'Kızanlara ekmek götüremiyoruz'
Selimiye Arasta Çarşısı Dernek Başkanı Adem Bayrak, günlük 10-20 TL ile dükkan kapattıklarını açıklarken 'Evde kızanlara ekmek götüremiyoruz' dedi. Arasta esnafı Taner Kıral da pandeminin sona ermesinin ardından yaşadıklarını unutmayacağını söyledi. CHP Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, Edirne'deki vakıf kiracılarını ziyaret etti. Gaytancıoğlu, korona virüsü salgınında vakıf kiracılarından kira alınmaması gerektiğini söyledi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Edirne Milletvekili Doç. Dr. Okan Gaytancıoğlu, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul toplantılarının ardından kente döndü. Gaytancıoğlu, Edirne'deki ilk ziyaretlerini Selimiye Arastası ve Bedesten esnafına gerçekleştirdi. Selimiye Arastası Dernek Başkanı Adem Bayrak, Bedesten Dernek Başkanı Hakan Fındıklı ve esnaf ile bir araya gelen Gaytancıoğlu'na, CHP Edirne Merkez İlçe Başkanı Burak Güngörmedi de eşlik etti.
Gaytancıoğlu,
tarihi Selimiye Arastası ziyaretinde esnafın gelenek haline gelen bereket
duasına katıldı. Esnaf ile birlikte dua eden Gaytancıoğlu, işyerlerini tek tek
gezerek esnafın hem sıkıntılarını dinledi, hem de hayırlı işler diledi.
Gaytancıoğlu, ziyaretinin ardından basın mensuplarına açıklamalarda bulunarak,
esnafın sorunlarını dile getirdi. Gaytancıoğlu'nun yanı sıra ziyarette Selimiye
Arastası Dernek Başkanı Adem Bayrak ve tarihi çarşının esnafı da açıklamalarda
bulundu.
'KÜÇÜK ESNAF ZOR DURUMDA'
Türkiye'nin
zor günler geçirdiğini belirten Gaytancıoğlu; 'Özellikle Mart ayından beri
ciddi anlamda salgın tüm dünyayı etkiledi. Bu salgından kurtulmanın yollarını
bilim insanları ve sağlıkçılar her fırsatta açıklıyor. Biz de bunlara göre
önlemlerimizi alarak hayatımızı buna göre yaşıyoruz. Ancak hayatı yaşarken
gerçekleri de var. İnsanlar para kazanmak zorundalar. Özellikle esnafımızın
sürekli bir geliri yok. İnsanlar sokağa çıktıkça, ihtiyaçları oldukça alışveriş
yapacaklar; dükkânlara gelecekler ve ihtiyaçlarını karşılayacaklar. Özellikle
küçük esnafımız çok zor durumdadır. Ülkemiz iyi yönetilmediği için bu süreçte
esnafa da elini uzatamadı. Biz CHP olarak şunu beklerdik; İkinci Dünya
Savaşı'na girmemiş, erkeklerine o süreçte 4 yıl askerlik yaptırmış ve o dönem
ekmeği karne ile dağıtmış, en azından Merkez Bankası'nın yedek akçelerine
dokunmamış bir devlet, bu dönemde insanlarında 3-5 yardım edebilmeliydi. O zor
günlerde bile halkını bakmış, korumuş bir devletin, bu dönemde kendini koruması
gerekirdi' ifadelerini kullandı.
'İNSANLAR NE YİYECEKLER?'
Gaytancıoğlu,
konuşmasında işsizlik fonunu hatırlatırken; 'Biz zannediyorduk ki işsizlik
sigortasında 120 milyar TL para var, Merkez Bankası'nın yedek akçeleri dolu,
Türkiye Cumhuriyeti'nin hazinesinde stoklarında para var. Ama 128 milyar dolar
uçmuş gitmiş. 120 milyar TL'lik işsizlik fonundaki para bitmiş. O paralar
bugünlerde Türkiye Cumhuriyeti'ne yurttaş olan herkese vatandaşlık ödemesi adı
altında dağıtılabilirdi. Bu zor günlerde insanlara sokağa çıkma diyorsan,
cebine de parayı koyacaksın. Gelişmiş birçok ülke özellikle esnafına, '˜Dükkânını
kapa, dışarı çıkma, senin aylık gelirin ne kadar hesabı belli' dedi. Esnafın
hesabına aylık gelirinin yüzde 80'ini yatırıyor, esnaf da dükkânını
kapatıyorlar. Ama Türkiye Cumhuriyeti'nde bazı işyerleri Mart ayından beri kapalıdır.
Burada çalışan, yaşayan insanlar ne yiyecekler, ne içecekler?' dedi.
'ESNAFTAN KİRA ALINMAYABİLİRDİ'
Türkiye'deki
vakıf kiralarının birkaç yıldır gündemden düşmediğini söyleyen Gaytancıoğlu; 'Hükümet
bazı şeyleri maalesef görmezden geliyor. Bu dükkânların rayiç bedelini geçen
yıl yükseltti. O zaman da ciddi bir eylem yaptık ve biraz geri adım attılar. Bu
yıl da biz isterdik ki devlet, baba görevini bu dönemde görmeliydi. Devlete ait
vakıflar, Kızılay'a ait dükkânlar, devletin bazı kurumlarına ait bazı taşınmazlar,
hazine arazileri var. Buralarda salgın boyunca kira almayabilirdi. Bir sosyal
devletin görevi buydu. Buradaki işyeri sahipleri, dükkânlarını açsalar da,
açmasalar da kiralarını ödemeyebilirlerdi. Bu sosyal devletin asli görevidir.
Ama AKP hükümeti maalesef her şeyi bir rant kapısına çevirdiği için buradaki
esnafın kiralarına yaklaşık yüzde 15 zam yaptı. Biz dedik ki; '˜Hem esnaf, hem
ülkemiz çok zor durumda, bari devlete ait taşınmazların kiralarını
arttırmayın.' Ama onu yapamayacaklarını söylediler ve artışı durdurduk. Tüm
siyasi partilerin ortak önergesi ile gece saat 02.00'de torba yasaya eklendi.
Bu yıl esnafımızın kira artışı yapılmayacak' sözlerine yer verdi.
'ESNAFA 4-5 AY BAKAMADILAR'
Gaytancıoğlu,
CHP'nin vakıf kiraları ile ilgili önerisini açıklarken; 'CHP olarak istediğimiz
bu değildi. Esnafımız, salgın dönemi boyunca kirasını ödemesin; sadece
esnafımız da değil, tüm yurttaşlarımız. Emeklilerimiz, işsizlerimiz,
yoksullarımız, dar gelirli insanlarımız var. Devlet baba görevini görmeliydi.
Bunun da kaynağı, Türkiye Cumhuriyeti'nin Merkez Bankası'nda, işsizlik
sigortasında vardı. Ama maalesef yokmuş. Londra'daki tefecilere para bulup
faizini ödeyen, geçmediğimiz köprülere, tünellere, gitmediğimiz hastanelere
para bulup nakit olarak 98,5 milyar TL para ödeyen hükümet; Türkiye Cumhuriyeti
kurulduğundan beri devlete vergi vermiş, işçi çalıştırmış, elektrik, su, doğalgazını
ödemiş esnafa 4-5 ay bakamadı. Ama hükümetin sonu gelmiştir, ilk seçimde
gideceklerdir. Bu iktidar, Türkiye Cumhuriyeti'ne çok büyük yaralar açmıştır.
Esnafımız çok günler geçirmektedir. Yapılandırma çıktı ama bizim talebimiz,
pandemi nedeniyle süresinin uzatılmasıdır. Hatta süre uzatımının pandemi
boyunca olmasını ve taksitleri o zaman başlamasını istiyoruz. Esnafımıza kamu
bankaları aracılığıyla verilen krediler vardı. Onların taksitleri geldi ve
uzatmaları yapıldı. Uzatmaların da faizsiz bir şekilde dondurulmasını
istiyoruz. Elektrik ve tüm faturaların kamu tarafından finanse edilmesini talep
ediyoruz. Çünkü zor günler geçiriyoruz ve bunu ancak dayanışma ile çözebiliriz.
CHP olarak hükümetin bu konuda getireceği her türlü önergeyi destekleyeceğimizi
açıklıyorum' dedi.
'VATANDAŞIN BORCUNU BİLMİYORLAR MI?'
Geçtiğimiz
günlerde açıklanan esnaf destek paketinin de yetersiz olduğunu belirten
Gaytancıoğlu; 'Sadece götürü usulünde vergiye tabi olan esnafımızın
yararlanacağı bin TL ödemesi var. Bu yanlıştır. Çünkü onun dışındaki esnaf ne
yapacak? Cirosu ve vergisi yüksek olan esnaf var. Bunlar paketten
yararlanamıyorlar. Paket çıkartıyorlar ama halkın gerçeklerinden kopmuş bir
şekilde çıkartıyorlar. Şu anki ekonomik sıkıntıları yaşamamız, Adalet ve
Kalkınma Partisi'nin 18 yıllık iktidarında artık son yıllarına geldiğini
gösteriyor. Kendisi de bunu görüyor ama halktan kopuk bir iktidar var. Sokağa
çıkamayan, esnafının yanına gelemeyen, tarladaki çiftçisinin durumunu bilmeyen
bir hükümet var. Bazı şeyleri hâlâ ithalatla çözmeye çalışıyorlar. Gümrük
vergilerini sıfırlıyorlar, dışarıdan ithalat yapıyorlar. Esnafın sorunlarını
gezmeden bilemezsiniz. Burada gezseler zaten görürler. Esnafın günlük ne kadar
satış yaptığını, kaç tane müşterisi olduğunu, elektriklerinin yandığını ve
elektriğin kaç para olduğunu bilmiyorlar mı? Hâlâ kayıp kaçak bedeli adı
altında bedel alıyorlar. Bir de özel şirketlerin ağırlama giderlerini bile
neredeyse vatandaşlara ödeteceklerdi. Bu ne demek? Bu durum, iktidarın halktan
koptuğunu gösterir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının ne kadar borçlu
olduğunu bilmiyorlar mı?' ifadelerine yer verdi.
'O PARAYI ESNAFA VEREMEZ Mİ?'
Gaytancıoğlu,
AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, '˜Biz, Suriyelilere 40 milyar
dolar verdik' sözlerini hatırlatırken; '40 milyar dolar, bugünkü parayla 320
milyar TL yapar. Bu rakam, Türkiye Cumhuriyeti'nin milli gelirinin yarısıdır.
Bu paranın 10'da 1'ini esnafa, işsize, gençlerimize veremez mi? Sosyal devletin
görevi budur. Bu dönemler dayanışma içinde olmazsak ne zaman olacağız? Halktan
kopmuş, Türkiye'nin gerçeklerini görmeyen bir iktidar var. Bundan en kısa
zamanda kurtulacağız. Türkiye Cumhuriyeti üreterek ve hakça bölüşerek bu zor
günleri atlatacaktır' dedi.
'DEVLET KİRA ALMAZSA BATMAZ'
Türkiye'deki
tüm esnafın derdini dile getirseler de vakıf esnafının yerinin ayrı olduğunu
söyleyen Gaytancıoğlu; 'Çünkü Edirne'ye özgüdür. Türkiye Cumhuriyeti'mizin
birçok ilinde ecdadımızdan kalma eserler var. Selimiye Arastası çok tarihi bir
yapıdır. Ama buradaki esnaf hem ticaret yapıyor, hem de bu eserleri yaşatıyor.
Edirne'ye özgü tüm vakıf esnafı kiracıdır. Başka illerde mal sahibi olan var
ama Edirne'de 650 tane vakıf kiracısı var. Esnafın kiralarını, Vakıflar Genel
Müdürlüğü belirliyor. Bu da bir rayiç bedelle belirleniyor. Kiraların bu yıl
arttırılmaması, hatta alınmaması gerektiğini söyledik. Devlet buradan almayacağı
kirayla batmaz. Ama esnaf kira vermediği zaman, '˜Devletim bu günümde benim
yanımda. Ben de her zaman devletimin yanında olacağım' der. Bu bir
dayanışmadır. O yüzden biz, bunu çok önemsiyoruz. Bütün siyasi partiler de bu
görüşlerimize katkı sundu. Bizim istediğimiz; esnaflarımızın pandemi boyunca
kira ödememesiydi. Çünkü buralar turistik yerlerdir. Turistler hem Edirne'yi
gezip görecekler, hem de alışveriş yapacaklar. Ama pandemi nedeniyle şehirlerarası
yolculuklar kısıtlandı, turizm faaliyetleri sıfıra düştü. O yüzden buraya şehir
dışından kimse gelmiyor. Gelmeyince de müşteri sayısı son derece azdır.
Dolayısıyla esnaflar çok zor durumdadır. Tüm siyasi partiler biraz duyarlılık
gösteriler ama bu yetmez. CHP'li belediyeler kira almıyorlar. Hatta su parasında
indirime gidiyor, topladıkları yardımları halkla paylaşıyorlar. Ama CHP'li
belediyelerin topladığı paralara el koyan bir devlet var. 15 milyon TL paramız
bankada duruyor. Bu para, halka dağıtılacak bir paradır' sözlerine yer verdi.
'10-20 TL İLE DÜKKÂN KAPATIYORUZ'
Gaytancıoğlu'na
ziyareti nedeniyle teşekkür eden Selimiye Arastası Dernek Başkanı Adem Bayrak
ise esnafın pandemi nedeniyle zor günler yaşadığını söylerken; 'Pandemiden
sonra yerli turist de, yabancı turist de gelmiyor. Dükkânlarımızın da çoğu
kapalıdır. Çünkü iş olmuyor. Günlük 10-20 TL gibi günlük paralarla dükkânı
kapıyoruz. Evde kızanlara ekmek götüremiyoruz. Biz nasıl ailemize ekmek
götüreceğiz? Genel değerlendirmeden sonra kiralarımıza zam alınmayacağı kararı
verilmiş. Uğraşan, ilgilenen herkese teşekkürlerimizi sunuyoruz' dedi.
'UNUTMAYACAĞIZ'
Selimiye
Arastası'nda 12 yıldır esnaf olduğunu belirten Taner Kıral da esnafın kış
mevsimini geçirse de yaşadıklarını unutmayacağını söylerken; 'Bir atasözü der
ki; kurt kışı geçirir ama yediği ayazı unutmaz. Bu işler de düzeldiğinde biz de
bazı şeyleri unutmayacağız' diye konuştu. Gaytancıoğlu, Selimiye Arastası'nın
ardından tarihi Bedesten'deki vakıf kiracılarını da ziyaret ederek sorunlarını
dinledi.