Halkın parası heba mı?
Edirne İl Genel Meclisi, Edirne merkez, Keşan ve Uzunköprü ilçelerinde kurulan katı atık bertaraf tesislerinin planlarındaki önemli bir hataya dikkat çekti. 3 ayrı tesisin bulunduğu Edirne'de, yapımı 12 milyon TL'ye en son tamamlanan Uzunköprü'deki tesisin kompost ekipmanı olmaması nedeniyle faaliyete geçemediği açıklandı. Atık miktarının az olması nedeniyle tesisin faaliyet göstermesi için atık ihtiyacı bulunduğu belirtilirken 12 milyon TL''lik esisin aktarma istasyonuna dönüştürülebileceği konuşuldu. Yatırımın heba olmaması için birliklerin çözüm bulması gerektiği belirtilirken tesislerin planı '˜Yap-Boz' modeline benzetildi.
Edirne İl Genel Meclisi'nin Ocak ayı toplantılarının dördüncü birleşimi gerçekleştirildi. Meclis Başkanı Mehmet Geçmiş'in yönetiminde gerçekleştirilen toplantıda Su ve Kanalizasyon Hizmetleri Komisyonu'nun Orta Edirne Katı Atık Yönetim Birliği'nin (OREKAB) faaliyetleri hakkındaki raporu görüşüldü. Yoklama ve bir önceki toplantıya ait tutanakların okunması ile başlayan toplantıda Su ve Kanalizasyon Hizmetleri Komisyonu Başkanı Serdar Çığla, OREKAB faaliyetleri hakkındaki raporu sundu. Çığla, OREKAB'ın Bakanlar Kurulu kararıyla kurulduğunu belirtirken; 'Doğayı korumak, halkımızın sağlıklı bir çevrede yaşamasını sağlamak amacıyla atıkların sağlıksız sahalarda gelişigüzel depolanmasını önlemek, son teknolojinin kullanılması ile atıkların bertarafını sağlamak, geri dönüşümü mümkün olan atıkları ayrıştırarak ekonomiye yeniden kazandırılmasını sağlamak, halkımızın yaşam kalitesini artırarak çevre bilincine sahip bir toplum oluşumuna katkı sunmaktır' ifadelerine yer verdi. Çığla, OREKAB'ın Uzunköprü Belediyesi, Edirne İl Özel İdaresi, Meriç Belediyesi, Kırcasalih Belediyesi, Küplü Belediyesi ve Subaşı Belediyesi'nin ortaklığında kurulduğunu söylerken; 'Birlik üyelerince toplam 11 milyon 717 bin 34,46 TL maliyet ödenmiştir. OREKAB'ı oluşturan belediyelere ve il özel idareye ekonomik payl olarak yıllık öz gelirlerinden binde 6 gibi bir ödeme düşmektedir. OREKAB'ın personel durumu; 1 çevre mühendisi, 1 inşaat mühendisi, 1 sekreter, 3 adet bekçiden oluşmaktadır' dedi.
Lisansı yok, çöpü az
OREKAB tesisinin 187 dekar arazi üzerine kurulduğunu belirten Çığla; 'Bertaraf tesisi için inşaatın yüzde 100'ü tamamlanmış olup, kompost binaları yapılmış, içinde ekipmanları yoktur. Kompost ekipmanlarının tahmini fiyati 2 milyon TL'dir. Kompost elemanları tamamlanmadan lisans alınması mümkün değildir. Eksiklik giderildiğinde tesisin üretime geçmesi tamamlanmış olacaktır. Ruhsat engeli kalkacaktır. Şu anda belediyelerde çöpler vahşi depolara toplanmakta, çevre açısından sakıncalıdır. Gerekli yatırım yapılarak tesis üretime geçirilmelidir. Bölgenin çöpü üretim için az görülmektedir. Yakın bölgelerden çöp getirilerek veya çeşitli çözümler bularak daha sağlıklı çevre oluşturulmalıdır. 12 milyon gibi bir bedel ödenerek yapılan tesisi heba edilmemeli, çalıştırılmalı ve ekonomiye katkı sağlanmalıdır. Çöp toplama alanına geri dönüşümde kolay olarak şekilde çöplerin atılması konusunda halkımız bilinçlendirilmeli, birliğin tesisinin üretime geçirilmesi ve vahşi depo sahalarının da rehabilite edilmesini sağlamak birinci görevimiz olmalıdır' sözlerine yer verdi.
'Birlikler çözüm bulmalılar'
Çığla'nın sunumunun ardından toplantıda konuşma yapan Meclis Başkanı Geçmiş, çöplerin ekonomiye katkılarında önemli bir pay bulunduğunu söylerken; 'Birçok ülkeden çöp ithal ediliyor. Biz Edirne'de bir şeyin planlamasını yaparken ekonomik olarak çok rantbl şekle dönüştüremedik. Edirne'de EDİKAB'ı, OREKAB'ı ve GÜNEKAB'ı kurduk. 3 ilçemize bunları koyduk. Aslında bunları tek bir ilçede toplamak mümkündü. Bunun örneği Afyon'da var. Tek tesis var ve bütün köyler aktarma tesisleri kurmuşlar. Çöpün oraya gelişiyle elektrik üretiyorlar ve 25 bin haneye de sıcak su veriyorlar. Ayrıca çok ciddi bir oranda elektrik üretimleri de var. Çöpü bir araya toplamak çok daha ekonomik ve farkındalık yaratıyor. Uzunköprü'deki tesis açılmadan aktarma istasyonu olarak kullanılabilmeli. Keşan'da çöp sahası doldu, ikinci etabı açmalılar. Belediye Başkanları ve birlik meclisleri bir araya gelerek buna ortak çözüm bulmalılar. Ya Keşan'ı Uzunköprü'ye ya da Uzunköprü'yü Keşan'a taşımalılar. Buraları aktarma istasyonu olarak kullanıp Edirne'ye de taşıyabilirler. Böyle kullanılırsa çöpün ekonomiye daha da katkısı olacağı kanısındayım' dedi.
'Paranın heba olması demek'
Geçmiş'in konuşmasının ardından açıklamalarına devam eden Çığla; 'Uzunköprü'deki tesise belediyeler, il özel idaresi o kadar para ödemiş. O tesisin 2-3 sene çalıştırılmaması demek, o paranın heba edilmesi demektir. Kompost yapılmadan da hiçbir şey yapılamıyor' ifadelerine yer verdi.
'Yap-boz modeli'
İl Genel Meclisi Keşan Üyesi Erdinç Can ise Keşan'daki GÜNEKAB tesisinin elektrik üretimine başlayacağını açıklarken; Uzunköprü'deki atıkların Keşan ya da Edirne'ye taşınması gerektiğini söyledi. Meclis Başkanı Geçmiş de EDİKAB, OREKAB ve GÜNEKAB'ın tek birlik haline dönüştürülerek atıkların rantbl kullanılması gerektiğini belirtti. İl Genel Meclisi Uzunköprü Üyesi Nedret Akbulut ise proje maliyetinin yüksek olması nedeniyle atıkların Uzunköprü'ye taşınması gerektiğini söyledi. İl Genel Meclisi Enez Üyesi Şenol Kılıç da toplantıda çöpün tek merkeze toplanmasının, tesislerin yapımından önce düşünülmesi gerektiğine dikkat çekerken; tesislerin yap-boz modeline dönüştüğünü ifade etti. Konuşmaların ardından toplantı sona erdi.