Günümüzün hastalığı '˜Hareketsiz Yaşam'
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte yediden yetmişe insanlar hareketsiz yaşama adapte oldu. Edirne'deki uzmanlar hareketsiz yaşam dolayısıyla vücutta oluşan sağlık sorunlarının önüne geçmek için tavsiyelerde bulundu.
Uzun süredir yaşanan pandemi dönemi dolayısıyla vatandaşlar hareketsiz yaşama adapte oldu. Gün içinde oldukça az hareket etmenin getirdiği hastalıklar da vatandaşların en çok sorun yaşadığı sağlık problemleri arasında yer alıyor. Uzmanlar, gün içinde en az 8 bin adım atmanın çok önemli olduğunu, vatandaşların yaşadığı obezite, boyun ağrıları, sırt ağrıları ve romatizma gibi sağlık sorunlarının önüne geçmek için tek çarenin hareketli yaşam olduğunu belirtiyor.
Spor hayatının psikoloji ve sosyalleşme açısından da önemini ifade eden Ersöz, 'Bilgisayar başında olan çocuklar sosyal açıdan arkadaşlarından uzaklaşıyor. Spor yapan çocuklarımız her zaman bir adım önde' ifadelerini kullandı
Ersöz; 'Çocuklarımızdan yola çıkarsak bir buçuk yıl pandemi dönemi geçirdiler. Şu anda gördüğünüz gibi atletizm yarışmaları yapılıyor ve çocuklar eski formlarının çok dışındalar çünkü hareketsiz bir buçuk sene yaşadılar. Bundan dolayı kilo alımları çok fazla oldu, performanslarında düşüklük oldu. İşte bu yüzden sağlık açısından şeker hastalığı yürüme bozukluğu gibi rahatsızlıklar oldu. Biz bunları bu dönemden sonra bu yıl çalışarak hem çocuklarımıza hem de normal insanlara daha iyi seviyeye getirmeye çalışıyoruz o dönemde ki o arayı kapatıyoruz' dedi.
İnsanların teknolojinin gelişmesi doğrultusunda hareketsiz yaşama alıştığını söyleyen Diyetisyen Işıl Özverim, 'İnsanların hareket kabiliyetlerini arttırmaları lazım. Asansör kullanmadan kısa mesafelere yürümeleri lazım. İdeal kilosunda olan her bireyinde yeteri kadar hareket etmesi gerekiyor. Ben her zaman şunu söylüyorum, ne olursa olsun her gün en az 8 bin adım atmaya çok dikkat etmemiz gerekiyor. Ben her öğünde sofraya oturduğumda her çeşit besini görmeliyim. Sofrada süt grubu olmalı, tahıl grubu mu olmalı, sebze muhakkak olmalı, bir protein grubu da olmalı onun için önemli olan dengeli beslenmek ve her besinden yeteri kadar çeşitliliği sağlayarak tabağımızda bulundurmamız gerekir' şeklinde konuştu.
Hareketli yaşamda nelere dikkat edilmesi gerektiğini aktaran Özverim, 'Öncelikli olarak günlük yaşamda kesinlikle hareket etmeleri gerektiğini düşünüyorum az önce de söylediğim gibi 10 bin adım sınır koyalım. Gün içerisinde kesinlikle 10 bin adım atmaya dikkat edelim. İkinci olarak kesinlikle yeterli su tüketimi sağlanması gerekiyor. Herkesin alması gereken su miktarı farklılık gösterebilir. Genel olarak kesinlikle hiç kimsenin iki litrenin altında kalmaması gerekiyor. Üçüncü olarak da tabii ki doğru ve kaliteli beslenmek özen göstermek' dedi.
Hareketsiz yaşamın birçok hastalığa yol açtığını belirten İç hastalıklar uzmanı Dr. Can İyiiz, 'Hareketsiz yaşam bizim özellikle günlük yaşamımızda gördüğümüz hani polikliniklerimizde gördüğümüz işte kardiyovasküler hastalıklar, diyabet gibi obezite gibi birçok hastalığın temelindeki sorunu oluşturuyor. Hareketsiz yaşam kendisi başına damar sertliğine yol açıyor ve insülin direncini arttırıyor. Şeker hastalıkları o şeker hastalığının oluşumunu ya daha erkene alıyor ya da var olan şeker hastalığının güçleştiriyor. Biz bunun için hastalarımıza her zaman yaşına göre tabii kilosuna göre eşlik eden hastalıklarına göre düzenli egzersizi öneriyoruz. Bu düzenli egzersiz kişinin imkânına göre de değişebiliyor. Beş yüz metre ilerideki markete arabasını kullanmadan gitmekte gibi mesela. İmkânı varsa haftada üç gün düzenli egzersiz ki bu düzenli egzersizden kastımız, yarım saat kırk beş dakikalık yürüyüşler. Kalp hastalığı geçirmiş, dizinde kireçlenmesi olan, obezitesi olan bir teyzemize hiçbir zaman kalkın siz yüz metre koşun, beş yüz metre koşun böyle demiyoruz. Vücudumuzu dinlediğimiz zaman o bize söyleyecektir ne yapmamız gerektiğini. Bir gün yüz elli metre yürüdüğünüz yeri ertesi gün kolaylıkla iki yüz elli metre yürüyebileceksiniz. Bir kat merdiven çıkmak çok önemli bu arada aklıma gelmiş söyleyeyim. Her fırsatta eğer vücudumuz elveriyorsa kireçlenmemiz ciddi bir kalp yetmezliğimiz vesaire yoksa mutlaka merdivenleri kullanmalıyız' şeklinde konuştu.
Ev koşullarında egzersiz yapmanın mümkün olduğunu ifade eden Dr. Can İyiiz,'Özellikle evde kalanlar insanlar bir yürüyüş parkuru oluşturabilir. Bir odadan bir odaya evinizde eğer bir yürüyüş parkuru varsa, kabaca bunun on beş metre olduğunu farz edersek on beş metrede geri döndüğünüzde otuz metre eder. Diyeceksiniz ki biz bu yolumu yürüyelim. Evet, işte dışarıda sıfırın altında sıcaklık varsa, siz dışarı çıkamıyorsanız, bir pandemi koşullarındayız evinizde dahi bu tür şeyi yapabilirsiniz. Bu arada ben araştırıyorum, internette çok güzel karın egzersizleri var, sırt egzersizleri var, bel egzersizleri var. Bunları da keza bel ve omurga ağrılarımıza da iyi gelecektir. Ev dışında yakın markete yürüyerek gitmek mümkünse merdiveni kullanmak. Bu tür şeyler bizim vücudumuzu her zaman hareketli kılacak, zinde kılacaktır' ifadelerini kullandı.
Psikolojik sağlamlığın olmazsa olmaz konularından bir tanesi de fiziksel sağlık olduğunu söyleyen psikoloji uzmanı Utku Tohumcu, 'Teknolojinin gelişmesi insanların hem hareket kabiliyetlerini kısıtlıyorlar hem de sosyal yaşantıdan uzak kalıyorlar ve kendilerini daha çok yalnız hissediyorlar, yüz yüze iletişim ve sosyallik insan olmanın en temel gerekliliklerinden bir tanesi aslında. Gene bu dijitalleşmenin doğal sonucu olarak yüz yüze iletişimimi de. Aslında sınırlamaya başladık ve birçok konuda sosyal ihtiyaçlarımızı çeşitli sosyal medya hesapları, dijital ortamda karşılamaya başladık. Ama bu kesinlikle sağlıklı bir durum değil. Sosyal becerileri düzenli olarak tekrar edilmesi gereken aslında beceriler ve şey uzun süre kullanılmadığında da unutuluyorlar' şeklinde konuştu.
Pandemi döneminden sonra pek çok danışanın sosyal problem yaşadığını belirten psikoloji uzmanı Utku Tohumcu, 'Yüz yüze iletişimi de es geçmemek, ihmal etmemek gerekiyor. Çünkü sosyal varlıklarız. Telefon süresini kısıtlamak aslında yapılabilecek en temel konu. Bunun yerine daha çok yüz yüze iletişimi tercih etmeye çalışmak. Çok basit bir takım fiziksel aktiviteleri dahi yapmaktan kaçınmak yerine bunların üzerine gitmek gerekiyor. Asansör yerine kullanmak onun dışında kısa mesafeleri yürüyerek kat etmek gibi' dedi.
Teknolojinin gelişmesiyle birçok kişinin dijital platformlarda daha çok vakit geçirerek hareket etmeyi unuttuğunu dile getiren Kıdemli Fitness Antrenörü Emre Tanyer, 'Artık o kadar hareketsiziz ki market alışverişlerimiz bile biliyorsunuz ki eve geliyor. Çünkü bir markete gidip yürüyüş yapmak, raflar arasında dolanmak bile insanların ortalama bir yarım saat egzersiz yapmasına sebep olabilir. Aslında egzersizin tüm güne yaymakta her zaman fayda vardır. o yüzden insanın doğasında olan hareket etme, yürüme, koşma, tırmanma gibi aktiviteleri yapmadığımız için artık insanlar biraz daha salon, spor salonu, fitness merkezi gibi yerlere biraz daha yönelmeye çalışıyor. Tabi ki bunu insanlar bazen futbol oynayarak, bazen basketbol oynayarak karşılamaya çalışıyorlar ama hareketin her zaman iyisi, kötüsü olmaz. Hareketi her zaman hayatımızın bir köşesinde tutmalıyız. Örnek vereyim çok fazla değişken olmakla birlikte yani genelde tabii ki yürüyüş bazında bir hesap yaparsak on bin on beş bin adımlar çok rahat alınabilir. Tabi ki insanın kişisel yapısı sağlık durumu, yaşıyla mütevellit de birçok faktör değişmekle birlikte insanın genelde haftada bir üç gün, dört gün bazında, günlük ortalama otuz, kırk dakika gibi egzersiz niyetiyle ayırdığı süreler olursa daha düzgün olur. Market alışverişini yapmak için evden çıkıp yürüyüş yapmamız, yakındaki değil, uzaktaki marketi tercih etmemiz bile ortalama bir egzersiz olarak bunu söyleyebiliriz' şeklinde konuştu.
'Evde yapılan bir temizlik bile bir aktivitedir'
Gün içinde ev ortamında insanların spor yapabilmeleri için sosyal medya mecralarında yayın yapan eğitmenlerin olduğunu ifade eden Tanyer, 'Günlük hayatta da ev içinde birçok insanın yapabileceği gibi artık önemli sosyal mecralarda yayın. Eğitmen arkadaşlarım var. Bunların takibiyle de çok güzel hareketli günler, hareketli aktiviteler evlerde de yapılabilir. Açıkçası evde yapılan bir temizlik bile bir aktivitedir. Temizliği bile yaparken daha hareketli, daha tempolu bir şekilde yapabilmek bile hareketin bence günlük hayatta olması gerektiği noktalardan biridir. Kilodan ziyade sağlık durumlarını ileriye taşıyıp daha iyi bedene daha iyi bir fiziğe ulaşmalarına yardımcı olacaklardır. Çünkü artık hemen hemen özellikle büyükşehirlerin her köşede, her AVM'de, her büyük metropol noktasında spor salonları, büyük egzersiz alanları böyle küçük çaplı bireysel stüdyolar olmak. Gitgide sektörümüz büyümekte. O yüzden bu sektöre bu şekilde destek vererek hem sektörün büyümesine hem de kişisel kişilerin kendilerinin egzersiz sürelerini tamamlamalarına eminim ki daha katkı sağlayacaklardır' dedi.
Kumru Öngün- Emircan Güllü