'5 milyon turist doğru değil'

Türkiye'de son yıllarda özellikle turizm denildiğinde dikkat çeken kentlerden biri Edirne. Osmanlı Devleti'ne 92 yıl başkentlik yapması, Avrupa ile Asya kıtalarında önemli bir köprü oluşturması, Yunanistan ve Bulgaristan'a açılan sınır kapıları ile gastronomi, inanç, kültür ve doğa turizminde yerli ve yabancı turistler için çekim alanı yaratan Edirne, özellikle döviz ile Türk Lirası arasındaki kur farkı nedeniyle günümüzde Bulgar turist akınına uğruyor.

Edirne'de 1984 yılından bugüne turizm sektöründe hizmet veren Balta Hotel İşletmecisi ve Türkiye Otelciler Birliği Edirne Temsilcisi Gökhan Balta, kentin iç ve dış turizmini GÜNDEM'e değerlendirdi. Balta, kentte turizm kaynaklı yaşanan olumlu ve olumsuz durumları değerlendirirken; yerel yatırımcı ile kentin ekonomik olarak güçlenmesi için önerilerini de sundu.

'YEREL FİRMALARA ÇOK AZ KALIYOR'

Bulgaristan'dan günübirlik gelen, temel ihtiyaçlarını karşılayan ve kente gelemeyen Bulgar vatandaşları için de çeşitli ürünleri satın alarak ulaştırmaya çalışan turistlerin Edirne'ye etkilerini sorduğumuz Balta, yerel ve ulusal firmalar arasındaki farka dikkat çekerken; 'Bu tarz bir turizmin Edirne'ye direkt olarak etkisine bakarsak 1-2 noktada etkisi var. Ama en büyük etkisi ülke ekonomisinedir. Edirne'nin yerel ekonomisine ne kadar etkisi olduğu tartışılır. Çünkü hepimiz görüyoruz ki kur farkından dolayı bu dönemde Bulgaristan'dan gelen turistlerin gittikleri mağazalara baktığımız zaman hep ulusal mağazalar olduğunu görürüz. 10 birimlik bir alışverişleri varsa yerel esnafa bıraktığı 2 birim, ulusal firmalara bıraktığı ise 8 birimdir. Yereldeki firmalara çok az kalıyor' ifadelerini kullandı.

'EDİRNE BİR KÖPRÜ AMA YIPRANIYOR'

Edirne'nin ekonomisinin yerelde üreterek satışa sunduğu ürünlerle geliştirilebileceğini söyleyen Balta; '2019 yılında ulusal bir firmanın Edirne'deki mağazasının sadece 1 aylık satış rakamının 3 milyon TL olduğunu öğrenmiştim. 3 milyon TL, Bulgaristan ve Yunanistan'dan yaptığı ciroydu. Edirne'ye ne kadarı kaldı? Edirne'ye bırakabileceği rakam bellidir. Dolayısıyla Edirne bir köprü vazifesi gördü. Köprünün üzerinden arabalar geçiyor, köprü sürekli yıpranıyor ama köprüyü tamir etmek istediğimiz zaman bizim paramız yok. Bu noktadan dolayı Edirne olarak Türkiye ekonomisine önemli bir katkı sağlıyoruz. 10 birimlik rakamın içinde 2 birimlik oran da Edirne'de yemek yeme, konaklama gibi şeylerdir' dedi.

'ORTAYA ATILAN RAKAMLAR DOĞRU DEĞİL'

Balta, Edirne'ye gelen turistlerin konaklama oranına dikkat çekerken; 'Bizim en büyük sorunlarımızdan bir tanesi istatistiktir. Bizim istatistik yapabilme becerimiz yok. Eğer bir şehrin her noktasında kaç Bulgar geldi, ne kadar para harcadı, ortalama nereye harcadı, kaç gün kaldı, hangi ürünleri satın aldı gibi bir araştırmayı yapan oluşum yok. Buna karşılık ortaya atılan rakamlar kesinlikle doğru değil. Kurumlarda işin siyaset bölümü başkadır, gerçekler başkadır. Bazı veriler toplanıyor ve o verilerde de yanlışlıklar olduğunu hepimiz biliyoruz. Ama maalesef açıklayamıyoruz. Geçmiş dönemde belediye başkanımızın, '˜5 milyon turist ağırladık' sözü aslında bana göre yapılan bir hatadır. Verileri kurumlardan, Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan, TÜİK'ten, Avrupa'daki bir istatistik sitesinden alıyorsunuz ama herkes gayet iyi biliyor ki bu veriler Kapıkule Gümrük Kapısı'ndan giriş verileridir. Kapıkule'den giren yerli, yabancı, gurbetçi vatandaşların sayılarıdır. Çünkü içeride iyi bir istatistik tutamadığınız için gümrük verilerini sanki Edirne'nin içine giriyormuşçasına kullanıyorsunuz' sözlerine yer verdi.

'RUHSAT VERDİKLERİ OTEL SAYISINI VEREMEZLER'

2019 yılında Avrupa'dan Türkiye'ye Edirne üzerinden giriş yapan gurbetçilerin yoğunluk oluşturduğu 2 önemli gün olduğunu hatırlatan Balta; 'Kapıkule verilerine göre 1 günde 60 bin aracın geçtiği bilgilerde var. 60 bin aracın Edirne'ye girdiğini kim kanıtlayabilir? Edirne'nin normal araç kapasitesi ne kadar? Kapıkule'den Edirne'ye kadar 60 bin aracı gözünüzün önüne getirin ve Edirne'de ne kadarının olduğunu düşünün. Bilmeyen, araştırmayan insanların önüne çok güzel süsleyerek koyabilecekleri veriler var. Bunda bakanlık da hata yapıyor. Ama bakanlığı geçin, siz kendinize bakın. Yerel yönetim kendine baksın. Belediyeye gidip Edirne'de belediyenin ruhsat verdiği otellerin sayısını, oda sayısını ve yatak sayısını istesek hangi durumla karşılaşırız? Bilgiyi hemen veremezler. Dilekçe yazacaksınız. Bunu bana veremeyecek kişiler, 5 milyon turist sayılarını üreten kişilerdir' dedi.

'35 OTEL 2 BİN 952 YATAK VAR'

Edirne'deki otellerin işletme sahiplerini ve yöneticilerini tek tek ziyaret ederek istatistiki veri listesi oluşturduğunu açıklayan Balta; 'Sektör temsilcisi olarak bu işi yapıyorum. Edirne'de 17 tane Kültür ve Turizm Bakanlığı belgeli tesis var. 17 tesisin de 830 tane odası, 1726 tane de yatağı var. 18 tane de Edirne Belediyesi belgeli tesis var. Oda sayıları toplam 600, yatak sayıları da 1226'dır. Pandemi olduğu için de belirli bir sertifika alınma zorunluluğu geldi. Bakanlık belgeli tesislerden 7 otelde güvenli turizm sertifikası var. Belediye belgeli tesislerden de 4 tanesinde güvenli turizm sertifikası var. Edirne'de 35 tane tesis var, bunun 11 tanesinde güvenli turizm sertifikasına sahiptir. Geriye kalanlar pandemi kurulunun denetlemelerinden geçiyorlar. Edirne'deki oteller, 2 ayrı denetleme mekanizması ile çalışıyor. Hem pandemi kurulu, hem de uluslararası sertifikasyon programları bizi denetliyor' ifadelerine yer verdi.

'36 YILDA GETİRDİĞİM PARAYI 7 AYDA GÖTÜRDÜLER'

Balta Hotel'in 1984 yılında hizmete girdiğini belirten Balta; '1984 yılından bu yana benim misafir ettiğim yerli ve yabancı misafir sayısı 2 milyona yaklaştı. Edirne'nin dışından gelmiş, burada konaklamış, Edirne ile ilgili düşüncelerini paylaşmış böyle bir '˜Know-how' oranım var. Benden sonra açılan otellerin de aynı şekilde '˜Know-how' bilgisi var. Buraya kim gelir, ne için gelir, ne alır, kapıdan girdikten sonra ellerinde hangi torbalar var gibi bunların hepsini gözlemleriz. Ama iş karar verme yetisine geldiği zaman, şehirle ilgili bir yatırım, planlama ya da herhangi bir şey olduğu zaman otelciler kesinlikle akıllara gelmez. Bunca yıl 2 milyon kişiyi ağırlamışım, ne kadar parayı şehrin dışından içeriye koymuş olurum? Diyelim ki 20 milyon TL. Bu parayı Bulgaristan, İstanbul, Yunanistan, Adıyaman, İtalya, Almanya'dan aldım ve Edirne'nin içine koydum. Vergi dairem, sigorta kurumum burası. Bütün yatırımlarım buradadır. Ulusal bir firma ise 1 ayda 3 milyon TL götürdü. Benim 36 senede içeri soktuğum parayı, o ulusal firma 7 ayda dışarı çıkardı. Bu durum, yerel yönetimlerin ya da kurumların tek başına çözebileceği bir durum değil. Ama bunlarla ilgili çalışmalar üretmeliyiz. Bu iş, yaptırım gücü olan kurumlarla olur. En başta valilik, belediye başkanlığı vardır. Onların altında sivil toplum kuruluşları vardır. Ama siz bir araya getiremediğiniz 5-6 kurumu, ilk başta bir araya getirip profesyonel bir yaklaşımda bulunmanız gerekiyor' dedi.

'5 MİLYON TURİST YEREL YATIRIMCIYI KANDIRIR'

Edirne'deki otel sayısı ile ilgili de düşüncelerini açıklayan Balta; 'Edirne'de bu kadar otel sayısı olması gerektiğini de düşünmüyorum. Çünkü yatırımcıyı yanlış yönlendiriyorsunuz. Buradaki önemli kurumların başında olan insanlar, öncelik olarak yerel yatırımcıları doğru yönlendirmek zorundalar. Ulusal yatırımcılar, burasının parasını alıp giderlerken, yerel yatırımcıları doğru yönlendirmek zorundasın. 5 milyon turist sayısı yerel yatırımcıyı kandırır. Ulusal ya da uluslararası yatırımcı zaten senin yapmadığın araştırmayı yapıyor. Yılda 5 milyon turist ağırlandığını bilen dünyanın önemli otel zincirleri buraya neden yatırım yapmıyor? 5 milyon turist sayısına inanan yerel yatırımcı, 10-20 odalı binasını otele çevirmeyi planlıyor. Böylece küçük oteller doğuyor. Parayı şehirde bırakacak yatırımların doğru yönlendirilmesi gerekli. Bu sadece konaklama sektörüyle de ilgili değil. Bu pandemi, bizim şehrimizin 2 önemli bacağı olduğunu öğretti. Birisi üniversite, diğeri ise Kapıkule. Bu iki bacak durunca dizimizin üzerine çöktük' sözlerine yer verdi.