Çocuklarda olumlu davranışları nasıl arttırabiliriz?
Çocuklarda olumlu davranışları arttırma noktasında sevgi ve disiplin dengesini bir arada tutmak ve ona iyi bir rol model olmak büyük önem taşıyor. Çocuklarda olumlu davranışları artırmak için önerilerde bulunan TED Edirne Koleji Anaokulu Psikolojik Danışmanı Aslıgül Akbaşak, Ebeveynlerin çocuklarına zorlamadan, doğru ve yanlışı öğretmeye çalışması, olumlu ve olumsuz davranışların neden-sonuç ilişkilerini açıklaması, çocuklarına seçim hakkı tanımaları gerektiğine değindi.
Ebeveyn olmak demek, çocuğa iyi bir rehber olmak, doğruyu ve yanlışı gösterebilmek, iyiyi kötüden ayırt edebilmek ve nasıl iyi olunur sorusunun cevabını öğretebilmektir. Çocuklarda olumlu davranışları artırmak için önerilerde bulunan TED Edirne Koleji Anaokulu Psikolojik Danışmanı Aslıgül Akbaşak, ebeveynlere izlemeleri gereken yollar hakkında bilgilendirme yaptı.
'SEVGİ VE DİSİPLİN DENGESİNE DİKKAT!'
Çocuk yetiştirmede sevgi ve disiplin dengesinin önemine dikkat çeken Akbaşak, Çocuklardan beklenen olumlu davranışların kişisel gelişim ve sosyalleşmeyle doğru orantılı olduğunu aktardı.
Olumlu davranış geliştirmekteki amacın istenmeyen davranışların azaltılmasını sağlayarak, beklenilen davranışların artırılmasını desteklemek olduğunu ifade eden Akbaşak, 'Dozunda uygulanan disiplin kavramı, doğru-yanlış ayrımını yapabilmek, öz disiplin sahibi olabilmek ve insan ilişkilerinde sınır koyabilmek gibi becerilerin güçlenmesini sağlayarak hayatın kuralları olduğunu çocuğa öğretmektir. Disiplin çocuğa sağlıklı sınırlar koymayı öğretmektir. Sevgi ve disiplin dengesi sağlanarak yetiştirilen çocuklar özgüveni yüksek, empatik, öz disiplin sahibi, insan ilişkilerinde sınır koyabilen, yardımsever ve olumlu sosyal becerilere sahip bireyler olmaktadır. Ebeveynlerin çocuklarına zorlamadan, doğru ve yanlışı öğretmeye çalışması, olumlu ve olumsuz davranışların neden-sonuç ilişkilerini açıklaması, çocuklarına seçim hakkı tanımaları ve aynı zamanda tüm bunları uygularken anne-baba sevgisini ve ilgisini yeterince vererek çocuklarının gelişimine destek olmaları büyük önem taşımaktadır' ifadelerine yer verdi.
'ÇOCUKLAR ROL MODEL OLARAK BENİMSEDİĞİ KİŞİLERİ ÖRNEK ALIR'
Olumlu davranışları arttırma noktasında tavsiyelerde bulunan Akbaşak, Çocukların 'rol model' olarak belirlediği kişilerin davranışlarını benimsediğini aktardı. Çocukların hangi davranışın iyi, hangi davranışın kötü olduğu konusunda çevreden etkilendiğini vurgulayan Akbaşak, burada iyi alışkanlıklar kazandırmada en büyük görevin ebeveynlere düştüğünü belirtti.
Belirli kuralların olmasının ve sınırların oluşturulmasının olumlu davranışları arttırmada yardımcı olacağını ifade eden Akbaşak, 'Çocuğunuzun yapmasını beklediğiniz davranışlarda, onun anlayacağı bir dil kullanarak net ve açık olunması önemlidir. Kuralları uyguladıkça, çocuğun olumlu davranışlarını takdir edin. Kurala uymadığı zamanlarda ise, sakin bir şekilde ama net bir ifadeyle kuralınızı hatırlatın. Davranışlarınızda tutarlı olmaya çalışın. Aileler çocuklarına davranış rehberliği yaparak hangi davranışın olumlu, hangi davranışın olumsuz olduğunu öğretebilir. Çocuğunuzun olumlu davranışlarını görebilmek ve yeri geldiğinde bu davranışlarını takdir etmek çok önemlidir. Çocuğunuzun olumsuz bir davranışı ile ilgili geri bildirim verirken kişiliğine değil, davranışı ile ilgili yorumlarda bulunun. Davranışın sonucunu açıklamaya çalışın. Zararları konusunda farkındalığını arttırmayı deneyerek çözüm yolu bulabilirsiniz' ifadelerine yer verdi.
Çocuklara seçenekler oluşturulması gerektiğini belirten Akbaşak, karar verme yeteneğini bu sayede gelişebileceğini aktardı. Çocukların 'Hayır kelimesi duyduğunda öfkelenebileceğini hatırlatan Akbaşak,
olumsuzlukların tek kelimeyle anlatılmaması gerektiğine değindi. Ebru Yıldız Günenç