'Altın yumurtlayan tavuğu kesmeyin'
EGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Hakan İnci,2018 yılı ekonomi verileri ile 2019 yılı ekonomisi ile ilgili öngörüleri ve beklentilerini açıkladığı toplantıda Edirne'deki küçük esnaf ve ETSO yönetimine çağrıda bulundu. Küçük esnafa seslenen İnci 'Yunan ve Bulgar turistlerden bir çorbaya 5 Euro almaya çalışan esnaf varmış. Altın yumurtlayan tavuğu kesmeyin' dedi. İnci, ETSO'ya ise Edirne ve ilçeleri için ortak bir deklarasyona imza atma önerisinde bulundu.
Edirne Genç İşadamları Derneği (EGİAD) Yönetim Kurulu Başkanı
Hakan İnci, her yıl düzenlediği yılsonu ekonomi değerlendirme toplantısını
gerçekleştirdi. Duvan Prestige Otel'de basın mensupları ile bir araya gelen
İnci, 2018 yılı ekonomi verileri ile ilgili açıklamalarda bulunurken, 2019 yılı
ekonomisi ile ilgili de öngörüleri ve beklentilerini açıkladı. İnci, 2016 ve
2017yılında düzenlediği toplantılarda değerlendirmelerinin ve geleceğe yönelik
projeksiyonlarla ilgili görüşlerinin doğru çıkmasından dolayı üzgün olduğunu
belirterek;'Çünkü 2018'in çok kötü geçeceğini, döviz kurlarında çok ciddi
olumsuz beklentiler olduğunu söylemiştim. Edirne'deki bazı arkadaşlarımız da
bizim bu açıklamalarımızı, Edirne Genç İşadamları Derneği'nin kötü bir şey
olmasını beklediği gibi başlıklarla vermişlerdi. Bu, bizim temennimiz değildir.
Bu, mevcut ekonomik verilerin halkımız ile paylaşılmasıydı' ifadelerine yer
verdi.
Öngörülerinin
gerçekleşmesiyle birlikte ekonominin zora girdiğini ve piyasaların altüst
olduğunu söyleyen İnci; 'Edirne'de küçük çaplı esnaflarımız bunu pek hissetmiyorlar.
Bunun nedeni; Yunanistan'dan ve Bulgaristan'dan alışverişe gelen insanlar var.
Dernek olarak bunu olumlu karşılıyoruz. Ama bu yüksek talebe karşılık bazı
olumsuzluklar da yaşanmıyor değil. Bazı fırsatçılık yapan arkadaşlarımız var.
Bunların, ilgili resmi kurumlar tarafından kesinlikle engellenmesi gerekiyor.
Bütün esnaf arkadaşlarımızın, bütün yabancı misafirlerimize menü üzerinden
satış yapmaları gerektiği ve menülerde de konulan rakamların anlayışlı,
anlaşılabilir, karşı taraf için tereddüde mahal vermeyecek şekilde hazırlanmış
olması gerekir. Çünkü bu durum insanlarda kuşku yaratıyor. Ekonomimize fayda
sağlayan bir pozisyonun ileride negatife dönmesine neden olur' dedi.
'Matematik bilmiyorlarmış gibi davranmayın'
Edirne'de
Yunan ve Bulgar turistlerden bir çorbaya 5 Euro almaya çalışan bir esnafın
olduğunu ifade eden İnci; 'Bu yanlış bir şeydir. Bunu yapmasınlar. Altın
yumurtlayan tavuğu kesmeyin. Şu anda Edirne ekonomisi, esnafı, bire bir
perakende satış yapan bütün arkadaşlarımız şu anda ekonomik krizi
hissetmiyorlar. Çünkü Edirne'de şu anda ciddi bir nakit akışı var. Ama ne kadar
süreceğini bilemiyoruz. Lütfen turistlerin matematik bildiğini unutmayalım.
Onlar da TL'yi Euro'ya, Leva'ya çevirmeyi biliyorlar. Onlara matematik
bilmiyorlarmış gibi davranmayalım. Etiketin üzerinde 20 TL yazarken, 10 Leva demesinler. Karşı taraf zaten böyle
olmadığını biliyor' sözlerine yer verdi.
'9 ay içerisinde normalleşecek'
Kısa
vadede kurlarda anormal değişiklikler olduğuna dikkat çeken İnci;'Yaptığımız araştırmalarda,
ülkemizdeki ekonomik çalkantı önümüzdeki 6 ay ve 9 ay bandında biraz daha
normalleşecek. Bu çalkantıların 3 çeyrek daha süreceği öngörülüyor. 9 ay
içerisinde tekrar fiyatların normalleşeceği, normal bir seviyeye geleceğinde
beklenti var. Umarım bu beklentiler gerçekleşir ve döviz kurundaki bu ani
değişikliklerin getirdiği hasarlar, 9 ay içerisinde normale gelir ve tekrar tüm
ülkemizde genel bir ekonomik düzelme elde ederiz' dedi.
'Hepimiz aynı gemideyiz'
Çeşitli
bankaların uyguladığı çok değişik oranlarda faizler olduğunu açıklayan İnci; 'Bunların
da kabul edilebilir seviyelerde kalması gerekiyor. 2 banka arasında aynı
müşteriye uygulanan yüzde 10'a yaklaşan bir faiz farkının olmaması gerekiyor.
Bir banka aynı müşteriye yüzde 33-35 ile para satarken, farklı bir bankanın
yüzde 43 ile para satmasının bir anlamı yok. Bu ekonomik krizde insanları daha
da uçuruma sürükleyici hareketler yapmasınlar. Herkesin birbirine destek olma
zamanıdır. Sayın Cumhurbaşkanımız, bunun dış güçler tarafından dışarıdan
yapılan etkilerle gerçekleştiğini söylüyor. Eğer gerçekten öyle ise o zaman
bizim yerelde bankacılık, işadamları, esnaf sektörüyle bir araya gelerek dış
güçlere karşı birlik olmamız gerekiyor. Bunu fırsata çevirip insanların
birikimi üzerinden rant elde etmenin bir anlamı yok. Çünkü hepimiz aynı
gemideyiz. Bu batan insanlar sadece kendi ailelerini etkilemiyorlar. Tüm
toplumu etkiliyor. Bugün bankaların yüksek faiz uygulayarak batırdığı
işadamları, yarın aynı bankanın çok sağlam diye gördüğü müşterisini de yok
edebilir. Bu konuda da önlem alınması gerektiğini düşünüyorum' ifadelerine yer
verdi.
Yabancı dil eğitimine dikkat çekti
Edirne'de
turizm sektöründe ciddi bir öncelik bulunduğunu söyleyen İnci; 'Bunun için de
şu anda altyapımızın yeterli olduğunu düşünmüyorum. Kültür ve Turizm İl
Müdürlüğü'müz bu konuda çalışma yapıyor ama bunun daha da hızlandırılarak
altyapı oluşturulması gerekiyor. Özellikle sahadaki elemanlarımızın, insanların
anadiline yönelik belli kilit kelimeleri öğrenmesi gerekiyor. Yunan ya da
Bulgar vatandaşı bir kafeteryaya geldiğinde daha iyi hizmet verebilmek için
orada hizmet veren garsonların belli oranda bu dilleri bilmesi gerekiyor.
Bununla ilgili de altyapı çalışmasının gerektiğini düşünüyorum. İnşallah bu
birlikteliğimizle, insanların el ele vermesiyle, birbirine destek olmasıyla bu
kriz dönemlerinin aşılacağını düşünüyorum. 2019 yılının Mart ayına doğru bu
seneki temennimizi de ekonomimiz daha iyi olacak diyerek yapalım. Mart ayına
doğru ülkedeki bu çalkantılı dönemin sona ereceğini, daha sağlıklı bir ekonomik
hayatın olacağını düşünüyorum' dedi.
'İşçi çıkarımları devam edecek'
Önceki
gün açıklanan elektrik zamları ile ilgili de açıklamalarda bulunan İnci; 'Bu
zam, son 3 ayda 3'üncü zam oldu. Zamlar hemen hemen birbirine yakın oranda
zamlardı. Bugün elektrik, doğalgaz sanayinin ana gideridir. Bu kalemlerde çok
ciddi fiyat artışları söz konusu. Son 3 ay içerisinde yüzde 30'u geçen fiyat
artışı oldu. Bu da yatırımcıların önünü görmesine neden oluyor. Ülkemizde şu
anda insanların parasına, bankalar ortalama yüzde 24 faiz alıyorlar.
Dolayısıyla bu talebin azalmasından dolayı da arzı kıstılar. Edirne'de sanayi
fazla olmadığı için biz bundan çok fazla etkilenmiyoruz. Ama Çorlu, Çerkezköy
bundan çok ciddi zararlar alacak. Şu anda işçi çıkarımları devam edecek. Bugün
herkes bunu düşünüyor. Biraz da insanlarda psikolojik bir şey var. İşçi
çıkarmaların da geçici olmasını temenni ediyorum' sözlerine yer verdi.
'Birçok firma piyasadan çekilecek'
Krize
yüksek borçla yakalanan işadamlarının şansının çok az olduğunu belirten İnci; 'Bugün
30 milyon TL borcu olan bir işadamının, 50 milyon TL mal varlığı olsa; 50
milyon TL'lik mal varlığı, borcunu ödeyemiyor. Çok ciddi kriz var. 6-7 ay sonra
şunu göreceğiz; bu krize açıkta yakalanan ve bilançosu bozuk olan birçok firma
piyasadan çekilecek ve sağlam firmalar kalacak. Belki kısa vadede bir pürüz
yaratacak ama ondan sonraki süreçte o sektörlerde daha sağlam firmalar kalacak.
Daha iyi ve sağlıklı büyüyerek iş yapmaya devam edecekler. Bir ayıklanma olacağı
açıktır' dedi.
'Destek vermeye hazırız'
Edirne
Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Recep Zıpkınkurt ve yönetim
kurulu üyelerine seslenen İnci; 'Edirne Genç İşadamları Derneği, Edirne
Sanayicileri ve İşadamları Derneği, Edirne Ticaret ve Sanayi Odası, değişik
meslek kuruluşlarından sivil toplum örgütleri ile bir araya gelebiliriz.
ETSO'ya bir çağrıda bulunalım. Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu, bir
yer belirlesin. Bir araya gelerek beyin fırtınası yapalım. Edirne ve ilçeleri
için ortak bir deklarasyona imza atalım. Stratejik bir plan yapabiliriz.
Edirne'deki işadamları olarak önümüzdeki 3 sene için yapabileceklerimizin yol
haritasını çıkaralım. Altına da imza koyarak ilan edelim. Eğer ETSO Yönetim
Kurulu Başkanımız böyle bir girişimde bulunursa seve seve destek vermeye
hazırız' ifadelerine yer verdi.