'Altın yumurtlayan tavuğu kesmeyin'

Edirne Genç İşadamları Derneği (EGİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Hakan İnci, her yıl düzenlediği yılsonu ekonomi değerlendirme toplantısını gerçekleştirdi. Duvan Prestige Otel'de basın mensupları ile bir araya gelen İnci, 2018 yılı ekonomi verileri ile ilgili açıklamalarda bulunurken, 2019 yılı ekonomisi ile ilgili de öngörüleri ve beklentilerini açıkladı. İnci, 2016 ve 2017yılında düzenlediği toplantılarda değerlendirmelerinin ve geleceğe yönelik projeksiyonlarla ilgili görüşlerinin doğru çıkmasından dolayı üzgün olduğunu belirterek;'Çünkü 2018'in çok kötü geçeceğini, döviz kurlarında çok ciddi olumsuz beklentiler olduğunu söylemiştim. Edirne'deki bazı arkadaşlarımız da bizim bu açıklamalarımızı, Edirne Genç İşadamları Derneği'nin kötü bir şey olmasını beklediği gibi başlıklarla vermişlerdi. Bu, bizim temennimiz değildir. Bu, mevcut ekonomik verilerin halkımız ile paylaşılmasıydı' ifadelerine yer verdi.

Öngörülerinin gerçekleşmesiyle birlikte ekonominin zora girdiğini ve piyasaların altüst olduğunu söyleyen İnci; 'Edirne'de küçük çaplı esnaflarımız bunu pek hissetmiyorlar. Bunun nedeni; Yunanistan'dan ve Bulgaristan'dan alışverişe gelen insanlar var. Dernek olarak bunu olumlu karşılıyoruz. Ama bu yüksek talebe karşılık bazı olumsuzluklar da yaşanmıyor değil. Bazı fırsatçılık yapan arkadaşlarımız var. Bunların, ilgili resmi kurumlar tarafından kesinlikle engellenmesi gerekiyor. Bütün esnaf arkadaşlarımızın, bütün yabancı misafirlerimize menü üzerinden satış yapmaları gerektiği ve menülerde de konulan rakamların anlayışlı, anlaşılabilir, karşı taraf için tereddüde mahal vermeyecek şekilde hazırlanmış olması gerekir. Çünkü bu durum insanlarda kuşku yaratıyor. Ekonomimize fayda sağlayan bir pozisyonun ileride negatife dönmesine neden olur' dedi.

'Matematik bilmiyorlarmış gibi davranmayın'

Edirne'de Yunan ve Bulgar turistlerden bir çorbaya 5 Euro almaya çalışan bir esnafın olduğunu ifade eden İnci; 'Bu yanlış bir şeydir. Bunu yapmasınlar. Altın yumurtlayan tavuğu kesmeyin. Şu anda Edirne ekonomisi, esnafı, bire bir perakende satış yapan bütün arkadaşlarımız şu anda ekonomik krizi hissetmiyorlar. Çünkü Edirne'de şu anda ciddi bir nakit akışı var. Ama ne kadar süreceğini bilemiyoruz. Lütfen turistlerin matematik bildiğini unutmayalım. Onlar da TL'yi Euro'ya, Leva'ya çevirmeyi biliyorlar. Onlara matematik bilmiyorlarmış gibi davranmayalım. Etiketin üzerinde 20 TL yazarken, 10 Leva demesinler. Karşı taraf zaten böyle olmadığını biliyor' sözlerine yer verdi.

'9 ay içerisinde normalleşecek'

Kısa vadede kurlarda anormal değişiklikler olduğuna dikkat çeken İnci;'Yaptığımız araştırmalarda, ülkemizdeki ekonomik çalkantı önümüzdeki 6 ay ve 9 ay bandında biraz daha normalleşecek. Bu çalkantıların 3 çeyrek daha süreceği öngörülüyor. 9 ay içerisinde tekrar fiyatların normalleşeceği, normal bir seviyeye geleceğinde beklenti var. Umarım bu beklentiler gerçekleşir ve döviz kurundaki bu ani değişikliklerin getirdiği hasarlar, 9 ay içerisinde normale gelir ve tekrar tüm ülkemizde genel bir ekonomik düzelme elde ederiz' dedi.

'Hepimiz aynı gemideyiz'

Çeşitli bankaların uyguladığı çok değişik oranlarda faizler olduğunu açıklayan İnci; 'Bunların da kabul edilebilir seviyelerde kalması gerekiyor. 2 banka arasında aynı müşteriye uygulanan yüzde 10'a yaklaşan bir faiz farkının olmaması gerekiyor. Bir banka aynı müşteriye yüzde 33-35 ile para satarken, farklı bir bankanın yüzde 43 ile para satmasının bir anlamı yok. Bu ekonomik krizde insanları daha da uçuruma sürükleyici hareketler yapmasınlar. Herkesin birbirine destek olma zamanıdır. Sayın Cumhurbaşkanımız, bunun dış güçler tarafından dışarıdan yapılan etkilerle gerçekleştiğini söylüyor. Eğer gerçekten öyle ise o zaman bizim yerelde bankacılık, işadamları, esnaf sektörüyle bir araya gelerek dış güçlere karşı birlik olmamız gerekiyor. Bunu fırsata çevirip insanların birikimi üzerinden rant elde etmenin bir anlamı yok. Çünkü hepimiz aynı gemideyiz. Bu batan insanlar sadece kendi ailelerini etkilemiyorlar. Tüm toplumu etkiliyor. Bugün bankaların yüksek faiz uygulayarak batırdığı işadamları, yarın aynı bankanın çok sağlam diye gördüğü müşterisini de yok edebilir. Bu konuda da önlem alınması gerektiğini düşünüyorum' ifadelerine yer verdi.

Yabancı dil eğitimine dikkat çekti

Edirne'de turizm sektöründe ciddi bir öncelik bulunduğunu söyleyen İnci; 'Bunun için de şu anda altyapımızın yeterli olduğunu düşünmüyorum. Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü'müz bu konuda çalışma yapıyor ama bunun daha da hızlandırılarak altyapı oluşturulması gerekiyor. Özellikle sahadaki elemanlarımızın, insanların anadiline yönelik belli kilit kelimeleri öğrenmesi gerekiyor. Yunan ya da Bulgar vatandaşı bir kafeteryaya geldiğinde daha iyi hizmet verebilmek için orada hizmet veren garsonların belli oranda bu dilleri bilmesi gerekiyor. Bununla ilgili de altyapı çalışmasının gerektiğini düşünüyorum. İnşallah bu birlikteliğimizle, insanların el ele vermesiyle, birbirine destek olmasıyla bu kriz dönemlerinin aşılacağını düşünüyorum. 2019 yılının Mart ayına doğru bu seneki temennimizi de ekonomimiz daha iyi olacak diyerek yapalım. Mart ayına doğru ülkedeki bu çalkantılı dönemin sona ereceğini, daha sağlıklı bir ekonomik hayatın olacağını düşünüyorum' dedi.

'İşçi çıkarımları devam edecek'

Önceki gün açıklanan elektrik zamları ile ilgili de açıklamalarda bulunan İnci; 'Bu zam, son 3 ayda 3'üncü zam oldu. Zamlar hemen hemen birbirine yakın oranda zamlardı. Bugün elektrik, doğalgaz sanayinin ana gideridir. Bu kalemlerde çok ciddi fiyat artışları söz konusu. Son 3 ay içerisinde yüzde 30'u geçen fiyat artışı oldu. Bu da yatırımcıların önünü görmesine neden oluyor. Ülkemizde şu anda insanların parasına, bankalar ortalama yüzde 24 faiz alıyorlar. Dolayısıyla bu talebin azalmasından dolayı da arzı kıstılar. Edirne'de sanayi fazla olmadığı için biz bundan çok fazla etkilenmiyoruz. Ama Çorlu, Çerkezköy bundan çok ciddi zararlar alacak. Şu anda işçi çıkarımları devam edecek. Bugün herkes bunu düşünüyor. Biraz da insanlarda psikolojik bir şey var. İşçi çıkarmaların da geçici olmasını temenni ediyorum' sözlerine yer verdi.

'Birçok firma piyasadan çekilecek'

Krize yüksek borçla yakalanan işadamlarının şansının çok az olduğunu belirten İnci; 'Bugün 30 milyon TL borcu olan bir işadamının, 50 milyon TL mal varlığı olsa; 50 milyon TL'lik mal varlığı, borcunu ödeyemiyor. Çok ciddi kriz var. 6-7 ay sonra şunu göreceğiz; bu krize açıkta yakalanan ve bilançosu bozuk olan birçok firma piyasadan çekilecek ve sağlam firmalar kalacak. Belki kısa vadede bir pürüz yaratacak ama ondan sonraki süreçte o sektörlerde daha sağlam firmalar kalacak. Daha iyi ve sağlıklı büyüyerek iş yapmaya devam edecekler. Bir ayıklanma olacağı açıktır' dedi.

'Destek vermeye hazırız'

Edirne Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Recep Zıpkınkurt ve yönetim kurulu üyelerine seslenen İnci; 'Edirne Genç İşadamları Derneği, Edirne Sanayicileri ve İşadamları Derneği, Edirne Ticaret ve Sanayi Odası, değişik meslek kuruluşlarından sivil toplum örgütleri ile bir araya gelebiliriz. ETSO'ya bir çağrıda bulunalım. Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu, bir yer belirlesin. Bir araya gelerek beyin fırtınası yapalım. Edirne ve ilçeleri için ortak bir deklarasyona imza atalım. Stratejik bir plan yapabiliriz. Edirne'deki işadamları olarak önümüzdeki 3 sene için yapabileceklerimizin yol haritasını çıkaralım. Altına da imza koyarak ilan edelim. Eğer ETSO Yönetim Kurulu Başkanımız böyle bir girişimde bulunursa seve seve destek vermeye hazırız' ifadelerine yer verdi.