Kara Satır şehitleri unutulmadı
Edirne İl Genel Meclisi ve Şehitlikler ve Şehit Ailelerini Koruma Komisyonu Başkanı Mehmet Geçmiş, Keşan ilçesine bağlı Kanarya Köy'de yaşanan katliamda Rum ve Bulgar çeteler tarafından öldürülen 46 Türk için 1969 yılında Kör Kuyu mevkiine dikilen mevcut anıtın yeniden düzenleneceğini açıkladı. Geçmiş, açıklamasında 'Kalan kemiklerden köy halkının tamamının satırla öldürüldüğü anlaşılır. Bu durum üzerine köyü adı '˜Kara Satır' olarak değiştirilir' dedi.
Edirne İl Genel Meclisi ve Şehitlikler ve Şehit Ailelerini Koruma Komisyonu Başkanı Mehmet Geçmiş, Edirne İl Genel Meclisi'nin Şubat ayı toplantılarında Karasatı Şehitliği raporu sundu. Geçmiş, sunumunda Keşan ilçesine bağlı Kanarya Köy'de yaşanan katliamda 46 vatandaşın öldürüldüğünü açıkladı. Türk milletinin Edirne'de '˜Zulmün Destanı'nı yazdığını söyleyen Geçmiş; 'Tarihin her döneminde kadını, erkeği, kızı, kızanıyla kahramanlık destanları yazan bu aziz millet, savaş meydanlarında olduğu gibi günü gelince köyünü, kasabasını, evini, barkını korumak için de canı pahasına mücadele vermiş ve bugün, bu topraklarda özgür ve bağımsız yaşamanın bedelini peşin olarak ödemiştir. Sarıkamış'ta '˜Yokluğun Destanı'nı yazan milletimiz, Çanakkale'de '˜Zafer'in, Sakarya'da '˜Kurtuluş'un, Edirne'de de '˜Zulmün Destanı'nı yazmıştır' ifadelerine yer verdi. Şehirlerin sultanı, sultanların şehri Edirne'nin, yakın tarihinde işgaller gördüğünü ve esareti yaşadığını belirten Geçmiş; 'Özellikle 1912-1913 döneminde Balkan Harbi'nde Sırp, Bulgar, Yunan ve Makedon ordularına karşı halk olarak direnerek, canı pahasına mücadele vermiş ve bu mücadelesi destanlaşmıştır. Şükrü Paşa, savunmasının 155'inci gününde sivil halk ve tarihi değerler zarar görmesin düşüncesiyle Edirne'yi teslim ederken, Rum ve Bulgar çeteler köyleri basmaya başlamış, savaştan çıkan askerler bu durumu ya görmezden gelmişler ya da kayıtsız kalarak özellikle sınıra yakın zengin Türk ve Müslüman köylerin talan edilmesine sessiz kalmışlardır' dedi.
Kanarya Köy'de zulüm Daha önce İl Genel Meclisi'nde görüşülen ve rapor haline getirilen Ede Köy olaylarının bir benzerinin Keşan ilçesine bağlı Kanarya Köy'de yaşandığını açıklayan Geçmiş; 'Balkan Harbi neticesinde esareti yaşayan bu mübarek ve mukaddes vatan toprakları, Rum ve Bulgar çeteler tarafından talan edilmeye başlanması üzerine Kanarya Köy bu zulümden nasibini fazlasıyla almıştır. O dönem yaşananlara şahitlik eden köy halkından Recep Atik ve Halil Başdümen isimli kişiler, hicri 1358 doğumludur. Olayların yaşandığı dönemde 12-13 yaşlarında olan bu şahıslar, çetelerin elinden saklanarak, ölümden kurtulmuşlardır' sözlerine yer verdi.
46 Türk öldürülmüş Katliamdan kurtulan vatandaşların yaşadıklarına dikkat çeken Geçmiş; 'Bu şahıslar yaşadıklarını söyle anlatırlar; '˜Köyümüz civarın en zengin köylerinden biridir. Köyümüzün civarında Rum ve Bulgar köyleri vardır. Bunlardan yeni muhacir, Bulgarların yaşadığı bir köydür. Kurban Bayramı'ndan önce civarda yaşayan Bulgarlarla barıştık. Artık savaş bitti diyerek Türk köylerini dolaşarak silahlanan halkın silahlarını teslim alırlar. Silahlarını teslim eden köy halkı savunmasız kalır. Olaylar, 1912 yılında Kurban Bayramı sabahı yaşanmıştır. Bayram Namazı'na giden köylüler, bu çeteler tarafından bayram sabahı toplanırlar ve köyün girişindeki kör kuyunun olduğu bölgeye götürülürler. Bu esnada sokaklarda olan 7'den 70'e kim varsa onlarda toplanır. Camiden alınan ve sokaklardan toplanan 46 kişi, kör kuyu mevkiinde öldürülür. Kurtulanlar ve saklananlar 4. Kolordu'nun bulunduğu Biga bölgesine kaçarlar. Bu bölgede 6 ay kadar kalan köy halkı, tekrar köye döner. Ölümlerinin üzerinden 6 ayı aşkın bir süre geçince ortada sadece kemikler kalmıştır' dedi.
4 kişi tespit edilemedi Köye dönen vatandaşların kör kuyu olarak bilinen yerde açıkta olan kemikleri toplayarak kuyunun olduğu yere gömdüklerini belirten Geçmiş; 'Kuyu başında öldürülenlerin kemiklerinin kime ait olduğunu ancak kalan kıyafet parçalarından anlayabilirler. O gün 46 kişinin öldürüldüğü ancak 42 kişinin kim olduğu tespit edilmiştir. Kalan kemiklerden köy halkının tamamının satırla öldürüldüğü anlaşılır. Bu durum üzerine köyü adı '˜Kara Satır' olarak değiştirilir. Zaman içinde '˜Kara Satır', sonundaki '˜R' harfi atılarak köyün ismi '˜Kara Satı' olarak kullanılmaya başlanır' ifadelerine yer verdi.
Toplu mezara küçük anıt dikilmiş O gün öldürülmekten saklanarak kurtulan ve daha sonra tekrar köye dönen Recep Atik ve Halil Başdümen'in, 1912 yılında öldürülen kardeşleri ve akrabalarının hatıralarının yaşatılması için öldürüldükleri yere bir anıt dikilmesi için çalıştıklarını söyleyen Geçmiş; 'Bu istekleri 1969 yılında Kör Kuyu denilen mevkide, mülkiyet sahibi Sami Kaya'ya ait olan 495 numaralı parsel üzerine yer alan 1000 metrekare arsa üzerine toplu mezar ve mezar başına küçük bir anıt dikilerek gerçekleşir' dedi.
İsimleri ve yaşlarını açıkladı Geçmiş, Kara Satır Köyü'nde şehit edilen vatandaşların isimlerini açıklayarak; 'Burada yatan köy halkının isim listesi şöyledir; Mustafa Çavuş (52), Mustafa oğlu Süleyman (18), Mustafa oğlu Mehmet Ali (12), Yunus oğlu Hüseyin (65), Ethem oğlu Hıdır (18), Kerim oğlu Kadir (17), Hasan oğlu Mehmet (35), İsmail Hoca (46), Osman Hoca (50), Mustafa oğlu Muttalip (50), Muttalip oğlu Ahmet (19), Hacı Kara Ahmet (70), Kara Ahmet oğlu İsmail (16), Hüseyin oğlu Mustafa (70), Mustafa oğlu Ahmet (27), Mustafa oğlu Mustafa (25), İskender oğlu Mehmet Ali (40), İskender oğlu Ahmet (46), Ahmet oğlu Ahmet (24), Haseki Ahmet oğlu Ali (18), İbrahim oğlu Abdullah (60), Kara Bekir (50), Bekir oğlu Halil (25), Dereli Mehmet Ailesi (50), Halil kızı Sabriye (8), Hıdır Ağa (40), Hıdır oğlu Mehmet (15), Memiş'in Arif (18), Arabın Emin (17) Hüsnü Ağa (55), Mustafa oğlu Osman (14), Tatar Süleyman (30), Ali Ağa (60), Abdi Ağa (60), Emin oğlu Veysel (40), Dereli Ahmet oğlu Mustaf (17), Zekeriya Ağa (50), Zekeriya oğlu Halil (10), Zekeriya kızı Havva (8), Molla İsmail (50), İsmail oğlu Osman (18), ihtiyar misafir (75) ve 4 isimsiz vatandaş. Bu vesileyle vatanı, bayrağı, namusu için can veren tüm kahramanları bir kez daha rahmet ve minnetle yad ediyor, milletimizin böyle acıları tekrar yaşamamasını diliyoruz' sözlerine yer verdi.
Yeniden düzenlenecek Karasatı Köy Şehitliği için yapılması istenen planları açıklayan Geçmiş; 'Kör Kuyu mevkiinde yer alan mevcut anıtın yeniden düzenlenmesi. Bu konuda yapılacak harcamaların köy halkı tarafından karşılanacağı ifade edildi. Köy girişinde yer alan mezarlık bölgesine bir pano yapılarak 1912 yılında öldürülen köy halkının isimlerinin buraya yazılması. Proje çalışması Edirne Şehit Aileleri Derneği tarafında yapılacaktır. Köy Şehitliği olarak geçen mevkiinin tapu devir işlemlerinin İl Özel İdare Genel Sekreterliği tarafından yapılması. Şehitlik projesinin tamamlandıktan sonra Anıtlar Kurulu'ndan İl Özel İdare Genel Sekreterliği tarafından Şehitlik tescil işlemlerinin yaptırılması' dedi.
Kanarya Köy'de zulüm Daha önce İl Genel Meclisi'nde görüşülen ve rapor haline getirilen Ede Köy olaylarının bir benzerinin Keşan ilçesine bağlı Kanarya Köy'de yaşandığını açıklayan Geçmiş; 'Balkan Harbi neticesinde esareti yaşayan bu mübarek ve mukaddes vatan toprakları, Rum ve Bulgar çeteler tarafından talan edilmeye başlanması üzerine Kanarya Köy bu zulümden nasibini fazlasıyla almıştır. O dönem yaşananlara şahitlik eden köy halkından Recep Atik ve Halil Başdümen isimli kişiler, hicri 1358 doğumludur. Olayların yaşandığı dönemde 12-13 yaşlarında olan bu şahıslar, çetelerin elinden saklanarak, ölümden kurtulmuşlardır' sözlerine yer verdi.
46 Türk öldürülmüş Katliamdan kurtulan vatandaşların yaşadıklarına dikkat çeken Geçmiş; 'Bu şahıslar yaşadıklarını söyle anlatırlar; '˜Köyümüz civarın en zengin köylerinden biridir. Köyümüzün civarında Rum ve Bulgar köyleri vardır. Bunlardan yeni muhacir, Bulgarların yaşadığı bir köydür. Kurban Bayramı'ndan önce civarda yaşayan Bulgarlarla barıştık. Artık savaş bitti diyerek Türk köylerini dolaşarak silahlanan halkın silahlarını teslim alırlar. Silahlarını teslim eden köy halkı savunmasız kalır. Olaylar, 1912 yılında Kurban Bayramı sabahı yaşanmıştır. Bayram Namazı'na giden köylüler, bu çeteler tarafından bayram sabahı toplanırlar ve köyün girişindeki kör kuyunun olduğu bölgeye götürülürler. Bu esnada sokaklarda olan 7'den 70'e kim varsa onlarda toplanır. Camiden alınan ve sokaklardan toplanan 46 kişi, kör kuyu mevkiinde öldürülür. Kurtulanlar ve saklananlar 4. Kolordu'nun bulunduğu Biga bölgesine kaçarlar. Bu bölgede 6 ay kadar kalan köy halkı, tekrar köye döner. Ölümlerinin üzerinden 6 ayı aşkın bir süre geçince ortada sadece kemikler kalmıştır' dedi.
4 kişi tespit edilemedi Köye dönen vatandaşların kör kuyu olarak bilinen yerde açıkta olan kemikleri toplayarak kuyunun olduğu yere gömdüklerini belirten Geçmiş; 'Kuyu başında öldürülenlerin kemiklerinin kime ait olduğunu ancak kalan kıyafet parçalarından anlayabilirler. O gün 46 kişinin öldürüldüğü ancak 42 kişinin kim olduğu tespit edilmiştir. Kalan kemiklerden köy halkının tamamının satırla öldürüldüğü anlaşılır. Bu durum üzerine köyü adı '˜Kara Satır' olarak değiştirilir. Zaman içinde '˜Kara Satır', sonundaki '˜R' harfi atılarak köyün ismi '˜Kara Satı' olarak kullanılmaya başlanır' ifadelerine yer verdi.
Toplu mezara küçük anıt dikilmiş O gün öldürülmekten saklanarak kurtulan ve daha sonra tekrar köye dönen Recep Atik ve Halil Başdümen'in, 1912 yılında öldürülen kardeşleri ve akrabalarının hatıralarının yaşatılması için öldürüldükleri yere bir anıt dikilmesi için çalıştıklarını söyleyen Geçmiş; 'Bu istekleri 1969 yılında Kör Kuyu denilen mevkide, mülkiyet sahibi Sami Kaya'ya ait olan 495 numaralı parsel üzerine yer alan 1000 metrekare arsa üzerine toplu mezar ve mezar başına küçük bir anıt dikilerek gerçekleşir' dedi.
İsimleri ve yaşlarını açıkladı Geçmiş, Kara Satır Köyü'nde şehit edilen vatandaşların isimlerini açıklayarak; 'Burada yatan köy halkının isim listesi şöyledir; Mustafa Çavuş (52), Mustafa oğlu Süleyman (18), Mustafa oğlu Mehmet Ali (12), Yunus oğlu Hüseyin (65), Ethem oğlu Hıdır (18), Kerim oğlu Kadir (17), Hasan oğlu Mehmet (35), İsmail Hoca (46), Osman Hoca (50), Mustafa oğlu Muttalip (50), Muttalip oğlu Ahmet (19), Hacı Kara Ahmet (70), Kara Ahmet oğlu İsmail (16), Hüseyin oğlu Mustafa (70), Mustafa oğlu Ahmet (27), Mustafa oğlu Mustafa (25), İskender oğlu Mehmet Ali (40), İskender oğlu Ahmet (46), Ahmet oğlu Ahmet (24), Haseki Ahmet oğlu Ali (18), İbrahim oğlu Abdullah (60), Kara Bekir (50), Bekir oğlu Halil (25), Dereli Mehmet Ailesi (50), Halil kızı Sabriye (8), Hıdır Ağa (40), Hıdır oğlu Mehmet (15), Memiş'in Arif (18), Arabın Emin (17) Hüsnü Ağa (55), Mustafa oğlu Osman (14), Tatar Süleyman (30), Ali Ağa (60), Abdi Ağa (60), Emin oğlu Veysel (40), Dereli Ahmet oğlu Mustaf (17), Zekeriya Ağa (50), Zekeriya oğlu Halil (10), Zekeriya kızı Havva (8), Molla İsmail (50), İsmail oğlu Osman (18), ihtiyar misafir (75) ve 4 isimsiz vatandaş. Bu vesileyle vatanı, bayrağı, namusu için can veren tüm kahramanları bir kez daha rahmet ve minnetle yad ediyor, milletimizin böyle acıları tekrar yaşamamasını diliyoruz' sözlerine yer verdi.
Yeniden düzenlenecek Karasatı Köy Şehitliği için yapılması istenen planları açıklayan Geçmiş; 'Kör Kuyu mevkiinde yer alan mevcut anıtın yeniden düzenlenmesi. Bu konuda yapılacak harcamaların köy halkı tarafından karşılanacağı ifade edildi. Köy girişinde yer alan mezarlık bölgesine bir pano yapılarak 1912 yılında öldürülen köy halkının isimlerinin buraya yazılması. Proje çalışması Edirne Şehit Aileleri Derneği tarafında yapılacaktır. Köy Şehitliği olarak geçen mevkiinin tapu devir işlemlerinin İl Özel İdare Genel Sekreterliği tarafından yapılması. Şehitlik projesinin tamamlandıktan sonra Anıtlar Kurulu'ndan İl Özel İdare Genel Sekreterliği tarafından Şehitlik tescil işlemlerinin yaptırılması' dedi.