsünü anlattı. Hamdi Sedefçi'nin başkanlık döneminde Edirne Kentsel Tasarım Rehberi, Edirne Kentsel Dönüşüm Master Planı, Edirne - Menzilahir Kentsel Dönüşüm Projesi ve Edirne Küçük Sanayi Sitesi Kentsel Dönüşüm Projesi adı altında Edirne Belediye Başkanlığınca özel bir firmaya çalışmalar yaptırıldığını belirtti. Ancak bu çalışmaların şeffaf olmayışı, kamuoyu ile paylaşılmaması, içeriğinin bilinmemesi bu projelerin siyasi veya ticari rant aracı olma endişesi olduğunu ve seçimlerde propaganda olarak kullanıldığını söyledi.
Eren'den sorularEren konuşmasının devamında konuyla ilgili aydınlatılması gereken sorularını sıraladı; Kentsel dönüşüm nedir? Kentsel yenileme nedir? Dönüşüm alanındaki bu binalar riskli mi? Eskiyen binalar mutlaka yıkılmalı mı yoksa güçlendirilmeli mi? Kentimizde kentsel dönüşüm yapılacaksa öncelik nereye verilmeli? Kentsel dönüşüm yoksul semtlerde neden yapılmıyor? Kentsel dönüşüm olmalı, ama nasıl olmalı?BİMER kanalıyla nedeni sorulacakToplantıya davet edilen Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Şube Müdürlüğü yetkililerinin gelmediği görüldü. Kent Konseyi Başkanı Ziya Gökerküçük; müdürlüğü ilgilendiren konular olmasına rağmen daha önceki iki toplantıya da katılmayan müdürlüğün katılmama nedenini BİMER kanalı ile sorulacağını belirtti.
'Diğer seçenekler de tartışılsın'Mimarlar Odası Edirne İl Temsilciliği adına Serap Kuru konuşmasında Mimarlar Odası'nın görüşünü açıkladı. Kentsel dönüşümün gündemde olduğunu belirten Kuru; kentsel dönüşüme konu edilen alanlar veya yapılar açısından tüm tarihsel birikimi ve kültürel zenginliği ortadan kaldıracak yıkım ve yeniden yapma dışındaki seçeneklerin yani koruma, yenileme, iyileştirme, güçlendirme ve canlandırma seçeneklerinin de tartışılmasını önerdi.
'1999'u milat almak yanlış'İnşaat Mühendisleri Odası Edirne İl Temsilciliği adına söz alan temsilcilik başkanı Nihat Çolak geçmişte kentimizde gündeme gelen Menzilahir Mahallesi kentsel dönüşümünün bakanlıkça da onaylandığı halde rant içermediği için gündemden çıktığını belirtti. Kentsel dönüşüm mevzuatının süreçlerini ve gelişimini anlatan Çolak; dönüşüm için alanın veya yapının riskli olmasının gerekli olduğunu söyledi. Mühendislik hizmeti alan yapıların en az 50 yıl kullanılır durumda olduğunu ve bunun yüz yıla kadar uzadığını açıklayan Çolak, yapı ömrünün yıl kadar koruma ile de uzadığını ve 1999 depreminin milat olarak alınmasının da yanlış olduğunu sözlerine ekledi. Kentteki kentsel dönüşüme kaygı ile yaklaştıklarını belirten Çolak, riskli ve eski yerleşim olan bölgelerde yapılacak kentsel dönüşümün mühendislik disiplini olarak anlamlı olabileceğini belirtti.
'Bilgiyi kat malikleriyle paylaşacağım'Binevler 1. Kısım Kat Malikleri Yöneticisi Erhan Yönel; edindikleri her türlü bilgiyi 446 haneli site malikleri ile paylaştıklarını söyledi. Yönel; buradan alacağı bilgileri de kat malikleri ile paylaşacağını sözlerine ekledi. Mesken olarak en önemli yerde ve toplu olduklarını belirten Yönel, bazı firmaların kendileri ile görüştüğünü ancak belediyenin kesin kararı sonrasında kendileri ile pazarlığa oturacaklarını söylediklerini açıkladı.
Start 5 Ekim'de verildiBelediye adına görevli gelen Belediye İmar ve Şehircilik Müdür Vekili Dinçer Asar kentsel dönüşüm planlarını belediyelerin de yapabildiğini ve 5 Ekim günü de üç mahallede bunun startının verildiğini söyledi. Start sonrasında analizlere başladıklarını belirten Asar; arazi, yeşil alan, parsel, yapıların fonksiyonu, binaların kat durumu, yapı kalitesi, maliklerin gelir durumu gibi analizleri yaptıklarını belirtti. Üç mahallede gündeme gelen kentsel dönüşümün yüzde doksanının konut ve 5-6 katlı binaların ağırlıkta olduğu tespitinin gözlemlendiğini ve kaba olarak bazı istatistikler yaptıklarını söyleyen Asar, belediye olarak 176 birimde anket yaptıklarını da belirtti. Yapı sahipleri olarak Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü ile ilişki kurularak kentsel dönüşüm yapılabileceğini sözlerine ekleyen İmar ve Şehircilik Müdür Vekili Asar belediye olarak kendilerine bu konuda değişik talepler geldiğini de söyledi.
Belirsiz bekleyiş varToplantının soru - cevap bölümünde çok sayıda dinleyici söz aldı. Ağırlıklı olarak üç mahallenin seçilme nedeni ile yeniden yapılanmanın dikey mi yatay mı olduğu ve bu projenin takviminin olup olmadığı türünde sorular soruldu. Mahalle sakinleri; mantolama, doğalgaza geçiş, onarım gibi çalışmalar yapmak istediklerini ancak kentsel dönüşüm uygulaması olacağı sebebiyle bu işlere başlayamadıklarını belirttiler. Umut yaratıldığını ve kendilerinin müteahhitlerin eline düşeceği kuşkusunu taşıdıklarını belirten mahalle sakinleri belediye ve afet riski altındaki alanlarla ilgili mevzuatların da kişi olarak kendilerinin mülkiyet hakkını ellerinden alacağı kuşkularını dile getirdiler. Belediyenin henüz bir kesin kararının olmadığına katılımcılardan sevinenlerin olduğu görülen toplantıda, yetkililerin bu ve benzeri toplantıları daha sık yaparak kamuoyunun görüş ve önerilerini alacağı da belirtildi.
Toplantılar mahallelerde yapılsınSoruların Belediye yetkilisi Dinçer Asar tarafından yanıtlanması sonrasında Kent Konseyi Başkanı Ziya Gökerküçük bu tür toplantıların daha sık ve mahallelerde, mahalle kahvehanelerinde ve evlerde de yapılarak sağlıklı bilgilerin ilk elden mahalleli ile paylaşılmasının yararlı olacağını belirterek toplantıya katılanlara teşekkür etti.