'Afetzedelerin mutlaka uzmanlara başvurması gerek'

Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Öztürk, deprem gibi büyük bir felaketi yaşayan ve enkazdan çıkartılan vatandaşlarda uyku sorunlarının olabileceğini söyledi.

Afetzedelerin tekrar yatıp uyduğu zaman depreme yakalanırsam korkusu ile uykuya dalma ya da uykuyu sürdürme güçlükleri yasabileceğini belirten Öztürk, “Burada uyku sorunu ya birincil olarak uykunun kendisinden kaynaklanabilir ya da başka tıbbi durumların belirtisi olarak uykusuzluk görülebilir. Genel olarak bir depresif duygu durumun belirtisi olarak uykusuzluk görülebilir. ya da travma sonrası stres bozukluğu ile birlikte uykusuzluk gözlenebilir. Burada dikkatli olmak gerekiyor. Çünkü deprem yaşayanlar ve depremde kayıpları olan bireylerde yalnızlık hissi, kendi değerini sorgulama ve depresyon ya da intihar düşünceleri olabiliyor. Kişide bir uyku bozukluğu şeklinde kendini gösteren bir durumun zemininde içten içe yeşermekte olan bir intihar düşünceleri de başlıyor olabilir. Bu nedenle uyku sorunlarını ciddiye almak lazım. Uyku sorunları çeken bireylerin bir uzamana danışarak sebebini anlaması gerekiyor. Çünkü uyku tüm sistemi etkiler. Bireyin hem sonraki yaşamında sağlıklı olma durumunu etkileyecektir.” Dedi.

              Depremzedelerin bağışıklık sistemi, sinir sistemini veya kalp damar sistemlerinde sorunlarla karşılaşabileceğini ifade eden Öztürk, depresyon veya stres sonrası bozuklukların oluşabileceğine değindi.

              2000'li yıllarda, Çin'in Sìchuān eyaletinde yaşanan 8 şiddetindeki depremde yapılan çalışmada depremzedelerin 10 yıl süreyle takip edildiğini dile getiren Öztürk, 10 yıl sonra (İnsomnia) ya da uykusuzluk yakınmasının yüzde 20'lerde olduğunun tespit edildiğini aktardı.

              Yine Japonya'da Kumamoto depreminden 5 sene sonra uykusuzluk yakınmalarının yüzde 35'lerde olduğunun belirlendiğini söyleyen Öztürk, “Bu çok büyük bir rakam. Yani neredeyse her beş depremzededen birinde travma sonrası stres bozukluğu ortaya çıkıyor. Yine 5'te birle 4'te bir arasında bir oranda ciddi uyku yakınmaları, uykusuzluk şikayetleri görülebiliyor. Yani burada uyku şikayetleri sadece deprem sonrasındaki erken dönemde, aylar içerisinde değil eğer üzerinde durulmazsa yıllarca sürebilen kronik bozukluk haline gelebilir. Buradaki durum normal koşullarda yaşadığınız uykusuzluktan biraz daha farklı. Diğer zamanlarda biz bireylere öncelikle uyku hijyeni Kurallarını uygulaması ve uyku sağlığını geliştirmesi için bazı önerilerde bulunabiliriz. Ama burada ciddi bir felaket bir travma var.” Şeklinde konuştu.

              Psikiyatri veya bir uyku uzmanıyla görüşerek altta yatan sebebin ortaya çıkarılması tavsiyesinde bulunan Öztürk, sürecin kronikleşmesinin önüne geçilmesi ve bireyin deprem sonrası yeni hayatına uyum sağlaması açısından uzman görüşünün kritik öneme sahip olduğunu vurguladı.
Barış Karapaça